W pierwszych dniach nowego roku nasza część Europy stanie w obliczu zauważalnych zmian pogodowych. Prognozowane są miejscowe wichury. Szczególnie intensywne na północy oraz w górach, gdzie już w ciągu ostatnich 24 godzin wiatr wiał w porywach na Śnieżce 155 km/h. Jednak tuż po przejściu fal silnego wiatru zacznie być zaciągane chłodniejsze powietrze arktyczne i mogą wystąpić opady śniegu, a następnie pojawi się mróz w Polsce. Mimo to zimowe ochłodzenie w naszym kraju będzie znacznie łagodniejsze w porównaniu do tego, co czeka północne obszary Starego Kontynentu. Tam, w pierwszej dekadzie rozpoczynającego się miesiąca, prognozowane są ekstremalne mrozy z temperaturami mogącymi spaść nawet poniżej -35°C. Najsilniejszy chłód obejmie w kolejnych dniach właśnie rejony północne Europy.
Duży mróz w Europie Północnej na początku stycznia 2025 r.
Prognozowana temperatura powietrza na 2 stycznia 2025 r. na obszarze Europy Północnej według modelu ECMWF

Wygląda na to, że na podstawie przedstawionych danych ze stacji pomiarowych WMO, największy mróz w ciągu ostatnich 24 godzin na obszarze Europy zanotowano w miejscowości Muonio w Finlandii, gdzie temperatura spadła do -28,2°C. Kolejne bardzo niskie wartości odnotowano w Enontekio Nakkala, Finlandia (-27,5°C)
Najniższa temperatura w ciągu ostatnich 24 godzin na obszarze Europy zanotowana na stacjach meteorologicznych

Największe ochłodzenie zaczyna dotykać kraje skandynawskie oraz obszary blisko koła podbiegunowego, co jest zgodne z przewidywaniami dotyczącymi napływu chłodnych mas powietrza pochodzenia arktycznego z wysokich szerokości geograficznych. Finlandia zdominowała tabelę najniższych temperatur, co wskazuje na wyjątkowo silny mróz w tym kraju. Wyraźnie niższe temperatury obserwowane są w regionach o wysokiej szerokości geograficznej. To świadczy o intensywnym napływie arktycznych mas powietrza do Europy Północnej. Prognozy wskazują, że podobne, a nawet niższe wartości mogą utrzymywać się w kolejnych dniach. Jednak nawet rozprzestrzenić się na inne części kontynentu. Na szczęście Polsce nie grożą tak niskie temperatury.
Polecamy: Niszcząca wichura nad Polską
Prognozowana temperatura powietrza na obszarze Skandynawii, 3 stycznia 2025 r. w północnej części Europy według ECMWF-HRES

Dużo śniegu na północy Europy. Biało zrobi się też w Polsce, możliwe burze śnieżne
W kolejnych dniach na obszarze Polski zaznaczy się przejściowo wpływ zimowej aury. Jednak nie doświadczymy aż tak dotkliwych mrozów, jak niektóre kraje Europy Północnej, gdy nadciągnie wyjątkowo intensywna fala chłodu połączona z większymi opadami śniegu.
Prognozowany zasięg i wysokość opadów śniegu m.in na obszarze Półwyspu Fennoskandzkiego, państw bałtyckich według predykcji modelu kanadyjskiego GEM do 5 stycznia 2025 r.

W minionych dniach Europa doświadczała wyższych temperatur i słabego na ogół mrozu. Aczkolwiek w styczniu sytuacja pogodowa ulegnie zmianie. Silne ochłodzenie jest prognozowane na dniach i dotknie szczególnie północne i północno-wschodnie części kontynentu europejskiego. Nasilenie tęgich mrozów ma być wynikiem przechodzenia niżów, przynoszących zimne masy powietrza. Potem w zasięgu powietrza arktycznego i wpływu antycyklonu. Wystąpią dogodne warunki do silnego wypromieniowania ciepła w czasie pogodnych nocy. W ostatnich dniach starego roku najniższą temperaturę na kontynencie poniżej -27℃ zmierzono w Skandynawii.
Prognozowana temperatura powietrza na 3 stycznia 2025 r. według modelu UKMO dla obszaru Skandynawii

Wnioski: Choć ostatnio mróz był łagodniejszy, styczniowe zmiany pogodowe zapowiadają powrót surowej zimy, szczególnie w rejonach północnych Europy. Wpływ wyżów i niżów atmosferycznych będzie sprzyjał dalszym spadkom temperatur, co może prowadzić do nowych ekstremów mrozu na kontynencie.
Prognozowana orientacyjnie minimalna temperatura powietrza w Skandynawii, 3 stycznia 2025 r. w godzinach porannych

Nawet -40°C przy gruncie w Skandynawii
Wygląda na to, że w najbliższych dniach prognozowane są znaczące zmiany pogodowe na północy Europy, szczególnie w rejonie Skandynawii i Rosji. Przemieszczające się cyklony umiarkowanych szerokości, którym towarzyszyć będą śnieżyce, zaciągną zimne masy powietrza arktycznego. W efekcie temperatury spadną na dniach miejscami poniżej -30°C, a lokalnie mogą osiągnąć nawet -35°C na wysokości 2 metrów nad ziemią. Przy bezchmurnym niebie i nocnych rozpogodzeniach mróz przy samej powierzchni gruntu oraz nad pokrywą śnieżną może być jeszcze silniejszy w okolicach -40°C.
Prognozowana wstępnie anomalia temperatury powietrza na 6 stycznia 2025 r. według modelu ECMWF HRES 0.1 dla Europy i obszarów przyległych

Pogoda w Polsce będzie zmienna w pierwszej dekadzie stycznia 2025 r.
Na północy Europy spodziewane jest zaostrzenie zimowych warunków, z temperaturami osiągającymi ekstremalne wartości. Obszary najbardziej narażone to regiony położone w pobliżu koła podbiegunowego, gdzie wpływ mas powietrza arktycznego będzie najintensywniejszy. Lokalnie dwucyfrowe mrozy mogą być jeszcze bardziej dotkliwe w miejscach z rozpogodzeniami, co sugeruje konieczność dodatkowych środków ostrożności dla mieszkańców. Warunki te są typowe dla zimy w tej części Europy. Jednak ich intensywność podkreśla znaczenie monitorowania dalszych zmian pogodowych, które mogą wpływać na transport, energetykę i życie codzienne.
Prognozowana orientacyjnie temperatura maksymalna w okresie od 1.01.2025 r. do 10.01.2025 r. według modelu ECMWF-HRES dla Polski

Mróz dwucyfrowy w naszym regionie tylko w krótkich epizodach
Prognozowana fala silnych mrozów w Skandynawii wiąże się z prognozowaną wyjątkowo dużą anomalią temperatur minimalnych, które miejscami mogą być nawet o 8-16°C niższe od średniej klimatologicznej. Mimo tak ekstremalnych warunków, zasięg obszarów dotkniętych intensywnym chłodem w Europie będzie w dużym stopniu ograniczony. Prognozy wskazują, że znacznie większa część kontynentu będzie doświadczać temperatur wyższych od normy sezonowej. Epizody z powietrzem arktycznym w Polsce będą krótkotrwałe. Zaciągane przejściowo w tylnych częściach niżów. Warunki pogodowe nie okażą się stabilne.
Prognozowany wstępnie trend minimalnej temperatury powietrza w okresie od 1.01.2025 r. do 10.01.2025 r. według modelu ECMWF HRES 0.1 dla Polski

Mróz całodobowy tylko krótkotrwały w Polsce
Wkraczające ochłodzenie z północnej Europy wpłynie również na Polskę, choć mrozy nie osiągną tutaj tak ekstremalnych wartości jak w Skandynawii. Okresowo wystąpią jednak ujemne temperatury przez całą dobę, szczególnie w sprzyjających warunkach pogodowych. Jednak duży wpływ na pogodę będzie mieć aktywna cyrkulacja strefowa z licznymi niżami i frontami.
Prognozowana wstępnie średnia temperatura powietrza w okresie od 1.01.2025 r. do 10.01.2025 r. według modelu ECMWF-HRES dla Polski

Wnioski w kontekście Polski:
- Pierwsza fala chłodu – Między 4 a 6 stycznia ujemne temperatury obejmą prawie cały kraj, co przyniesie wyraźne ochłodzenie i typowe zimowe warunki. Niewykluczony jest mróz całodobowy, lecz będzie to tylko epizod.
- Druga fala chłodu możliwa w czasie drugiej dekady stycznia 2025 r. – Kolejne, bardziej zauważalne ochłodzenie prognozowane jest w czasie drugiej dekadzie stycznia, co może wskazywać na okresowe utrwalenie zimowej aury. Jednak długość i natężenie tego ochłodzenia może ulec jeszcze zmianom.
- Krótkie okresy zimy termicznej – Choć chłodniejsze dni będą odczuwalne, nic nie wskazuje na wystąpienie wyjątkowo surowych mrozów w Polsce, co oznacza, że warunki pogodowe pozostaną częściej w granicach termicznego przedzimia i tylko krótkich epizodów zimy termicznej poza górami. Duży wpływ na pogodę w pierwszej połowie stycznia 2025 r. w naszym kraju ma mieć cyrkulacja atlantycka, dlatego nie zabraknie opadów i wahań ciśnienia, fal silnego wiatru i skoków temperatury.
- Znaczenie regionalnych różnic – Najniższe temperatury będą prawdopodobnie występować w regionach wschodnich i północno-wschodnich. Tutaj chłodne masy powietrza z północy dotrą najszybciej. Dwucyfrowy mróz wystąpi także w obszarach górskich i podgórskich. Wahania temperatur będą jednak bardzo duże za sprawą wysokiej częstotliwości atlantyckich cyklonów w kolejnych dniach. Prognozy pogody mogą jeszcze ulegać sporym zmianom.
Źródło: Fanipogody.pl, meteologix.com, CMM IMGW, modele.imgw.pl, wxcharts.com, ogimet.com
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC