Siarczysty mróz uderza na północy. Temperatura spada do około -40℃. Wtargną jednak śnieżyce i odwilż w ten region oraz zmienią pogodę

Siarczysty mróz w północnej części Półwyspu Fennoskandzkiego. Wiemy, kiedy wystąpi silne ocieplenie i śnieżyce w tym regionie.

W Polsce panowało ostatnio nietypowo ciepłe jak na grudzień. Jednak z temperaturami sięgającymi 10-15°C, podczas gdy w północnej Skandynawii trwa surowa zima. Intensywne opady śniegu i spadki temperatur w północnych rejonach Norwegii, Szwecji i Finlandii, sięgające blisko -40°C, są wyjątkowe nawet dla tych zimnych obszarów i temperatura na tym obszarze jest znacznie poniżej normy wieloletniej nawet jak grudzień.

Temperatura minimalna na wysokości 2 metrów zanotowana w klatkach meteorologicznych m.in w północnej części Europy

Siarczysty mróz w EUropie
Silny mróz na początku 3 dekady grudnia 2024 r. w Europie Północnej oraz miejscami w Rosji. Z każdym kolejnym dniem będzie słabszy nocami w tym regionie

Klimat na Starym Kontynencie jest w tym czasie silnie zróżnicowany, od nietypowego ciepła w Polsce po ekstremalne mrozy w Skandynawii. Tak duże spadki temperatur w Skandynawii świadczą o występowaniu bardzo silnego ochłodzenia, które wykracza poza standardowe zimowe warunki w tym regionie. To zjawisko pokazuje, jak lokalne warunki pogodowe mogą się znacznie różnić, nawet na stosunkowo niewielkich odległościach.

Duży mróz na północy Europy, na pozostałym obszarze łagodne warunki atmosferyczne

Silne ocieplenie na dniach

Północna część Półwyspu Fennoskandzkiego wyróżnia się na tle Starego Kontynentu pod względem temperatur. Podczas gdy większość kontynentu cieszy się wyjątkowo ciepłą pogodą, napędzaną przez napływ ciepłego powietrza z atlantyckich niżów powodujących również opady na ogół w formie ciekłej, rzadziej śniegu. Jednak daleko na północy Europy panują ekstremalne mrozy. To region, który zmaga się z wyjątkowo surowymi warunkami atmosferycznymi, kontrastującymi z łagodniejszym klimatem reszty Europy. Siarczysty mróz powoduje, że temperatura w ostatnich dniach jest niższa o ponad 10-12℃ od normy wieloletniej.

Prognozowana anomalia temperatury powietrza na 22 grudnia 2024 r. w drugiej połowie nocy według modelu ECMWF HRES dla północnej części Starego Kontynentu

spora zmiana pogody
Duża ujemna anomalia temperatury na północy Europy

Duża zmiana pogody i koniec siarczystego mrozu

Na północy Norwegii, Szwecji i Finlandii doszło w minionych dniach do gwałtownych spadków temperatur, jaką sięgają nawet -35/-38°C. Zmiana nastąpiła nagle – warto podkreślić, że jeszcze tydzień temu w fińskim Kuusamo notowano dodatnie temperatury rzędu 2-4°C, a obecnie są one bliskie -30°C nocami. Mróz jednak ma tendencje do słabnięcia na początku trzeciej dekady grudnia 2024 r. w tym regionie Europy.

Polecamy: Paraliżujące śnieżyce na Święta. Spadnie 70-80 cm śniegu. Aktywny niż sięgnie tego regionu Europy

Prognozowana maksymalna temperatura powietrza w okresie od 21.12.2024 r. do 30.12.2024 r. według modelu ECMWF dla Polski

pogoda zaskoczy w regionie
Za dnia temperatura na plusie przeważnie w Polsce i brak zimy termicznej do końca roku. Będzie termiczne przedzimie bez siarczystego mrozu. Źródło: CMM IMGW, modele.imgw.pl

Wnioski:

  • Nagłe ochłodzenie wskazuje na intensywne zjawiska atmosferyczne, które szybko zmieniły warunki pogodowe w tym regionie.
  • Tak drastyczna zmiana temperatury w krótkim czasie może być wyzwaniem dla lokalnej infrastruktury, ludzi i przyrody.
  • Zjawisko podkreśla dynamikę arktycznych mas powietrza, które w krótkim czasie mogą znacząco wpłynąć na klimat w danym obszarze.

W północnych regionach Europy, gdzie zimowe duże mrozy w grudniu są normą, w tym roku panują szczególnie niskie temperatury. Dlatego, że przekraczają typowe wartości o ponad 10-12°C. Jednocześnie na południu Skandynawii występuje odwrotne zjawisko – temperatury są znacznie wyższe niż zwykle o tej porze roku. Dlatego tworzy to wyraźny kontrast między różnymi częściami tego regionu.

Prognozowany przyrost pokrywy śnieżnej w okresie od 21.12.2024 r., 00Z do 25.12.2024 r. według modelu ECMWF dla części Półwyspu Fennoskandzkiego

siarczysty mróz ustąpi, nadejdą śnieżyce
Śnieżyce w kolejnych dniach w Skandynawii i szybko słabnący mróz.

Duża zmiana spodziewana w tym regionie

Ważne informacje:

  • W północnej części Półwyspu Fennoskandzkiego mrozy są znacznie silniejsze niż zwykle, z odchyleniem o ponad 10-12°C poniżej średniej klimatycznej względem normy z lat 1991-2020 r..
  • Na południu tego regionu występuje nietypowe ocieplenie, również odbiegające od normy klimatycznej, ale „dodatnie względem średniej wieloletniej”.
  • Kontrast termiczny między północą a południem Skandynawii podkreśla dużą zmienność pogodową w tej części Europy na stosunkowo niewielkim obszarze.

Z prognoz wynika, że silne mrozy na północy Europy, z temperaturami spadającymi nocami poniżej -30°C, utrzymają się do końca mijającego tygodnia. Zjawisko to pozostanie jednak ograniczone do tego regionu. Dlatego nie wpłynie na pogodę na dalekim południu i centrum Starego Kontynentu, w tym również w Polsce. W naszym kraju w nadchodzących dniach temperatury nieco spadną, ale w ciągu dnia nadal będą dodatnie w większości kraju. Nocami częściej zacznie pojawiać się mróz, który może utrzymywać się o wschodzie słońca poza górami.

Prognozowana wstępnie minimalna temperatura powietrza na okres od 21.12.2024 r. do 30.12.2024 r. według modelu ECMWF HRES 0.1 dla Polski

siarczysty mróz na starym kontynencie
Silny mróz możliwy do końca roku jedynie w rejonach górskich. Poza tymi terenami będzie na ogół słaby i nie będzie siarczysty. Źródło: CMM IMGW, modele.imgw.pl

Siarczysty mróz ustąpi, nadejdzie w ten rejon silne ocieplenie

Konkluzja:
Wiele wskazuje, że ekstremalne mrozy w Skandynawii nie będą miały większego wpływu na pogodę w Polsce, gdzie, mimo ochłodzenia, warunki pozostaną stosunkowo łagodne. Ograniczenie zimowej fali mrozów do północnych obszarów podkreśla lokalny charakter tego zjawiska.

Rekomendujemy: Pogoda zaskoczy. Będzie mróz do -10℃ i śnieg w tym regionie Polski

Coraz więcej wskazuje, że przyszłym tygodniu północ kontynentu europejskiego czeka całkowita zmiana warunków pogodowych. Siarczysty mróz ustąpi miejsca wyraźnemu ociepleniu. Warto podkreślić, że niektórych miejscach, nawet tych położonych za kołem podbiegunowym, może być na tyle ciepło, że nastąpi silna odwilż i okresowy wzrost temperatury powyżej zera. Dlatego, że ma mieć to związek z prognozowaną zmianą cyrkulacji atmosferycznej. Temperatura na tym obszarze będzie powyżej normy wieloletniej.

Prognozowana anomalia temperatury powietrza na północy Europy, 25 grudnia 2024 r.

duża zmiana pogody w regionie
Siarczysty mróz ustąpi także z obszaru Skandynawii i nadejdzie okres z dodatnią anomalią temperatury powietrza dla końca grudnia 2024 r.

<div id=”oa_placeholder8″ style=”display: block; min-height: 350px;”></div>

Istotne informacje:

  • Prognozy wskazują na gwałtowną zmianę pogody na północy Europy – od mrozów do ocieplenia i występowania okresowych śnieżyc związanych z przechodzeniem frontów atmosferycznych związanych z cyklonami na tym obszarze.
  • Ocieplenie może być tak intensywne, że obejmie obszary za kołem podbiegunowym, gdzie pojawi się odwilż.
  • Zjawisko to podkreśla dynamiczność i zmienność warunków pogodowych w tej części kontynentu i szybkiej zmianie termicznej warunków pogodowych.

Źródło: Fanipogody.pl, ogimet.com, meteologix.com, wxcharts.com, CMM IMGW, modele.imgw.pl

Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC