Pogoda może zaskoczyć. Już za kilka dni rozpocznie się październik 2024 r., który może zaskoczyć przebiegiem warunków pogodowych w naszej części Europy. Sprawdzamy więc, jak wyglądają najnowsze realizacje modeli numerycznych w oparciu o modele europejskie i amerykańskie.
Aura zaskoczy w październiku 2024 r. w Polsce
Ostatnie dni września przed nami i wygląda na to, że wkroczymy w chłodniejszy okres synoptyczny i na przełomie miesięcy pojawią się przymrozki przygruntowe nocami w czasie radiacyjnych nocy w Polsce. Wygląda na to, że średnia dobowa temperatura będzie dużo niższa i nadejdzie do całego kraju jesień termiczna.
Prognozowane prawdopodobieństwo temperatury wyższej od normy wieloletniej w październiku 2024 r. według ECMWF
Rozkład pola barycznego nad Europą i przyległościami może doprowadzić do częstszego występowania fal silnego wiatru, jak i też większych opadów atmosferycznych o charakterze wielkoskalowym i okresowo konwekcyjnym.
Prognozowana wstępnie średnia anomalia temperatury na październik 2024 r. według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Prognozy na wrzesień 2024 r., jeśli chodzi o trend anomalii temperatury powietrza, sprawdziły się bardzo dobrze. To jednak tegoroczny wrzesień nie okazał się tak rekordowo ciepły, jak ubiegłoroczny. Do 30 września 2024 r. średnia obszarowa anomalia temperatury przekroczy 3.4℃, uwzględniając okres bazowy 1991-2020 r. Jak do tej pory trwa długa seria miesięcy z temperaturą wyższą od normy klimatycznej. Naturalnie październik cechować będzie się niższą średnią dobową temperaturą powietrza, co więcej rozwijać się będzie wyraźnie jesień fenologiczna w pierwszej połowie października 2024 r. Średnia obszarowa anomalia temperatury w październiku oscylować będzie w okolicach 1℃, dlatego nie zabraknie okresami dni z temperaturą w normie i poniżej normy klimatycznej.
Prognozowana wstępnie średnia anomalia temperatury powietrza względem lat 1991-2020 r. dla Polski według ECMWF-EPS
Dynamiczna pogoda w październiku 2024 r.
Lekko ciepły miesiąc pokazuje nie tylko amerykański CFS, ale również europejski ECMWF. Sygnalizuje on nam, że średnio temperatura będzie wyższa o około 0.3-1℃ od normy klimatycznej. Zatem odchylenie temperatury od normy wieloletniej nie okaże się tak duże, jak we wrześniu i w minionych miesiącach letnich. Jest duże prawdopodobieństwo, że będzie to kolejny miesiąc cieplejszy od normy z ryzykiem wynoszącym około 50-70% na większym obszarze Polski. Na termometrach będzie maksymalnie od 6℃ do 22℃. Okresy z przymrozkami i mrozem będą mieć miejsce poza górami, szczególnie w porze nocnej i porannej podczas nocy radiacyjnych i mają być częstsze niż we wrześniu 2024.
Prognozowana orientacyjnie średnia temperatura powietrza w kolejnych tygodniach według modelu ECMWF EPS dla Polski
Niebezpieczna pogoda w październiku 2024 r. i możliwe wichury oraz okresami burze
Prognozy sezonowe zakładają także, że w październiku 2024 r. ilość opadów będzie wyższa od normy wieloletniej na przeważającym obszarze Polski. To sugeruje dominacje ośrodków niskiego ciśnienia i częstą wędrówkę frontów atmosferycznych. Mogą nawet zdarzać się dni z burzami. Najwięcej powinno padać na północy i zachodzie, natomiast najmniej najprawdopodobniej na wschodzie. Na ogół będzie to miesiąc mokry, gdy to zwiększona dynamika w pogodzie może wynikać z oddziaływania cyrkulacji strefowej atmosfery o składowej głównie zachodniej i północno zachodniej.
Prognozowana orientacyjnie anomalia sumy opadu względem lat 1991-2020 r. dla Polski
Niewykluczone, że pojawią się u nas groźne fale wiatrowe, które wyrządzać będą znaczne szkody. To wynikać będzie z dużej aktywności nasilającego się prądu strumieniowego w półroczu chłodnym. Dlatego nie zabraknie aktywnych ośrodków niskiego ciśnienia z rodowodem atlantyckim. Nie zabraknie opadów atmosferycznych, które miejscami spowodują podtopienia i zalania, ale na ogół wysokość opadów okaże się niższa niż we wrześniu. Dni ze zgniłymi wyżami okresami się zdarzą, co może powodować występowanie większej ilości dni i nocy z mgłami i podinwersyjnymi chmurami stratus i stratocumulus, utrudniając precyzyjne prognozowanie temperatury powietrza przez modele pogodowe. Śnieg i deszcz ze śniegiem okresami spadnie w górach i na obszarach podgórskich i takich epizodów powinno być więcej niż we wrześniu na tym obszarze. Ryzyko opadów śniegu i deszczu ze śniegiem poza górami będzie niskie. Jednak całkowicie lokalnych akcentów zimowych nie można wykluczyć w naszej części Europy co, doświadczyliśmy lokalnie np. w ubiegłym roku.
Źródło: Fanipogody.pl, CMM IMGW, modele.imgw.pl, tropicaltidbits.com, ecmwf.int
Prognoza ma charakter orientacyjny i może ulec zmianie.
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiar wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC