Cyklon Radha w sobotę nad Polską. Dynamiczny początek czerwca w kraju. Sprawdzamy, jak wyglądają najnowsze prognozy
Niżowa pogoda w pierwszy weekend czerwca i wysokie ryzyko gwałtownych burz
Polska będzie w zasięgu układu niżowego Radha wraz z układem frontów atmosferycznych znad środkowych obszarów kontynentu europejskiego. Zasadniczo znajdziemy się w ciepłym i wilgotnym, lecz dość niestabilnym strumieniu polarno-morskiej masy powietrza w wielu regionach kraju mają rozwijać się chmury kłębiaste, w różnych częściach Polski, powodując przelotne, punktowo intensywne opady deszczu, lokalnie gradu oraz silniejsze porywy wiatru w towarzystwie rozproszonych zjawisk burzowych. Nie można wykluczyć superkomórek burzowych i lokalnych trąb powietrznych.
Sytuacja baryczna na 1.06.2024, 12 UTC dla Europy i obszarów przyległych według DWD
Cyklon spowoduje silne załamanie pogody w kraju
W pierwszy dzień meteorologicznego lata nad Polską znajdzie się płytki niż z układem frontów atmosferycznych, który przyniesie zwiększoną dynamikę w pogodzie. Na górnych poziomach zaznaczy się wpływ górnego ośrodka niskiego ciśnienia, który zapewni wspomaganie konwekcji na skalę synoptyczną. W pierwszej fazie konwekcja będzie głównie rozproszona i izolowana, lecz z biegiem godzin szybko łącząca się w klastry wielokomórkowe. Istnieje duże ryzyko utworzenia się gwałtownych burz superkomórkowych. Wiele więc wskazuje, że cyklon Radha namiesza w pogodzie w pierwszy weekend czerwca. Burze zawierające mezocyklon, czyli rotujący prąd wstępujący wystąpią szczególnie w rejonach podgórskich, gdzie ważną rolę odegrać może orografia terenu, ale także miejscami na południowym wschodzie i częściowo wschodzie.
Zobacz też: Upał w czerwcu będzie potężny. 40-42 stopnie na południu Europy
Prognozowane ciśnienie, zachmurzenie i opady na 1 czerwca 2024, 09 UTC według ECMWF dla Polski
Silne gradobicia i podtopienia w sobotę
Pierwsze burze mogą utworzyć się już około południa, ale najwięcej będzie ich po południu i wieczorem. Ośrodki burzowe przemieszczać mają się na ogół zgodnie z cyrkulacją cyklonalną w obrębie niżu. Na wschodzie kraju od południa, natomiast na zachodzie od północnego wschodu. Szacuje się, że sobotnie burze przyniosą opady do 20-50 mm, a punktowo na skutek przechodzenia kilku burz powyżej 60-70 mm. Ponadto możliwe są opady gradu o średnicy 2-3 cm, a miejscami w silnych superkomórkach burzowych do około 4-5 cm. Najsilniejsze gradobicia mogą wystąpić na południu oraz miejscami wschodzie kraju. Szacuje się, że prędkość wiatru w burzach sięgnie do 70-80 km/h, a miejscami do 90 km/h z najsilniejszych komórek burzowych. Nie można wykluczyć, że szczególnie na południowym wschodzie utworzy się lokalna trąba powietrzna związana z oddziaływaniem mezocyklonu superkomórki burzowej, lecz nie jest to wysokie ryzyko.
Prognoza zasięgu opadów i gwałtownych na 1 czerwca 2024, 12 UTC według ECMWF dla Polski
Duże zagrożenie ze strony burz w sobotę na przeważającym obszarze Polski
Wysoka aktywność elektryczna najsilniej rozbudowanych w pionie chmurach Cb, stwarzać ma szczególnie duże zagrożenie dla ludzi na otwartych przestrzeniach. Ze szczególnym uwzględnieniem akwenów wodnych, terenów podgórskich i górskich, gdzie szczególnie niebezpieczne okazują się wyładowania doziemne. Temperatura wierzchołków chmur Cb (EL osiągnie około -50°C), pozwalając na występowanie dużej ilości piorunów.
Prognoza zasięgu opadów i gwałtownych burz na 1 czerwca 2024 ECMWF dla Polski
Od kilku dni nad krajem utrzymuje się ciepła, wilgotna i chwiejna masa powietrza. Na skutek dziennego nagrzania, wystąpienia stref zbieżności wiatru dochodzi do rozwoju intensywnych burz. Chwiejność termodynamiczna w sobotę przekroczy 1000-2000 J/kg. Na ogół ośrodki burzowe formować mają się w warunkach niewielkiego pionowego ścinania wiatru i niskich kierunkowych uskoków wiatru, a więc na ogół nie będą na ogół dobrze zorganizowane i długotrwałe. Silne burze możliwe są zwłaszcza na południowym wschodzie, wschodzie, gdzie na skalę synoptyczną zapewni ośrodek górnego niżu, sprzyjając stromemu pionowemu gradientowi temperatury oraz formowaniu się dolno-troposferycznych stref zbieżności wiatru.
Prognoza burzowa na 1 czerwca 2024 (IMGW-PIB) dla Polski
Niebezpieczna pogoda w sobotę
Szczególnie na zachodzie, centrum, południu i północy burze przyjmą formę początkowo rozproszonych burz, jednak z biegiem godzin wyraźnie przybierających formę burz wielokomórkowych. Najsilniejsze burze utworzą się w zasięgu silnych dolno-troposferycznych stref konwergencji wiatru, w obrębie nich nagromadzi się spora zawartość pary wodnej i pod wpływem siły wyporu utworzą się gwałtowne ośrodki burzowe. Z uwagi na niską prędkość przemieszczania, głównym zagrożeniem okażą się obfite opady deszczu, które w sprzyjających warunkach będą prowadzić do podtopień i zalań, ale nie można wykluczyć nawet miejscowych powodzi błyskawicznych. W przypadku wystąpienia zjawiska training storms akumulacja opadów w ciągu 1-2 godzin może przekroczyć gdzieniegdzie 40-70 mm. Możliwe będą więc poważne szkody i utrudnienia komunikacyjne. Poważne zalania prognozowane są głównie aglomeracji miejskich i obszarów niżej położonych.
Prognoza burzowa na noc 1/2 czerwca 2024 (IMGW-PIB) dla Polski
Groźna pogoda w Polsce i wpływ płytkiego cyklonu
Na wschodzie, południowym wschodzie i częściowo centrum spodziewane są burze w nieco lepszych warunkach kinematycznych, a więc powinny być lepiej zorganizowane i bardziej długotrwałe. Chwiejność termodynamiczna na wschodzie, południowym wschodzie przekroczy 1000-2000 J/kg dla cząstki liczonej z gruntu. Z uwagi na bliskość niżu pojawi się nasilone środowisko kinematyczne, jakie objawi się nasilonym przepływem powietrza w całym pionowym profilu troposfery oraz wystąpieniem podwyższonych pionowych uskoków wiatru. Silny uskok kierunkowy w warstwie 0-1 km i 0-3 km może sprzyjać tworzeniu się superkomórek burzowych z trwałymi mezocyklonami. Nie można więc wykluczyć na tym obszarze utworzenia się kilku silnych burz z rotującymi prądami wstępującymi.
Nie można więc wykluczyć opadów gradu o średnicy powyżej 2-4 cm, a miejscami z najsilniej wypiętrzonych superkomórek do około 5-6 cm. Wysokość opadów w burzach może dochodzić do 30-50 mm, a miejscami na skutek przejścia kilku burz powyżej 60 mm. Porywy wiatru w zasięgu superkomórek burzowych sięgną do 60-95 km/h, powodując miejscowe szkody. Istnieje niskie ryzyko wystąpienia 1-2 lokalnych trąb powietrznych, za które odpowiedzialne mogą być mezocyklony, czemu sprzyjać może także dość nisko położony LCL. Przewiduje się, że burze utrzymają się jutro wieczorem i zaczną stopniowo słabnąć oraz zanikać w nocy z soboty na niedzielę. Jednak miejscami utrzymają się do rana w niedzielę. Aczkolwiek intensywność nocnej konwekcji okaże się mniejsza niż dziennej.
Zalecamy śledzić dziśbieżące dane radarowe online, aby wiedzieć, gdzie jest burza.
Prognoza burzowa na najbliższe 24 godziny dla Europy i obszarów przyległych według ESSL
Źródło: Fanipogody.pl, wxcharts.com, essl.org
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC