Pogoda długoterminowa do końca września 2021. W drugi weekend września burze na obszarze Polski. Jednak temperatura w pobliżu upału zacznie ustępować z Polski. Pojawia się szansa na kolejne przymrozki na nizinach w dziewiątym miesiącu. Przyjrzymy się orientacyjnym prognozom numerycznym na kolejne tygodnie września. Będą to zarówno wyliczenia amerykańskich oraz europejskich modeli.
Pogoda. Miesiąc na przeważającym obszarze Polski w normie pod względem temperatury. Będzie również sucho w wielu regionach
Na sam początek zerkamy na orientacyjną prognozę anomalii miesięcznej według modelu CFS. Prognoza została zainicjowana warunkami brzegowymi z okresu od 31.08.2021 do 9.09.2021. Zakłada ona, że miesięczna anomalia na przeważającym obszarze Polski będzie w normie wieloletniej. Prawdopodobnie jedynie na zachodzie i południu oraz częściowo północy wartości będą lekko powyżej normy wieloletniej.
Suchy miesiąc w naszej części Europy
Następnie zerknijmy na najnowszą prognozę anomalii miesięcznej, która ukaże nam trend pod względem opadów do końca września 2021. Dostrzegamy, że po wilgotnym i chłodnym sierpniu pierwszy miesiąc jesieni przyniesie opady na przeważającym obszarze Polski poniżej normy wieloletniej. Jedynie miejscami na zachodzie, południowym-zachodzie opady są w normie wieloletniej. Taka miesięczna prognoza opadów w oparciu o model CFS sygnalizuje nam miesiąc suchy i z dużą ilością słońca. 10 września 2021 pierwszy raz od wielu dni pojawiły się większe opady atmosferyczne na zachodzie kraju. Były one związane z konwekcją.
Suchy początek września. W kolejnych tygodniach dziewiątego miesiąca roku dominować ma pogoda wyżowa
Jeśli chodzi o opady, to warto zerknąć na mapę z systemu RainGRs należącego do IMGW-PIB. Na przeważającym obszarze nie padało już od 10 dni. Dostrzegamy, że niewielkie opady o charakterze konwekcyjnym wystąpiły głównie na zachodzie i północnym-zachodzie kraju. Na południu kraju okresami padało na początku września. Tak przez wiele dni aura jest stabilna za sprawą obecności wyżu, natomiast wartości na termometrach są letnie. Z danych pomiarowych IMGW nie wynika, aby w pierwszej dekadzie września w Polsce wystąpił upał, ale byliśmy blisko tych wartości. Przeważnie jest ciepło, a czasem nawet są to dni gorące z temperaturą w przedziale od 25°C do 29°C. Dziś burze występują na zachodzie, następnie spodziewane są na północy, gdzie mogą być najsilniejsze. Jutro zagrzmi miejscami w centrum, południu i wschodzie.
Dane pomiarowe z sieci RainGrs należącej do Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego.
Dobiegać końca będzie ciepły okres synoptyczny. Szansa na kolejne wrześniowe przymrozki
Sprawdzamy dodatkowo mapy obrazujące anomalie tygodniową w podziale na poszczególne dni. W tej sytuacji mamy podział na poszczególne dni w okresie od 11.09.2021 do 18.09.2021. Obliczana jest ona w oparciu o model ICON, mając na uwadze okres referencyjny 1991-2020.
Przed nami jak widać ciepły okres synoptyczny, chociaż w połowie miesiąca na północy i północnym-wschodzie temperatura ma być w normie, a okresami na Suwalszczyźnie i Podlasiu nawet poniżej normy. Istnieje prawdopodobieństwo przygruntowych przymrozków w przyszły weekend we wschodniej połowie kraju. Jednak będą to nocne silne spadki temperatury przy wyżowej pogodzie, słabym wietrze i adwekcji powietrza arktycznego.
Podział w pogodzie na cieplejsze południe i chłodniejszy północny-wschód, wschód
Szczególnie interesująco wyglądają mapy obrazujące średnią anomalie tygodniową w odniesieniu do 20-letniej normy klimatologicznej. Jest to prognoza na okres od 13.09.2021 do 20.09.2021. Zaznaczy się wyraźny podział na chłodniejszą północ i cieplejsze południe kraju. W wielu regionach temperatura będzie w normie wieloletniej. Aczkolwiek na północnym-wschodzie średnia tygodniowa anomalia może wyjść poniżej normy. Poszczególne modele sygnalizują prawdopodobieństwo przygruntowych przymrozków na Suwalszczyźnie i Podlasiu po 15 września 2021.
Zimny ECMWF na trzecią dekadę września
Niekorzystnie na ten moment wygląda czwartkowa prognoza anomalii tygodniowej na okres od 20.09.2021 do 27.09.2021. Podobnie jak mapa powyżej przedstawia ona nam prawdopodobny trend w pogodzie w odniesieniu do 20-letniej normy klimatologicznej. Szansa na znaczne ochłodzenie jest duże. We wschodniej oraz południowej i centralnej części kraju temperatura może być poniżej normy. Dlatego przymrozki na początku jesieni mogą pojawić się w wielu regionach Polski. Analizując ostatnią modele ECMWF można dojść do wniosku, że najcieplej powinno być w zachodniej i północnej części kraju, gdzie temperatura może być w normie wieloletniej. Sprawcą dużego ochłodzenia może być rozległy, silny wyż z centrum nad Skandynawią, który ściągnąć może z wysokich szerokości geograficznych chłodne masy powietrza o cechach arktycznych.
Możliwa zmiana na przełomie miesięcy, ale inne modele prognozują wydłużenie się chłodnego okresu w pogodzie
Prognozy na przełom września i października traktujmy jako ciekawostkę, gdyż mogą one ulec dużej zmianie. ECMWF zakłada, że w tym okresie na obszarze Polski temperatura będzie w normie wieloletniej, natomiast na zachodzie, południowym-zachodzie, południu i północy nawet lekko powyżej normy wieloletniej. Na pozostałym obszarze temperatura ma być w 20-letniej normie klimatologicznej. W najbliższych dniach przeanalizujemy kolejne prognozy numeryczne, gdyż chłodny okres synoptyczny z trzeciej dekady września może przeciągnąć się na początek października.
Pogoda. Najpierw anomalia powyżej normy na CFS, potem niepokojący chłód w Polsce
Następnym modelem użytym do analizy będzie CFS. Jest to amerykański model klimatyczny. Przyjmiemy tak jak powyżej założenie tygodniowe. Mapy przedstawią nam średnie anomalie tygodniowe, pozwalając nam określić mniej więcej trend w pogodzie do końca września.
Model CFS sygnalizuje, że w okresie od 10.09.2021 do 17.09.2021 temperatura na przeważającym obszarze Polski będzie powyżej normy wieloletniej. W południowej i zachodniej części kraju odchylenie tygodniowe temperatury ma być najwyższe. Najchłodniej ma być na północnym-wschodzie.
Zimny szczególnie przełom 2 i 3 dekady września
Również jedna z ostatnich aktualizacji modelu CFS zakłada, że w okresie od 17.09.2021 do 24.09.2021 temperatura w wielu regionach Polski będzie poniżej normy wieloletniej. Dotyczy to na ten moment szczególnie wschodniej, centralnej i częściowo północnej połowie kraju. Nie można wykluczyć, że nocami na przełomie 2 i 3 dekady września przymrozki przy wyżowej pogodzie nocami pojawią się w wielu regionach, czemu niewątpliwie sprzyjać będzie utworzenie się silnego wyżu nad Skandynawią.
Prognozy CFS na okres od 24.09.2021 do 1.10.2021 są już obarczone znacznym błędem prognostycznym. Widzimy jednak, że podobnie tak jak ECMWF, amerykański model CFS zakłada wzrost temperatury powyżej normy wieloletniej, a jedynie na wschodzie, południowym-wschodzie temperatura może być poniżej normy. W naszej ocenie korekta prognozy na ten okres w kolejnych aktualizacjach CFS jest nieunikniona. Najcieplej może być na północy i zachodzie kraju z anomalią tygodniową lekko powyżej normy.
GEFS widzi najpierw ciepły okres, ale potem podobnie jak pozostałe modele znaczne ochłodzenie na początek astronomicznej jesieni
Ostatnim modelem, jaki użyjemy do wyznaczenia trendu będzie GEFS. W tej sytuacji przyjmiemy założenie 5 dniowe w odniesieniu do okresu referencyjnego 1981-2010. Ukaże nam on średnie odchylenie temperatury od normy dla tego okresu. Dostrzegamy, że okres od 11.09.2021 do 16.09.2021 będzie bardzo ciepły. Szczególnie w południowej i zachodniej części. Wyraźnie chłodniej ma być na północnym-wschodzie.
Ochłodzenie na przełomie 2 i 3 dekady września jest prawdopodobnie przesądzone. Szczególnie na wschodzie, północnym-wschodzie i częściowo północy jest prognozowana anomalia poniżej normy z lat 1981-2010. Na zachodzie, południu, południowym-zachodzie lekko powyżej normy wieloletniej, ale i tu może być czasem chłodno. Jest to kolejny model numeryczny, który sygnalizuje chłodny przełom pór roku.
Również na okres od 22.09.2021 do 27.09.2021 prognozowana anomalia 5-dniowa nie napawa optymizmem. Szczególnie we wschodniej, południowej, centralnej części Polski temperatura ma być poniżej normy. Na pozostałym obszarze w normie, a na zachodzie być może lekko powyżej normy. Jednak mogą zdarzyć się dni z temperaturą w całym kraju poniżej normy z lat 1981-2010. Czasem może być chłodniej o nawet 8-12 stopni względem analogicznego okresu 3 dekady września.
Długoterminowa prognoza pogody ma charakter orientacyjny i może ulec zmianie. Pomimo coraz większej ilości danych i wydajnych superkomputerów, nie jest możliwy precyzyjny opis pogody z tak dużym wyprzedzeniem czasowym. Nie można wykluczyć krótkotrwałych zjawisk ekstremalnych. Wkrótce przedstawimy kolejne prognozy.