Pogoda długoterminowa na cały maj 2021 dla Polski. Wystąpią przymrozki, okresami zdarzą się dni gorące, a nawet upały. Niewykluczone są też silne burze. Wpis oparty będzie danymi z modeli ECMWF, GFS, ICON, jak i też GEFS.
Od kilku tygodni przyglądamy się wstępnym prognozom sezonowym na maj 2021. Dysponujemy już najnowszymi prognozami numerycznymi na omawiany miesiąc.
Orientacyjna prognoza anomalii temperatury dla wysokości 2 m.n.p.g, uwzględniając okres referencyjny 1991-2020. Temperatura na przeważającym obszarze kraju ma być na ogół poniżej normy wieloletniej, a największe szanse na wysokie temperatury są w południowej, południowo-wschodniej i wschodniej części kraju.
Średnia dobowa temperatura w pierwszej dekadzie maja wyniesie przeważnie od 9°C do 10°C. Najcieplej będzie w południowej części kraju, natomiast najchłodniej na północnym-wschodzie w okolicach 7°C.
Warto zerknąć jaką anomalię prognozuje GFS na pierwszą dekadę nowego miesiąca w oparciu o stary okres referencyjny 1979-2000. Widzimy, że przeważnie średnia anomalia wyniesie od -2°C do -1°C, natomiast w południowej części kraju na ogół w normie, uwzględniając omawiany okres referencyjny, a na krańcach południowych nawet powyżej normy wieloletniej. Sugeruje to nam okresowy napływ cieplejszych z południa Starego Kontynentu, a szczególnie ciepłe masy zaznaczą się w tym okresie najprawdopodobniej w południowej części kraju.
Nasz kraj znajdzie się w tym czasie przeważnie w polu obniżonego ciśnienia, dlatego zmienność pogody ma być duża. Nie zabraknie obfitych opadów, a nawet silnych burz. Zmiana we wzorcu ciśnienia oraz geopotencjału widoczna jest dopiero w połowie maja, o czym wspomnimy w kolejnych akapitach.
Pogoda. Miesiąc poniżej normy, a w południowej części w normie wieloletniej, bądź nieco powyżej normy
Według modelu klimatycznego CFS, maj 2021 przyniesie na przeważającym obszarze Polski temperaturę poniżej normy wieloletniej. Odchylenie miesięczne od średniej wieloletniej może sięgnąć około 1-2 stopni. W południowej części kraju temperatura ma być na ogół w normie wieloletniej, bądź lekko powyżej normy. Należy mieć na uwadze, że są to wartości uśrednione dla całego miesiąca, co może sugerować, że ujemne anomalie temperatury mogą wystąpić przez 40-70% czasu. Nie wyklucza to w żaden sposób dni gorących, a nawet upalnych, które są całkiem prawdopodobne w piątym miesiącu roku. Poniższa prognoza została zainicjowana warunkami brzegowymi z okresu od 20.04.2021 do 29.04.2021.
Pogoda. To może być wilgotny miesiąc w naszej części Europy
Zerknijmy teraz na prognozę anomalii opadów na maj 2021 według modelu klimatycznego CFS. Widzimy wyraźnie, że na przeważającym obszarze Polski opady będą powyżej średniej wieloletniej. Szczególnie w centrum, zachodzie i wschodzie. W południowej części kraju najprawdopodobniej w normie wieloletniej, a miejscami nieco poniżej normy. Na ogół będą to opady pochodzenia burzowego, chociaż spodziewamy się też wielkoskalowych.
Pogoda. Na początku maja dominować mają ośrodki niskiego ciśnienia, duża zmiana możliwa w połowie miesiąca
Wiele wskazuje, że w pierwszych tygodniach maja dominować ma pogoda niżowa, zatem na stabilne warunki pogodowe nie mamy co liczyć. Aura będzie zmienna, nie zabraknie dużej ilości chmur, możliwe są też gwałtowne burze. Szczególnie groźnie wyglądają prognozy na 2 maja, o czym szerzej piszemy we wczorajszym wpisie.
Prognoza anomalia w polu ciśnienia na okres od 30.04.2021 do 7.05.2021 według modelu klimatycznego CFS dla Europejskiego Obszaru Synoptycznego i obszarów przyległych.
Większych zmian nie widzimy w prognozach na okres od 7.05.2021 do 15.05.2021. Dalej aurę kształtować mają w naszej części Europy układy niskiego ciśnienia. Częściej południe kraju może znaleźć się pod wpływem przejściowych, na ogół słabych klinów wysokiego ciśnienia. Niewykluczone, że kilkukrotnie doświadczymy w tym okresie dynamicznych wymian mas powietrza. Opady powinny być częste, możliwe są też gwałtowne burze.
Sytuacja w polu ciśnienia oraz geopotencjału zacznie się zmieniać najprawdopodobniej w połowie miesiąca. Niewykluczone, że nad Europą Zachodnią rozbuduje się stabilny układ wysokiego ciśnienia, co może w konsekwencji sprowadzić do Polski chłodne masy powietrza z północy. Najprawdopodobniej na nizinach wystąpią przymrozki. Zwłaszcza przygruntowe, ale nie można wykluczyć ich także na wysokości 2 metrów. Ujemnych wartości na termometrach spodziewamy się nocami i w godzinach porannych przy pogodnym i bezchmurnym niebie. Kluczowy może okazać się czynnik adwekcyjny, jak i też radiacyjny. W ciągu dnia temperatura na nizinach będzie dodatnia, nawet w sytuacji spływu mas z dalekiej północy, ale silne, nocne spadki temperatury są realne.
Orientacyjna prognoza ciśnienia na okres od 14.05.2021 do 21.05.2021 według amerykańskiego klimatycznego CFS.
Patrzymy dalej w przyszłość. Oczywiście prognozy na 3 dekadę maja mogą ulec jeszcze diametralnym zmianom, co nie jest niczym nadzwyczajnym. Amerykański model CFS sugeruje, że dalej w tym okresie pozostawać mamy pod wpływem wyżów. Nie oznacza to, że przez cały okres panować będą stabilne warunki pogodowe. Okresowe przechodzenie zatok i frontów atmosferycznych spowoduje wzrost dynamiki w pogodzie, okresami silne opady, a nawet silne burze w naszej części Europy.
Wstępna prognoza ciśnienia na okres od 21.05.2021 do 28.05.2021 według amerykańskiego modelu klimatycznego CFS.
Pogoda. Okresu chłodu i ciepła według europejskiego ECMWF.
W tej części wpisu zerkniemy na orientacyjne prognozy anomalii temperatury według ECMWF. Widzimy, że na początku maja przeważnie będzie panować temperatura poniżej normy klimatologicznej. Chcemy jednak podkreślić, że są to wartości uśrednione dla całego tygodnia, dlatego nie wykluczamy okresowego wkroczenia cieplejszych mas z kierunków południowych, co przy dynamicznej pogodzie niżowej nie jest niczym nadzwyczajnym. W ciepłych wycinkach niżów płynąć ma cieplejsza masa z kierunków południowych, natomiast w tylnych częściach ośrodków niskiego ciśnienia spodziewany jest napływ chłodniejszych mas powietrza z kierunków północnych.
Względem poprzedniej prognozy ECMWF na okres od 10.05.2021 do 17.05.2021 widzimy zmianę. Model ECMWF sugeruje wkroczenie cieplejszych mas z kierunków południowych. Dlatego okresami temperatura może wzrosnąć powyżej normy wieloletniej. Szczególnie w południowej części Polski. Na pozostałym obszarze temperatura oscylować ma przeważnie w okolicach wartości typowych dla normy z wielolecia.
Niestety prognozy anomalii na okres od 17.05.2021 do 24.05.2021 rozczarowują. Widzimy, że przeważający obszar Polski znajduje się w ujemnej anomalii temperatury. Niewykluczone, że rozbudowa wyżu nad Atlantykiem i Europą Zachodnią spowoduje napływ chłodnych mas powietrza z północy Starego Kontynentu. Wtedy też chłodne dni i nocne przymrozki są możliwe. Jednak czy tak będzie,
Pewne zmiany są widoczne w prognozach na przełomie maja i czerwca. Temperatura ma być w wielu regionach w normie wieloletniej, ale gdzieniegdzie nawet poniżej normy. Traktujmy jednak tak odległe prognozy numeryczne z dużą ostrożnością, gdyż mogą ulec drastycznym zmianom.
Orientacyjne prognozy anomalii według GEFS
Teraz zerkniemy w prognozy amerykańskiego GEFS, jaki prognozuje trend w pogodzie do 17 maja 2021. Poniższe grafiki obrazować będą uśrednione, prognozowane wartości anomalii temperatury na okres od 1.05.2021 do 17.05.2021.
Widzimy, że na początku maja temperatura w naszej części Europy oscylować ma poniżej normy wieloletniej z okresu referencyjnego 1981-2010. Odchylenie może okresami sięgnąć 3-4 stopni poniżej średniej klimatologicznej.
Prognozowana średnia anomalia na okres od 1.05.2021 do 6.05.2021 według amerykańskiego modelu GEFS.
Większe zmiany w prognozach widzimy dopiero na przełomie 1 i 2 dekady maja. W południowej części kraju temperatura może wzrosnąć powyżej normy wieloletniej. W centrum, zachodzie i wschodzie oscylować będzie najprawdopodobniej w okolicach normy wieloletniej. Najprawdopodobniej najchłodniej będzie w północnej połowie kraju, gdzie temperatura ma być poniżej normy wieloletniej.
Wstępna prognoza anomalii na okres od 6.05.2021 do 11.05.2021 według GEFS.
Zgodnie ze scenariuszem ECMWF możemy dostrzec, że coraz cieplejsze masy powietrza zaczynają wdzierać się do Polski od południa. Taki wariant pokazuje nam też GEFS. Temperatura mogłaby w tym okresie wzrosnąć na kilka dni powyżej 25 stopni, a nawet możliwy jest upał na przełomie 1 i 2 dekady maja. Szczególnie na południu, centrum i wschodzie. Są to jednak w dalszym ciągu wstępne prognozy numeryczne, które ze względu na odległy termin mogą ulegać mniejszym, jak i też większym korektom. Wyparciu ciepłej masy z południa towarzyszyć będą najprawdopodobniej silne burze.
Niestety widzimy, że chłodniejsze masy powietrza mogą powrócić do Polski w okolicach 13-15 dnia miesiąca. Wtedy anomalia temperatury może obniżyć się poniżej normy wieloletniej, a tylko w południowej części kraju będzie okresami lekko powyżej normy klimatologicznej. Prawdopodobnie na długie okresy z wysokimi temperaturami w maju 2021 nie mamy co liczyć.
Źródło grafik: meteomodel.pl, tropicaltidbits.com/, cpc.ncep.noaa.gov, ECMWF