Potężne wichury z wiatrem ponad 100 km/h, a nawet burze możliwe w Polsce. Mapy wiatru szokują od kilku aktualizacji. Sprawdzamy, co wstępnie prognozują modele amerykański i europejskie na najbliższe tygodnie.
Potężne wichury w Polsce. Prognozy są alarmujące, ale z uwagi na odległy termin trudno je uznać za wiarygodne
Od dłuższego czasu przyglądamy się prognozom numerycznym na drugą i trzecią dekadę lutego. Wynika z nich, że możemy spodziewać się dużej aktywności cyrkulacji strefowej. Wzrośnie dlatego prawdopodobieństwo wystąpienia silnego wiatru i większych opadów. Niewykluczone, że w najbliższych tygodniach doświadczymy fal groźnego wiatru, które będą spowodowane wystąpieniem dużego poziomego gradientu ciśnienia i wystąpieniem konwekcji. Szczególnie groźne prognozy są na okres od 17.02.2022 do 20.02.2022, kiedy to poszczególne modele prognozują wystąpienie bardzo silnego, miejscami niszczącego wiatru. Uspokajamy jednak, że są to wstępne prognozy, ale z uwagi na „duży szum medialny” i dużą ilość zapytań od naszych Czytelników, zdecydowaliśmy się opublikować kolejne informacje w oparciu o zaktualizowane modele europejskie i amerykańskie.
Wstępna prognoza porywów wiatru na 17.02.2022, 12 UTC według GFS
Potężne wichury w prognozach. Uspokajamy jednak, że są to odległe prognozy, które mogą ulec dużemu złagodzeniu
Osobiście nie jestem zwolennikiem prognoz długoterminowych z uwagi na ich umiarkowaną sprawdzalnością. Tym bardziej niewygodne jest opisywanie groźnych wyliczeń modeli numerycznych z dużym wyprzedzeniem czasowym. Bardzo często skrajne prognozy ulegają złagodzeniu. Niewykluczone, że stanie się tak też tym razem. Takie wyliczenia byłyby alarmujące, gdyby do terminu było 2-3 dni, ale nie na ponad tydzień do przodu. Potężne wichury są prawdopodobne. Jednak atmosfera jest na tyle chaotycznym, nieliniowym systemem, że prognozowanie pogody z dużym wyprzedzeniem czasowym nie jest często możliwe. Zwłaszcza, jeśli weźmiemy pod uwagę aktywną cyrkulacją strefową i niepewny przebieg prądu strumieniowego, który jest kluczowy do rozwoju głębokich niżów. Potężne wichury w lutym mogą się jeszcze zdarzyć.
Orientacyjna prognoza porywów wiatru na 17.02.2022, 12 UTC według ECMWF
Najgroźniejsze prognozy są wstępnie na przełom 2 i 3 dekady. Wskazują one na wystąpienie dwóch potężnych wichur. Niektóre realizacje modelu ECMWF zakładają porywy wiatru przekraczające 100 km/h na przeważającym obszarze Polski. Gdyby prognozy na tak odległy okres sprawdziły się, to wtedy w wielu regionach naszego kraju, wystąpiłyby przerwy w dostawach energii elektrycznej, uszkodzone zostałyby dachy i budynki. Istniałoby realne zagrożenie dla zdrowia i życia.
Orientacyjna prognoza porywów wiatru na 19.02.2022 r. 18 UTC według modelu GFS
Potężne wichury w prognozach. Wątpliwie wydaje się sprawdzenie prognoz ECMWF, które wskazują na wiatr o skali orkanu
W naszej ocenie tak skrajne prognozy nie sprawdzą się. Prawdopodobieństwo wichur w warunkach istotnie nasilonej cyrkulacji strefowej jest, ale raczej nie o takiej skali, którą sygnalizują modele. Jednak wiele zależeć będzie od położenia prądu strumieniowego, który napędza rozwój ośrodków niskiego ciśnienia. Kluczowe okaże się także ulokowanie niżów z rodowodem atlantyckim. Niewykluczone jednak, że finalnie na peryferiach rozległego, wielocentrycznego niżu utworzy się niż wtórny i to właśnie on do Polski może sprowadzić niebezpieczne warunki pogodowe.
Skrajna prognoza ECMWF na 18.02.2022 r. 06 UTC, która nie powinna się sprawdzić. Obrazuje niszczące porywy wiatru związane z wyjątkowo głębokim, wtórnym niżem wtórnym jak na nasze szerokości geograficzne. Wątpliwe wydaje się, że pojawi się tak silny wiatr w Polsce. Być może jest to tylko wybryk jednej aktualizacji modelu. Kolejne wyliczenia w naszej ocenie przyniosą złagodzenie prognoz.
Należy podkreślić, że w naszej porannej prognozie długoterminowej jasno informowaliśmy, że trwałej zimy w lutym nie będzie. Silny wiatr, a czasem potężne wichury są możliwe. Warunki pogodowe będą zmienne, spodziewane są duże wahania ciśnienia, okresowe opady w formie ciekłej i stałej, a nawet burze. Jeśli nawet zdarzą się okresy z mrozem, to będą one krótkotrwałe i to głównie nocami. W ciągu dnia temperatura ma być przeważnie dodatnia na nizinach, nocami jednak czasem wystąpi mróz. Niewykluczone, że w obszarach podgórskich i górskich może być czasem dwucyfrowy.
Orientacyjna i mocno dyskusyjna prognoza porywów wiatru pochodząca z modelu ECMWF na 18.02.2022, 12 UTC
ECMWF wskazuje na ryzyko silnego wietrzenia. Wichur może być nawet 2. Potężne wichury są możliwe
Na przełom 2 i 3 dekady lutego najgroźniejsze prognozy prezentuje model ECMWF. Zazwyczaj ten europejski model lepiej radzi sobie z prognozowaniem trendów i pogody. W naszej strefie klimatycznej częściej powinno korzystać się z tego modelu, posiłkując się dodatkowo wyliczeniami z modeli regionalnych o jeszcze gęstszej siatce. Potężne wichury widzi zwłaszcza wyżej wymieniony model.
Amerykański model GFS prognozuje na okres od 16.02.2022 do 20.02.2022 wietrze i dynamiczne warunki pogodowe, więc nie tylko ECMWF sugeruje w tym okresie dominacje cyrkulacji zachodniej. Potężnych wichury przez GFS nie są na ten moment prognozowane. Niewykluczone, że miejscami zostaną jednak spełnione kryteria dla wichury. Model z Ameryki Północnej jest zdecydowanie łagodniejszy i nie widzi na ten moment porywów wiatru powyżej 100 km/h na nizinach.
Orientacyjna prognoza ciśnienia na 18.02.2022, 00Z dla Europy i rejonów przyległych według ECMWF
Na ten moment wydaje się, że prognozy wskazujące na przejście wyjątkowo silnych wichur jeszcze w lutym należy traktować z przymróżeniem oka. Prognozy numeryczne na ten okres należy monitorować codziennie. Prawdopodobieństwo istotnych zmian w prognozach jest duże. Wiele zależeć będzie od ułożenia i prądu strumieniowego, który jest kluczowy w rozwoju głębokich wirów niżowych, które przynoszą czasem potężne wichury.
Orientacyjna prognoza prędkości w węzłach i położenia meandrującego prądu strumieniowego nad Europejskim Obszarem Synoptycznym i przyległościami na 18.02.2022 00Z według GFS
Ponownie na nizinach mogą pojawić się opady w różnej formie, a nawet burze. Kto wie, czy nie pojawią się wtedy linie szkwału. Zwłaszcza na aktywnych frontach o charakterze chłodnym. W zasięgu konwekcji porywy wiatru lokalnie mogłyby przekroczyć 100 km/h. Silny dolno-troposferyczny prąd strumieniowy miałby w zasięgu burz korzystne warunki do schodzenia ku ziemi, prowadząc do sporych szkód wiatrowych. Zastrzegamy jednak, że na ten moment jest za wcześnie na bardziej precyzyjne prognozy.
Niże atlantyckie przynosić będą częste opady, czasem silny wiatr
Rozwój niżów atlantyckich zachodzić ma w atmosferze baroklinowej. Na aktywnym froncie polarnym zbudowanym na dużym kontraście. W jego zasięgu ma uformować się silny prąd strumieniowy, który zawsze wynika ze znacznej różnicy temperatury pomiędzy północą a południem. Niże te zgodnie z przepływem w środkowej i górnej troposferze skierują się prawdopodobnie na wschód. Istnieje jednak ryzyko, że na peryferiach wieloośrodkowego niżu, dojdzie do powstania wtórnego ośrodka niskiego ciśnienia. Wtedy to potencjał do wystąpienia silnych porywów wiatru może być podwyższone. Na ten moment pozostaje monitorować kolejne aktualizacje modeli numerycznych. Wpis ma bardziej orientacyjny, nie jest żadnym straszakiem. Wskazuje tylko na możliwe trendy w pogodzie, które widzą modele pogodowe w oparciu o najnowsze dane brzegowe. Wkrótce kolejne informacje, gdyż nieuniknione wydają się kolejne korekty w prognozach.