Wkraczamy w ostatni miesiąc meteorologicznej wiosny. Sprawdzamy, jak wyglądają najnowsze realizacje modeli europejskich i amerykańskich. Mamy więc najnowszą pogodę długoterminową na maj 2024 r. dla Polski.
Trend w pogodzie na maj 2024 r.
Sygnalizowany jest wyraźny trend w pogodzie na ostatni miesiąc meteorologicznej wiosny. Będzie to najprawdopodobniej kolejny w tym roku miesiąc, który przyniesie temperaturę powyżej normy wieloletniej na przeważającym obszarze Polski. Jednak pojedyncze tygodnie mogą charakteryzować się wartościami w normie i poniżej normy wieloletniej. Rozczarowuje natomiast prognoza anomalii opadów, z której wynika, że w maju 2024 r. może padać mniej niż zwykle i będą to głównie opady pochodzenia burzowego, które nie poprawiają na ogół sytuacji hydrologicznej.
Pogoda długoterminowa. Prognozowana średnia anomalia temperatury na maj 2024 r. według modelu CanSIPS dla Europy i obszarów przyległych
Kwiecień finalnie zapisał się jako ciepły, dlatego że na przeważającym obszarze Polski średnia obszarowa anomalia temperatury wyniosła w okolicach 1.7-1.9°C, uwzględniając okres bazowy 1991-2020 r. Ostatni miesiąc meteorologicznej wiosny powinien przynieść anomalie powyżej normy wieloletniej sięgającą nawet 1-3°C. Obserwowana będzie więc na ogół zaawansowana wiosna termiczna, nawet z okresami, gdy to średnia dobowa temperatura powietrza powinna być charakterystyczna dla lata termicznego i przekraczając 15°C. Pojedyncze dni z upałami są możliwe, ale nie zdarzy się to jeszcze w 1 dekadzie maja.
Będzie ochłodzenie po majówce i ryzyko nocnych i porannych przymrozków
Najcieplejszy okres w najbliższych tygodniach prognozujemy w pierwszej dekadzie maja 2024 r. Szczególnie wysokie temperatury powinny występować do 6-7 maja. Potem w okresie od 7.05.2024 r. do 13.05.2024 r. temperatura może spaść do wartości w okolice normy wieloletniej, a nawet nieco poniżej tych wartości dla tego konkretnego okresu w maju. W pierwszej dekadzie maja nie powinniśmy się spodziewać wystąpienia upału. Podczas najcieplejszych dni będzie maksymalnie 20-27°C, natomiast pod koniec długiego weekendu majowego temperatury spadną w okolice 11-23°C. Wówczas nocami w obszarach rozpogodzeń i przejaśnień wzrośnie ryzyko nocnych i porannych przymrozków, które możemy zanotować szczególnie przy gruncie w czasie nocy radiacyjnych i adwekcji wychłodzonych mas powietrza z wysokich szerokości geograficznych. Największe szanse na spadki temperatury poniżej zera będą w obszarach rozpogodzeń i słabego wiatru po zachodzie słońca.
Prognozowana średnia anomalia temperatury na maj 2024 r. według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Potem po tym ochłodzeniu najczęściej temperatura kształtować będzie się powyżej normy wieloletniej, ale okresami będą też okresy chłodniejsze z wartościami w normie klimatycznej. Według najnowszej realizacji modelu CFS I ECMWF oraz CanSIPS ostatni miesiąc meteorologicznej wiosny zapisze się ze średnią obszarową anomalią temperatury najprawdopodobniej w okolicach 1-3°C. Będzie to więc miesiąc ciepły, ale prawdopodobnie bez ekstremalnych wartości i ustanawiania nowych rekordów temperatury powietrza. Na ogół nie przewidujemy dramatu termicznego. Nie powinniśmy tak marznąć, jak w drugiej połowie kwietnia 2024 r., gdy to powszechnie nocami i o świcie zdarzały się przymrozki.
Prognoza anomalii temperatury na maj 2024 r. według ECMWF dla Europy wstępnie
Prognozowana średnia anomalia ciśnienia na maj 2024 r. według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Ujemna anomalia opadów na mapach poszczególnych modeli
Niepokoją natomiast prognozy anomalii opadów na maj 2024 r., ale mogą być one niedoszacowane z uwagi na dominujące okresami opady burzowe o dużej nierównomierności i nieprzewidywalności. Jeśli sprawdzi się prognoza CFS, to za sprawą częstej dominacji wyżów wystąpić może ujemna anomalia opadów, co sprzyjać ma zaostrzaniu się suszy oraz nasilając wyraźnie zagrożenie pożarowe. Nasz kraj w mijającym miesiącu często powinien znaleźć się pomiędzy wyżami ulokowanymi na wschodzie i północy Starego Kontynentu oraz ośrodkami niskiego ciśnienia lokującymi się na południu i zachodzie Europy.
Zobacz też: Ulewy i niż uderzą w majówkę. 30-40 mm deszczu. Nawałnice i silne burze
Prognozowana anomalia opadów na maj 2024 r. pochodząca z modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Prognozowana anomalia opadów na maj 2024 r. według modelu CanSIPS dla Europy i obszarów przyległych
Ciepły miesiąc wskazuje pogoda długoterminowa, lecz nieuniknione gwałtowne burze
Podsumowując, czeka nas kolejny miesiąc termicznie powyżej normy wieloletniej. Okresy z przymrozkami mogą mieć miejsce w okolicach Zimnych Ogrodników, a nawet nieco wcześniej. Jednak nie powinny być to tak intensywne i długotrwałe przymrozki, których doświadczyliśmy w drugiej połowie kwietnia 2024 r. Na nizinach i wyżynach nie spodziewamy się już na ogół opadów śniegu i nawrotu zimy. Jednak inaczej będzie w obszarach górskich, gdzie epizody ze śniegiem i mrozem będą mieć miejsce. Szczególnie w wyższych partiach Karkonoszy i Karpat. Coraz wyższa z każdym tygodniem średnia dobowa temperatura powietrza sprzyjać ma wegetacji roślin. Niekorzystne jest jednak to, że modele klimatyczne widzą ujemną anomalię opadów. Jednak z każdym tygodniem przy długim usłonecznieniu i coraz wyższej temperaturze sprzyjać ma intensywnemu parowaniu wody z gleby. Dominować ma przeważnie konwekcyjny charakter opadów. Okresami możliwe są intensywne zjawiska burzowe, prowadząc do podtopień, gradobić, szkód od wyładowań, a nawet wiatrowych.
Źródło: Fanipogody.pl, tropicaltidbits.com, forest-fire.emergency.copernicus.eu, wxcharts.com
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC