Od 1 września trwa meteorologiczna jesień. Dni względem sierpnia są zauważalnie krótsze, krótko po 19 w wielu miejscach zaczyna robić się ciemno. Zwłaszcza na wschodzie. Słońce operuje wyraźnie krócej, jak i też niżej. Astronomiczna jesień zbliża się nieuchronnie. Okres późnego lata to okres, gdy mgieł jest szczególnie dużo. Przeważnie są to mgły radiacyjne ograniczające w znaczny sposób widzialność.
Modele numeryczne zgodnie prognozują, że już najbliższej nocy rozwiną się mgły. Objąć one mogą m.in pas Ziemi Świętokrzyskiej przez województwo łódzkie, jak i też Mazowsze. Niewykluczone, że pojawią się również na Opolszczyźnie. Liczne mgły przewidywane są również na obszarze województwa lubelskiego. Mogą pojawić się także na Podlasiu i Podkarpaciu. Spodziewane są również punktowo w Małopolsce. Zaczną zanikać po wschodzie Słońca.
Mechanizm powstawania mgieł radiacyjnych.
Żeby powstała mgła o charakterze radiacyjnym musi dojść do wystąpienia inwersji radiacyjnej. Pod nią lub w jej dolnej części gromadzi się para wodna wraz z zanieczyszczeniami, spełniając w późniejszym czasie rolę jąder kondensacji. Dalsze wypromieniowanie ciepła (ochłodzenie jego) doprowadza do systematycznego wzrostu wilgotności i w konsekwencji rozpoczęcie procesu kondensacji. Inwersja będąca warstwą hamującą zapobiega ucieczce pary wodnej, niejako przytrzymując ją w dolnej, przyziemnej warstwie troposfery. Końcowym efektem tych procesów jest powstanie mgły radiacyjnej.
Najczęściej mgła radiacyjna powstaje nad lądem zazwyczaj wieczorem lub w nocy, ale również nad ranem. Zazwyczaj, gdy występują słabe wiatry (sprzyja temu wyżowa pogoda, obecność tak jak teraz Polski w obszarze siodłowym charakteryzującym się niewielkim gradientem ciśnienia) i pogodne niebo. Radziej obserwowane są także w lecie, w sytuacji słabogradientowych pól obniżonego ciśnienia.
Mgły te są bardzo lokalne. Szczególnie liczne tworzą się na terenach nizinnych, w pobliżu bagien, ale również polan leśnych. Obecne są również na terenach lotnisk, zwłaszcza trawiastych.
Przeważnie występują słabe wiatry od 1 m/s do 4 m/s przy czym graniczna wartość utrudnia jej formowanie i rzadko wtedy tworzą się mgły. Na ogół musi panować słaby wiatr. Co ciekawe przy zupełnej ciszy zamiast mgły powstać może rosa.
Mgła radiacyjna zanika po wschodzie Słońca. Jednak w porze jesiennej i zimą, gdy operacja słoneczna jest niewielka mgły mogą utrzymywać się przez cały dzień.
Rozciągłość pionowa mgieł nie jest duża. Średnia ich rozciągłość w pionie wynosi około 150 m. Przeważnie jednak nie przekraczają kilku metrów.. Istnieją dwa rodzaje mgieł radiacyjnych. Jedna to mgła radiacyjna przyziemna, jak i też w płatach. Przyziemna osiąga wysokość około 2 m n.p.g, zaś w płatach nie wykazuje ciągłości przestrzennej.
Widzialność w mgłach zwiększa się wraz ze wzrostem wysokości. Najgęstsza jest ona przy powierzchni ziemi. Z powietrza przez mgłę radiacyjną można dostrzec powierzchnie ziemi. Jednak, występując na pasach startowych utrudnia wykonywanie operacji lotniczych. Widzialność wtedy może nie przekraczać nawet kilkudziesięciu metrów.
Warto zachować ostrożność na drogach w porze występowania mgieł. Już za kilka dni rozpocznie się astronomiczna jesień pomimo wysokich temperatury panujących za dnia, na skutek silnego wychładzania w porze wieczornej i nocnej należy spodziewać się miejscami silnych mgieł radiacyjnych. Używajmy z głową świateł przeciwmgielnych w samochodach, ale tylko wtedy, gdy widoczność spada poniżej 50 m.
Przypomnijmy, kiedy możemy jeszcze używać świateł przeciwmgielnych. Zwłaszcza w przednich, gdy samochód jest w nie wyposażony. Obowiązkowe jest światło barwy czerwonej z tyłu, natomiast przednie występują opcjonalnie i nie są obowiązkowe.
Art. 51. 5. Na drodze krętej, oznaczonej odpowiednimi znakami drogowymi, kierujący pojazdem może używać przednich świateł przeciwmgłowych od zmierzchu do świtu, również w warunkach normalnej przejrzystości powietrza.
Art. 30. 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza, spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a ponadto:
1) kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany:
a) włączyć światła mijania lub przeciwmgłowe przednie albo oba te światła jednocześnie,
b) poza obszarem zabudowanym podczas mgły dawać krótkotrwałe sygnały dźwiękowe w czasie wyprzedzania lub omijania;
2) kierujący innym pojazdem niż pojazd, o którym mowa w pkt 1, jest obowiązany:
a) włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony,
b) korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe, jechać jak najbliżej krawędzi jezdni i nie wyprzedzać innego pojazdu.
2. Obowiązek używania świateł, o którym mowa w ust. 1, dotyczy kierującego pojazdem także podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego.
3. Kierujący pojazdem może używać tylnych świateł przeciwmgłowych, jeżeli zmniejszona przejrzystość powietrza ogranicza widoczność na odległość mniejszą niż 50 m. W razie poprawy widoczności kierujący pojazdem jest obowiązany niezwłocznie wyłączyć te światła.
(Szczegółowy opis o mgłach radiacyjnych zaczerpnięty został z książki Piotra Szewczaka, Meteorologia dla Pilota Samolotowego, wydanie 4 zmienione, Poznań 2014). Informacje o użyciu świateł przeciwmgielnych z Kodeksu Drogowego.
BIEŻĄCE PROGNOZY DLA MIAST TUTAJ
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC