Pogoda długoterminowa na cały listopad 2021. Najnowsze prognozy zaskakują. Temperatura będzie przeważnie powyżej, czasem zdarzy się silny wiatr, a nawet burze i krótkotrwały mróz. Dokonamy przeglądu modeli europejskich i amerykańskich. Przyjmiemy założenie miesięczne, jak i też na poszczególne tygodnie.
Według amerykańskiego modelu klimatu (CFS) listopad 2021 przyniesie dominacje pogody niżowej. Należy spodziewać się dlatego okresami dużej zmienności pogody. Częstych opadów, okresami silnego wiatru a nawet burz.
Przeważnie wędrować będą układy niskiego ciśnienia, za które odpowiedzialne będzie cyrkulacja strefowa. Aczkolwiek czasami możliwa jest wędrówka niżów znad Morza Śródziemnego i Czarnego. Niejednokrotnie wyże mogą ulokować się nad zachodnią i północną Europą, sprowadzając chłodniejsze masy powietrza. Na ogół jednak przez większość czasu temperatura będzie powyżej normy wieloletniej z powodu adwekcji cieplejszych mas powietrza.
Pogoda długoterminowa na listopad. Opady powyżej normy wieloletniej na obszarze Polski
Analizując najświeższe prognozy amerykańskich modeli. Można dojść do wniosku, że czeka nas prawdopodobnie wilgotny i deszczowy, ale na ogół ciepły listopad. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo pojawienia się okresami zgniłych antycyklonów. Należy mieć na uwadze, że wyże nie zawsze przyniosą pogodną aurę. Czasami zalegać może nieprzyjemne zachmurzenie podinwersyjne mgły oraz zamglenia, co jest typowe dla półrocza chłodnego. Istnieje ryzyko powrotu smogu spowodowanego występowaniem niższych temperatur i silną inwersją w zasięgu zgniłych wyżów.
Mimo że będzie to ostatni miesiąc meteorologicznej jesieni, czasem w sprzyjających warunkach nie można wykluczyć wystąpienia lokalnych burz. Taka sytuacja może miejsce zarówno w cieplejszych masa powietrza (np. docierających z południa Europy), jak i też chłodniejszych z północy i północnego-zachodu, przynosząc nawet przymrozki nocami i w godzinach porannych. Istnieje ryzyko opadów śniegu o charakterze konwekcyjnym, jak i też wielkoskalowym. Jednakże takich akcentów zimowych nie powinno być dużo. Najczęściej ma być to jednak krupa, czasem i lokalnie również drobny grad oraz opady deszczu. Znaczna dynamika w pogodzie występować może zwłaszcza w momencie przechodzenia frontów chłodnych związanych z niżami wtórnymi. Wtedy też nie można wykluczyć burzowych linii szkwału, a nawet wichur.
Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że w skali miesięcznej listopad 2021 przyniesie dodatnie odchylenie temperatury. Okresami jednak temperatura może być poniżej normy wieloletniej. Poniższa prognoza przedstawia wstępną, średnią miesięczną anomalie temperatury względem okresu referencyjnego 1984-2009.
Przejmiemy następnie założenie tygodniowe oraz 5 dniowe i dokonamy analizy prognoz z modelu CFS, GEFS i ECMWF.
Pogoda długoterminowa na listopad 2021.CFS sygnalizuje ciepły okres synoptyczny
Wygląda na to, że na przełomie października i listopada temperatura w Polsce będzie znacznie powyżej normy wieloletniej. Na wschodzie Europy będzie obecny rozległy układ wyżowy, natomiast nad Atlantykiem i Europą Zachodnią, a następnie Północną niż wieloośrodkowy wędrujący na wschód. Poniższa prognoza obejmuje okres od 28.10.2021 do 4.11.2021.
Utrzymanie się wysokich temperatur jak na listopad, spodziewamy się na przełomie 1 i 2 dekady miesiąca. Na ogół temperatura ma być powyżej normy wieloletniej, chociaż okresami spłynąć może chłodniejsza masa powietrza z północnego-zachodu. Wygląda jednak na to, że na ogół temperatura będzie powyżej normy wieloletniej.
Prognozy na drugą dekadę listopada są obarczone znacznym błędem prognostycznym, ale jeszcze w tym wpisie skonfrontujemy je z wyliczeniami modelu europejskiego ECMWF. Wraz ze wzrostem długości prognozy, rozbieżności są coraz większe. Wygląda jednak na to, że w tym okresie temperatura będzie na ogół powyżej normy wieloletniej.
Wyliczenia modelu sezonowego na przełom 2 i 3 dekady listopada traktujmy jako ciekawostkę. Wynika z nich, że temperatura w tym okresie może być powyżej normy wieloletniej. Jednak z uwagi na odległy termin, prognozy mogą ulec dużej korekcie. Nawet w kierunku temperatury w normie, a nawet poniżej normy wieloletniej. Musimy mieć na uwadze, że prognozy na tak odległy okres mają niską sprawdzalność i często ulegają zmianom w kolejnych aktualizacjach modeli numerycznych.
Ostatnia grafika pochodzi z modelu CFS i obejmuje okres od 25.11.2021 do 2.12.2021. Nie jest to prognoza wiążąca w żaden sposób. Spodziewamy się nawet zmian w prognozach na ten okres. Widzimy jednak, że model CFS prognozuje temperaturę powyżej normy. Szczególnie wysoką na zachodzie i północy. Wkrótce przekonamy się, czy prognozy na ten okres ulegną zmianie. Jest to jednak bardzo prawdopodobne, mając na uwadze pojawienie się nowych danych brzegowych, które zasilają modele pogodowe.
Pogoda długoterminowa. GEFS również widzi ciepły okres synoptyczny do połowy listopada
Całkiem niezłą sprawdzalnością charakteryzuje się model GEFS. Wygląda na to, że w okresie od 1.11.2021 do 6.11.2021 temperatura będzie powyżej normy wieloletniej. Najcieplej będzie we wschodniej połowie kraju, gdzie najdłużej utrzymają wartości powyżej 12°C/15°C, skutkując znacznym odchyleniem temperatury.
Nieco chłodniej według modelu ECMWF zrobi się na przełomie 1 i 2 dekady listopada. Wtedy to temperatura wyraźnie spadnie, a w okolicach pierwszego weekendu nowego miesiąca może wystąpić ochłodzenie. Nie powinno być jednak trwałe. Śniegu na nizinach nie spodziewamy się. Jeśli takowe opady wystąpią, to tylko krótkotrwale w górach i na obszarach podgórskich. Przeważnie jednak dominować ma napływ cieplejszych mas powietrza.
Do połowy miesiąca nie widać dłuższego okresu chłodu. Temperatura na ogół utrzymywać ma się powyżej normy wieloletniej. Jednak prawdopodobnie tak wysokie wartości na termometrach jak na przełomie października i listopada już nie wystąpią. Czasem spłynąć może tak chłód. Jednak na mapach średnich anomalii, ciężko zaobserwować krótkotrwałe okresy z niższą temperaturą od normy wieloletniej.
Pogoda długoterminowa na listopad. ECMWF z niższym odchyleniem temperatury w naszych szerokościach geograficznych
Ostatnim modelem, którego użyjemy do wyznaczenia trendu w pogodzie na listopad będzie ECMWF. Poniższa mapa obrazuje nam prognozowane odchylenie temperatury w okresie od 1.11.2021 do 7.11.2021. Dostrzegamy, że do Polski wkroczy ochłodzenie. Głównie w centrum, wschodzie i częściowo północy temperatura wyjdzie powyżej średniej wieloletniej. Na pozostałym obszarze prognozowane są wartości w normie klimatologicznej.
Również na kolejnych kartach pochodzących z modelu ECMWF nie widać istotnego ochłodzenia. W okresie od 8.11.2021 do 14.11.2021 widzimy na północy, centrum i wschodzie wartości powyżej normy. Na pozostałym przeważnie w normie. Wygląda jednak, że taki trend do końca nie sprawdzi się i bliżej prawdy może być GEFS i CFS.
Również na przełomie 2 i 3 dekady listopada ECMWF nie widzi okresu chłodnego. Jednak prognozy na tak odległy okres mogą ulec zmianie. Jednak zarówno CFS, jak i też europejski ECMWF sygnalizują w tym okresie dominacje ciepłych mas powietrza w naszych szerokościach geograficznych. Wkrótce jednak przekonamy się, czy nie dokona się korekta w tych wyliczeniach, gdyż przymrozki, a nawet mróz dwucyfrowy w górach może się zdarzyć.
Ostatnia rycina z modelu ECMWF ukazuje nam prawdopodobny trend w trzeciej dekadzie miesiąca. Prognoza obejmuje okres od 22.11.2021 do 28.11.2021. Widzimy, że na północy i południu oraz w centrum dominować ma temperatura powyżej normy. Na pozostałym obszarze w normie. Są to jednak bardzo odległe prognozy, które wcale nie muszą się sprawdzić. Traktujmy je dlatego jako ciekawostkę.
Długoterminowa prognoza pogody ma charakter orientacyjny i może ulec zmianie. Pomimo coraz większej ilości danych i wydajnych superkomputerów, nie jest możliwy precyzyjny opis pogody z tak dużym wyprzedzeniem czasowym. Atmosfera jest bardzo złożonym i chaotycznym systemem, co utrudnia przewidywanie precyzyjnego trendu w pogodzie na wiele tygodni do przodu. Nie można wykluczyć krótkotrwałych zjawisk ekstremalnych. Wkrótce przedstawimy kolejne prognozy w oparciu o zaktualizowane modele pogodowe.