Nietypowo w najbliższych kilkudziesięciu godzinach cyklon Kristi przyniesie wichury. Jutro przez Polskę będzie przechodził front atmosferyczny z zachodu na wschód kraju. Przyczyni się to do wzrostu zachmurzenia oraz wystąpienie opadów deszczu i lokalnych silnych burz z gradem.
Groźna pogoda i wichury w Europie
Dziś w pasie południowym i częściowo centralnym pojawił się na krótko upał. Zdecydowanie chłodniej jest na zachodzie i północy. W niedzielę upał ograniczy swój wpływ do województw wschodnich i szybko będzie wypierany przez front chłodny na wschód.
Temperatura maksymalna zmierzona na wybranych stacjach synoptycznych IMGW-PIB w Polsce i krajach przyległych według standardów WMO w klatkach meteorologicznych.
Intensywne burze w niedzielę nad Polską
W niedzielę około godzin porannych szybko pogłębiający się ośrodek niżowy ulokuje się na północy i północnym wschodzie Polski. Odsuwać się on będzie w kierunku państw bałtyckich, ulegając szybkiej cyklogenezie. Z niżem związane będą opady deszczu, wzrost zachmurzenia, wymiana mas powietrza i wystąpienie silnych burz. W godzinach porannych strefa chłodnego frontu rozciągać będzie w pasie od woj. warmińsko-mazurskiego aż po woj. śląskie. Zatoka niżowa w dolnej i środkowej troposferze ma wędrować na wschód. Na wschodzie i południowym wschodzie zwrotnikowa masa powietrza powinna utrzymać się w pasie dzielnic wschodnich i południowo wschodnich. Jednak dynamiczny front chłodny związany z cyklonem Kirstii szybko odsuwać ma powietrze z południa i południowego zachodu na wschód.
Prognoza burzowa na niedzielę (IMGW-PIB) dla Polski
Silne burze i superkomórki w niedzielę
Pierwsze burze mogą występować już od pierwszej części dnia, ale najwięcej będzie ich około południa i popołudniu. Na skutek dziennego nagrzania przypowierzchniowych warstw powietrza, wzrośnie energia dostępna drogą konwekcji. Rozwój burz będzie związany z zaleganiem ciepłego, wilgotnego i chwiejnego powietrza zwrotnikowego, przechodzenia aktywnej zatoki niżowej i frontu chłodnego. Niewykluczone są więc nie tylko pojedyncze burze w formie superkomórek burzowych, ale także możliwe są burze wielokomórkowe w formie liniowej z możliwymi burzami posiadającymi rotujący prąd wstępujący. Szacuje się, że najsilniejsze burze przyniosą porywy wiatru do 80-100 km/h, natomiast wysokość opadów w burzach sięgnie 10-30 mm, a miejscami na skutek kumulacji opadów burzowych do 35-40 mm, co może prowadzić do podtopień i zalań. Niewykluczone są też opady gradu o średnicy 2-4 cm, a w skrajnych przypadkach podczas przechodzenia lokalnej silnej burzy superkomórkowej do około 5 cm na południowym wschodzie.
Prognozowane ciśnienie, zachmurzenie i opady na 28 lipca 2024, 12 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Prognozuje się, że w niedzielę podczas godzin popołudniowych mogą utworzyć się także miejscowe rozproszone komórki konwekcyjne i lokalne burz na Pomorzu oraz zachodzie za chłodnym frontem. Aczkolwiek ze względu na znacznie słabsze warunki termodynamiczne zjawiska te nie powinny być groźne. Szacuje się, że podstawowym zjawiskiem towarzyszącym się silne porywy wiatru do 70 km/h, opady deszczu do 10 mm oraz grad do średnicy 2 cm.
Prognozowane ciśnienie na 29 lipca 2024, 06Z dla Europy i obszarów przyległych według modelu amerykańskiego GFS
Groźna pogoda w Europie
Co warto podkreślić to fakt, że cyklon Kirsti przyniesie wichury w kilku krajach europejskich. Zazwyczaj to wichur związanych z dużą różnicą ciśnienia doświadczamy w miesiącach jesiennych i zimowych. Tym razem silny wiatr, który miejscami spowoduje szkody w drzewostanie i energetyce wystąpi w ciągu najbliższych kilkudziesięciu godzin. Ośrodek niskiego ciśnienia Kirstii spowoduje więc nie tylko wichury, ale także wystąpienie burz i silnych ulew, które w konsekwencji miejscami doprowadzą do podtopień i zalań, a nawet miejscowych powodzi błyskawicznych. W państwach bałtyckich i Białorusi gradientowe porywy wiatru mogą sięgać nawet 90-100 km/h w ostatni poniedziałek lipca 2024 r.
