Arktyczne powietrze dociera do naszego kraju. Mamy krótki epizod ze spływem mocno wychłodzonej masy powietrza z wysokich szerokości geograficznych. W okolicach weekendu rozpoczynać będzie się jednak wyraźne ocieplenie. Już w przyszłym tygodniu powinny wystąpić pierwsze upały w kraju i noce tropikalne.
Zimne masy powietrza kształtują pogodę m.in w naszym kraju
Sugerowaliśmy już w ubiegłym tygodniu, że mijający tydzień rozczaruje pod kątem przebiegu warunków pogodowych i obserwowana będzie ujemna anomalia temperatury powietrza. Szczególnie zimna noc będzie z 12/13 czerwca 2024 r. oraz z 13/14 czerwca 2024 r. Miejscami na standardowej wysokości pomiarowej 2 metrów w klatkach termometry pokażą minimalnie od 3°C do 7°C. Jednak przy gruncie może być 0-2°C w obszarach rozpogodzeń, a miejscami nie da się całkowicie wykluczyć przygruntowych przymrozków do około -2/-1°C. Przymrozki w czerwcu są możliwe również okresami poza rejonami górskimi i przy specyficznej sytuacji barycznej i spływie chłodnych mas powietrza mogą się zdarzać nocami i w godzinach porannych.
Temperatura minimalna przy gruncie – 11/12.06.2024 r. na stacjach pomiarowych IMGW-PIB
Zimna noc za nami. Kolejne mogą przynieść lokalne przymrozki
Miniona noc zaskoczyła mieszkańców wielu regionów naszego kraju. Standardowo najchłodniej było w rejonach rozpogodzeń i przejaśnień, natomiast najcieplej w obszarach, gdzie utrzymywało się zachmurzenie niższego piętra. Na stacji lotniskowej IMGW Łódź-Lublinek temperatura spadła do 1°C przy gruncie, co jest wartością wyjątkowo niską jak na czerwiec w Polsce. Dociera do kraju strumień przetransformowanego powietrza arktycznego, dlatego temperatura jest wyjątkowo niska jak na drugą dekadę czerwca i średnia dobowa temperatura powietrza jest niższa o nawet 2-4°C od normy wieloletniej z lat 1991-2020 r.
Kolejne noce najchłodniejsze okażą się miejscami na północy, centrum i częściowo zachodzie, gdzie w obszarze zalegania zimnego powietrza oraz w obszarach rozpogodzeń dojdzie do silnej radiacji ciepła z gruntu. Lokalnie ujemna temperatura może wystąpić na Pomorzu, Warmii, ale także gdzieniegdzie na Ziemi Lubuskiej. Temperatura w sprzyjających warunkach przy gruncie może spaść do około -2°C/0°C. Nie ma jednak gwarancji, że takie lokalne ekstrema wychodzi sieć pomiarowo-obserwacyjna iMGW-PIB. Naturalnie najchłodniej będzie w obniżeniach terenu, gdzie swobodnie ciężkie i zimne powietrze będzie osiadać w czasie pogodnych i bezwietrznych nocy.
Trajektoria wsteczna mas powietrza na 12.06.2024, 18 UTC dla Warszawy i wysokości izobarycznych 950 hPa, 850 hPa i 700 hPa
Epizod z zaleganiem mocno wychłodzonego strumienia powietrza arktycznego w najniższej warstwie troposfery obejmuje przeważający obszar Europy. Niskie temperatury występować będą jeszcze m.in w południowej części Półwyspu Fennoskandzkiego, Niemiec, Francję, Słowację, Czechy, Austrię, Szwajcarię.
Prognoza anomalii temperatury powietrza na wysokości 850 hPa (1500 m.n.p.g) na 13 czerwca 2024, 00 UTC według modelu ECMWF
Powietrze arktyczne wkrótce ustąpi, wcześniej możliwe przymrozki
Przed nami więc jeszcze dwie zimne doby z ryzykiem bardzo niskich temperatur przy gruncie jak na czerwiec. Noc ze środy na czwartek i czwartku na piątek mogą przynieść ujemną temperaturę przy gruncie. Szczególnie w pasie dzielnic północnych, zachodnich, ale także miejscami na południowym zachodzie. Najniższe temperatury zostaną odnotowane poza aglomeracjami miejskimi w czasie pogodnych nocy, gdy to przy braku wiatru i słabym wietrze, okresowo ciszy będą korzystne warunki do silnego wypromieniowania ciepła do wyższych warstw. Przewidujemy, że przymrozki miejscami mogą pojawić się na Pomorzu, Warmii i Mazurach, Kujawach, woj. lubuskim, woj. dolnośląskie. Szczególnie zimno będzie bliżej godzin porannych poza większymi miastami, gdzie nie oddziałuje już miejska wyspa ciepła. Ważną rolę odegra ukształtowanie terenu w tych regionach i temperatura przy gruncie może spaść do około -2°C/-1°C.
Prognozowana orientacyjnie temperatura przy gruncie, 13 czerwca 2024 r. w godzinach porannych według SWISS-HD dla Polski
Przymrozki w kraju możliwe przed weekendem przy gruncie
Jest duża szansa, że późne przymrozki wystąpią w czasie najbliższych nocy, co wynikać ma z oddziaływania powietrza arktycznego. Teoretycznie miesiącem wolnym od przymrozków w naszym klimacie jest lipiec. Ważną rolę pod kątem spadków temperatury odgrywa m.in czynnik cyrkulacyjny, który determinuje spływ chłodniejszych mas powietrza do niższych szerokości geograficznych. Warto wspomnieć, że w ubiegłym roku silne przymrozki przy gruncie pojawiły się na początku czerwca. Co ciekawe zdarzyły się one także na standardowej wysokości pomiarowej 2 metrów. Tym razem ich obszar będzie mniejszy oraz okażą się słabsze, dlatego nie powinny wyrządzić tak dużych szkód.
Prognozowana temperatura przy gruncie 14 czerwca 2024 r. w godzinach porannych
Prognozowana temperatura powietrza przy gruncie na pograniczu czesko-polskim, 14 czerwca 2024. w godzinach porannych
Źródło: Fanipogody.pl, weatheronline.com, wetter3.de, wxcharts.com, meteologix.com
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC