Pogoda długoterminowa na 16 dni. Możliwy pierwszy upał w tym roku podczas trzeciej dekady maja. Sprawdzamy, jak wyglądają najnowsze prognozy numeryczne na przełom maja i czerwca dla Polski.
Pogoda długoterminowa. Dobiega końca w całej Polsce spokojny okres w pogodzie
Pierwsza połowa maja 2024 r. zapisała się z częstymi nocnymi i porannymi przymrozkami oraz wyraźnym deficytem opadów atmosferycznych na obszarze całej Polski. Dochodziło do coraz wyraźniejszego rozwoju suszy meteorologicznej i rolniczej. Zaczęto obserwować szybki wzrost zagrożenia pożarowego w lasach, co wynikało z coraz silniejszej operacji słonecznej, występowaniem coraz wyższych temperatur w ciągu dnia i okresowo porywistego wiatru. W większości lasów występuje od dłuższego czasu wysokie i ekstremalnie wysokie zagrożenie pożarowe. Wybuchają również pożary w lasach, które pomagają gasić strażakom również samoloty gaśnicze. O zaprószenie ognia w lasach nietrudno z uwagi na bardzo niską wilgotność ściółki leśnej. W kolejnych dniach sytuacja ta nieco może się poprawić, ale nie w skali całej Polski.
Już wczoraj zaczęto obserwować po dłuższej przerwie burze nad Polską. Dzieje się to, o czym Wam pisałem, że w drugiej połowie maja wzrośnie temperatura powietrza i dodatkowo tworzyć się będą burze. Są to jednak opady lokalne i nierównomierne, które zdecydowanie nie rozwiązują problemu suszy.
W niedzielę oraz w czasie nowego tygodnia nie zabraknie opadów i burz. Dominować ma charakter opadów charakterystyczny dla półrocza ciepłego, a więc będą to opady głównie konwekcyjne. Do końca maja w niektórych regionach Polski spadnie nawet 50-100 mm deszczu. Zatem na przełomie 2 i 3 dekady miesiąca oraz w ostatnich tygodniach maja zaczniemy obserwować odrabianie strat pod kątem anomalii opadów. Nie można wykluczyć, że dziś oraz w kolejnych dniach burze powodować lokalne podtopienia, zalania, a nawet miejscowe powodzie błyskawiczne. Dobiegł końca więc spokojny okres synoptyczny w pogodzie.
Prognozowana anomalia ciśnienia na okres od 18.05.2024 r. do 25.05.2024 r. według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Pogoda długoterminowa. Niedobór opadów niedługo ustąpi
Ustąpiła silna blokada wyżowa, która utrzymywała się przez wiele dni z rzędu, zapewniając nam duże dobowe amplitudy temperatury, nocne i poranne przymrozki oraz dużo słonecznych i pogodnych dni. W okolicach weekendu zaczęliśmy dostawać się w zasięg pola obniżonego ciśnienia. W obrębie obszaru niskiego ciśnienia pojawiać będą się kolejne cyklony wraz ze strefami frontów atmosferycznych. Już ubiegłej doby zanotowano burze w centrum, zachodzie i miejscami południu. W kolejnych dniach do kraju docierać będzie coraz cieplejsza, wilgotniejsza i chwiejna masa powietrza. Nie zabraknie więc burz w zasięgu stref zbieżności wiatru i stref frontowych.
Będziemy musieli uważnie śledzić dane z radarów meteorologicznych i dane z detektorów wyładowań atmosferycznych, aby burze nas nie zaskakiwały. W czasie jednej silnej burzy może miejscami spaść ponad miesięczna norma opadowa dla maja, powodując duże szkody szczególnie w aglomeracjach miejskich. Burze w warunkach słabego przepływu są szczególnie groźne w dużych i mocno zurbanizowanych miastach, gdzie kanalizacja burzowa nie nadąża przyjmować dużej ilości wody opadowej w krótkim czasie z chmur Cb.
Prognozowana anomalia opadów na okres od 18.05.2024 do 25.05.2024 r. według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Wysoka temperatura i silne burze
Kolejne dni to dominacja ośrodków niskiego ciśnienia i niewielkiej prędkości wiatru w całym pionowym profilu troposfery, dlatego nie przewiduje się, aby były to burze dobrze zorganizowane. Komórki burzowe w formie izolowanej i struktur wielokomórkowych przemieszczać mają się z niewielką prędkością. Dlatego może dochodzić do dużej akumulacji opadów nad jednym obszarem. Lokalnie możliwe jest wystąpienie zjawiska training storms, skutkując dużymi sumami opadowymi. Niewykluczone są więc szkody spowodowane przez ulewne, nawalne opady burzowe, grad i silny wiatr oraz wyładowania atmosferyczne, stwarzając zagrożenie również dla zdrowia, życia i mienia.