Prognozowane ciśnienie i anomalia na 29 lipca 2024, 06Z według modelu europejskiego ECMWF dla Europy i obszarów przyległych
Silna i dynamiczna wymiana mas powietrza nad Polską
W kolejnych kilkudziesięciu godzinach przez Polskę kontynuowane będzie przejście chłodnego frontu atmosferycznego z poprzedzającego go linią zbieżności wiatru. Pogłębiający się cyklon Kirsti spowoduje wymianę masy powietrza na chłodniejszą polarnomorską, sprowadzi także ulewy, gwałtowne burze i silny wiatr związany z konwekcją i narastającym gradientem barycznym w naszej części Europy. Upał będzie wypierany za naszą wschodnią granicę państwową i początek ostatniego tygodnia lipca zapowiada się z brakiem upału w całym kraju i wyraźnym ochłodzeniem.
Prognozowane położenie prądu strumieniowego nad Europą i przyległościami, 28 lipca 2024, 18Z według modelu ECMWF
Silnej intensyfikacji cyklonu Kristi sprzyjać ma bliskość prądu strumieniowego nad Starym Kontynentem, co napędzi silną cyklogeneze i spowoduje wystąpienie wichury. Nad krajami bałtyckimi zmieni się trajektoria wiru niżowego, korzystając ze znacznych kontrastów temperaturowych i bliskości prądu strumieniowego wyraźnie się pogłębi. Z tego powodu prognozowane są wichury, groźne ulewy i kolejne burze.
Prognozowane porywy wiatru we wschodniej części Europy, 29 lipca 2024, 06 UTC według modelu numerycznego ECMWF
Groźna pogoda i burze oraz wichury
W półroczu chłodnym wichury w naszych szerokościach są najczęściej związane z niżami wędrującymi znad Atlantyku Północnego, jak i też związane z wtórnymi niżami, które potrafią rozwijać się na peryferiach głębokich i rozległych ośrodków niskiego ciśnienia. W tej sytuacji wichury w wielu krajach wywoła cyklon, który utworzył się na obszarze Starego Kontynentu wzdłuż chłodnego frontu atmosferycznego i następnie przekształci się on w samodzielny niż z systemem frontów atmosferycznych. Po południowej i południowo zachodniej stronie niżu obserwowany będzie szybki wzrost gradientu ciśnienia. Niż ten w pierwszych dniach nowego tygodnia skieruje się nad Federację Rosyjską, gdzie zacznie się wypełniać nad lądem. Wichura w poniedziałek i we wtorek pojawi się m.in w państwach bałtyckich, tj. Litwa, Łotwa, Estonia, ale także prognozowana jest na północnym wschodzie Polski oraz na terytorium Białorusi.
Prognozowane porywy wiatru na 29 lipca 2024 r. 12 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Wichury w kilku krajach europejskich
Szacuje się, że na tym obszarze prędkość wiatru związanego z dużym gradientem barycznym i prądem strumieniowym wyniesie około 70-105 km/h. Miejscami w zasięgu konwekcji nawet 110-120 km/h. Najsilniejsze porywy wiatru prognozują modele numeryczne szczególnie na terytorium Estonii i Litwy. Groźny wiatr spowodować może wiatrołomy, ale także i przerwy w dostawach prądu. Co ciekawe wichura pojawi się także miejscami w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem poniedziałkowej doby na obszarze woj. podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Synoptycy IMGW-PIB planują wydać alerty meteorologiczne dla północno-wschodniej części kraju przed silnym wiatrem, gdyż porywy wiatru mogą przekroczyć 20 m/s na wysokości 10 m.
Prognozowane porywy wiatru na 29 lipca 2024, 12 UTC według modelu ECMWF dla wschodniej części Starego Kontynentu
Głęboki niż nad Europą Wschodnią
Prognozuje się, że w kulminacyjnej fazie rozwoju niżu ciśnienie w centrum cyklonu spadnie do około 987-989 hPa, co jest wartością dość niską jak półrocze ciepłe i nie zdarza się często w ciepłej porze roku. Na zachodzie, południowym zachodzie Europy zaznaczy się w tym czasie obszar podwyższonego ciśnienia. Duża różnica ciśnienia pomiędzy wyżem a niżem spotęguje wichurę w kilku europejskich krajach. W obrębie niżu na terenie państw bałtyckich może dojść miejscami do podtopień, zalań, a nawet miejscowych powodzi błyskawicznych. Wkrótce podamy nowe informacje pogodowe. Wichury w kilku krajach na wschodzie Europy zacznie słabnąć w nocy z poniedziałku na wtorek.
Prognozowany wstępny zasięg i wysokość opadów do 30 lipca 2024, 15 UTC według modelu ECMWF dla wschodniej części Europy
Źródło: Fanipogody.pl, wxcharts.com, weatheronline.com, tropicaltidbits.com
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC