Burze nagle przeszły nad Polską. Aktywne elektrycznie zjawiska konwekcyjne przyniosły grad i ulewy oraz silny wiatr. Czy w kolejnych dniach pogoda znów zaskoczy?

Burze pojawiły się ubiegłej doby nad Polską i okazały się niezwykle aktywne elektrycznie jak na końcówkę lutego. Zapowiadaliśmy, że lokalne komórki burzowe mogą pojawić się na zachodzie i północy naszego kraju. Ich rozwój nastąpił w ciepłej masie polarnomorskiej o chwiejnej równowadze termodynamicznej.

Burze utworzyły się nad Polską i okazały się wyjątkowo aktywne elektrycznie jak na końcówkę lutego

W niedzielę Polska znalazła się pomiędzy odsuwającym się na wschód i nasuwającymi do kraju od zachodu niżami barycznymi oraz rozbudowującymi się na południu Starego Kontynentu układami wyżowymi. Dzięki temu w wielu regionach obserwowana była pogodna i słoneczna aura. Aczkolwiek gdzieniegdzie pojawiły się przelotne opady deszczu i lokalne burze. Postępował napływ nad przeważający obszar Polski bardzo ciepłej polarnomorskiej masy powietrza transportowana z rejonu Morza Śródziemnego. Z zachodu na wschód przemieszczał się pofalowany front atmosferyczny i płytki niż w jego obrębie w nocy z niedzieli na poniedziałek.

Wyładowania atmosferyczne odnotowane w ciągu ostatnich 31 godzin na obszarze Polski przez sieć detektorów Blitzortung.org

burze nad Polską ubiegłej doby
Burze ubiegłej doby pojawiły się nad Polską. Dane: Blitzortung.org

Na przeważającym obszarze Polski ubiegłej doby temperatura przekroczyła 10°C. Najcieplej było w pasie dzielnic wschodnich, południowych i częściowo centralnych, gdzie temperatura sięgała 13-15°C. Dodatkowo utworzyły się zjawiska burzowe. Rozwój burz nastąpił na granicy cieplejszej i chłodniejszej masy pochodzenia polarnomorskiego. Zjawiskom pochodzenia konwekcyjnego towarzyszyły krótkotrwałe ulewy o akumulacji opadu do 5-10 mm, ale gdzieniegdzie spadł także drobny grad.

burze w kraju
Burze w kraju ubiegłej doby. Źródło: Burze.dzis.net

Burze okazały się aktywne elektrycznie

Rozbudowa pionowa chmur burzowych typu Cumulonimbus okazała się wystarczająca, aby zaszła elektryzacja w chmurach Cumulonimbus. Dlatego w godzinach późno popołudniowych i wieczornych w niedzielę pojawiły się lokalne burze z drobnym gradem. Grzmiało m.in w woj. lubuskim, zachodniopomorskim, pomorskim, kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim, mazowieckim. Były to pierwsze tak aktywne elektrycznie burze w 2024 roku. Szacuje się, że burze rozwijały się warunkach słabej i umiarkowanej chwiejności termodynamicznej, która nie przekroczyła prawdopodobnie 300-600 J/kg oraz w warunkach pionowych uskoków wiatru, które nie były większe niż 12-18 m/s. Poziom równowagi (EL) znalazł się na wysokości około 8-9 km. Wykonany wczoraj o 12 UTC w Łebie (woj.pomorskie) sondaż aerologiczny wykazał, że chwiejność termodynamiczna wynosiła około 600 J/kg, natomiast w podwarszawskim Legionowie mniej więcej 300 J/kg. Była ona więc większa niż prognozowały to modele numeryczne, co pozwoliło na silniejszą rozbudowę pionową chmur Cb w pionie i większą intensywność zjawisk konwekcyjnych. Burze zaniknęły po godzinie 21 w niedzielę.

Sondaż aerologiczny wykonany 25 lutego 2024, 12 UTC na stacji aerologicznej IMGW w Łebie

zjawiska konwekcyjne nad Polską
Burze rozwinęły się w warunkach słabej chwiejności termodynamicznej przekraczającej miejscami 500 J/kg i umiarkowanych uskoków wiatru. Warto zwrócić uwagę na silny wiatr w środkowej i górnej troposferze, który wspomógł rozwój chmur Cb. Źródło: Rawisonde.com

Sondaż aerologiczny wykonany z podwarszawskiego Legionowa, 25 lutego 2024, 12 UTC

burze pojawiły się w warunkach słabej chwiejności termodynamicznej
Chwiejność termodynamiczna w okolicach 300 J/kg w okolicach staci aerologicznej IMGW w rejonie Legionowa. Źródło: Rawinsonde.com

Zobacz też: Pogoda na 5 dni dla Polski. Prognozy pogody zaszokują Polaków

Poniedziałek z opadami konwekcyjnymi, a nawet i lokalnymi iście wiosennymi zjawiskami pochodzenia konwekcyjnego

Niewykluczone, że w poniedziałek także pojawią się lokalne burze, ale prawdopodobieństwo ich wystąpienia będzie znacznie niższe w czasie ubiegłej doby. Chwiejność termodynamiczna nie powinna przekroczyć 100-250 J/kg. Pewnym utrudnieniem w rozwoju chmur kłębiastych może okazać się miejscowe zaleganie zachmurzenia frontowego oraz gdzieniegdzie początkowo rozpraszających się mgieł, które utrudniają dzienne nagrzewanie przypowierzchniowej warstwy planetarnej (ang. PBL). Prawdopodobieństwo wystąpienia wyładowań atmosferycznych nie przekracza 15-30%. Podczas burz możliwe są opady o łącznej akumulacji 5-10 mm, silniejszy wiatr do 50-60 km/h w zasięgu oddziaływania prądów zstępujących chmur Cb i drobny grad.

Burze powstały nad Polską ubiegłej doby. Dziś również nie można ich wykluczyć, ale prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest dużo niższe niż podczas ubiegłej doby

Prognozowany zasięg opadów konwekcyjnych 26 lutego 2024, 18 UTC według modelu ECMWF HRES 0.1 dla Polski

burze możliwe dziś w Polsce
Burze są dziś możliwe, ale nie jest to duże prawdopodobieństwo. Źródło: wxcharts.com

Na przeważającym obszarze Polski prognozowane są iście wiosenne wartości na termometrach, które wyniosą 12-14°C, ale na południowym wschodzie w okolice 15-16°C. Niższe wartości w tym czasie będą mierzone na stacjach IMGW głównie w północnej części kraju, gdzie będzie maksymalnie 8-11°C.

Prognozowana temperatura powietrza na 26 lutego 2024, 12 UTC według modelu europejskiego ECMWF dla Polski

burze możliwe w Polsce.
Wysoka temperatura jak na koniec lutego i możliwe burze. Źródło: wxcharts.com

Prognozowany zasięg opadów konwekcyjnych i potencjalnie lokalnych burz na 26 lutego 2024, 21 UTC

zjawiska konwekcyjne możliwe w kraju
Burze są możliwe w niektórych regionach Polski, ale ich prawdopodobieństwo rozwoju nie jest wysokie. Źródło: wxcharts.com

W kolejnych dniach pojawiać będą się lokalne opady, ale o mniejszej ilości niż w minionych tygodniach. Nie można całkowicie lokalnych burz.

Źródło: Fanipogody.pl, wxcharts.com, blitzortung.org, burze.dzis.net, fot. Fanipogody.pl