Polecamy: Burze i nawałnice przez tydzień w Polsce. Lokalnie 100 mm deszczu. Groźne oblicze lata do końca maja
Prognozowana anomalia temperatury powietrza na okres od 18.05.2024 r. do 25.05.2024 r. według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Pomiędzy modelami numerycznymi obserwujemy spore rozbieżności, jeśli chodzi o prognozowane sumy opadowe, co jest typowe w półroczu ciepłym, gdyż niezwykle ciężko przewidzieć, gdzie dokładnie przejdą silne ulewy i burze. W niedzielę oraz kolejnych dniach możemy spodziewać się powszechnych burz. Codziennie będziemy publikować najnowsze informacje o zasięgu i intensywności zjawisk burzowych w kraju.
Prognozowana suma opadów na okres od 19.05.2024 r. 00Z do 29.05.2024 r.
Letnia, parna i burzowa pogoda w Polsce
Wygląda więc na to, że ostatnia dekada maja charakteryzować ma się nie tylko wysokimi temperaturami, ale również powszechnymi gwałtownymi burzami na przeważającym obszarze Polski. Wyżowa blokada została zlikwidowana, co umożliwiło rozwój pierwszych burz po dłuższej przerwie minionej doby. Warunki atmosferyczne mogą ulegać szybkim zmianom i stanowić istotne zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia. Co prawda będą to lokalne opady i tylko miejscami nieco załagodzą suszę, lecz jej nie rozwiążą całkowicie. Widmo zamknięcia lasów w nadleśnictwach, gdzie sytuacja z suszą jest najgorsza dalej widnieje. Z uwagi na prognozowany burzowy charakter opadów większość opadów zamiast wchłonąć się w glebę ma mieć tendencje do spływania. Wysoka temperatura powietrza i często dużo słonecznych chwil zwiększą parowanie wody po burzach.
Problem suszy rozwiązałyby dopiero wielodniowe opady wielkoskalowe, ale nie burzowe, które z uwagi na swoją gwałtowność i lokalność mogą prowadzić do poważnych szkód. Teoretycznie burze występować będą nie tylko w ciągu dnia, ale także w godzinach wieczornych i nocnych. Zdarzą się też opady gradu o średnicy 1-4 cm, wiatr 70-90 km/h na przeważającym obszarze Polski.
Prognozowane sumy opadowe według modelu GFS dla Polski
Pogoda długoterminowa. Gorący i burzowy koniec maja w Polsce
Trend na ostatnie tygodnie maja jest wyraźny i dostrzegamy, że temperatura będzie na ogół powyżej normy wieloletniej. Coraz wyższe temperatury są prognozowane także w nowym tygodniu. Na ogół zobaczymy od 20°C do 29°C, ale 22-23 maja 2024 r. miejscami temperatura w rejonie centralnej i zachodniej Polski może przekroczyć próg dnia upalnego, a więc 30°C. Jeśli prognozy się sprawdzą, to będzie to pierwszy dzień upalny w tym roku. Nie zanosi się jednak na fale upałów, ale na pojedyncze dni w okolicach 30°C bądź nieznacznego przekroczenia progu upału.
Pogoda długoterminowa na 16 dni. Prognozowany trend temperatury powietrza i opadów według ECMWF na przykładzie Warszawy
Reasumując, do końca maja temperatura będzie najczęściej charakterystyczna dla lata termicznego, a więc ze średnią dobową temperaturą powyżej 15°C. Praktycznie codziennie do końca miesiąca możemy spodziewać się opadów i burz, które okresami i miejscami będą gwałtowne i powodujące szkody. Chłodniej będzie okresami nad morzem oraz w rejonach górskich, gdzie częściej zobaczymy poniżej 20°C. Najchłodniejsza część maja za nami, dodatkowo zacznie częściej padać i będą to głównie opady burzowe, a więc gwałtowne i lokalne. Finalnie ostatni miesiąc meteorologicznej wiosny zapisze się jako ciepły z temperaturą przekraczającą na przeważającym obszarze Polski 3°C, uwzględniając okres bazowy 1991-2020 r. W niektórych regionach opadowo zapisze się jako miesiąc w normie i powyżej normy, lecz sumy opadowe na stacjach okażą się nierównomierne.
Źródło: Fanipogody.pl, Blitzortung.org
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC