Pogoda długoterminowa do końca września 2021. Temperatura zbliży się do upału. Następnie możliwe opady i burze. Potem prawdopodobne przymrozki w Polsce. Sprawdzimy najnowsze prognozy amerykańskie oraz europejskie na kolejne tygodnie dziewiątego miesiąca roku. Na sam początek miejmy jednak na uwadze, że prognozy mają charakter orientacyjny i mogą ulec zmianie.
Według najnowszej prognozy CFS inicjowanej warunkami brzegowymi z okresu 27.08.2021 do 5.09.2021 wynika, że na przeważającym obszarze Polski temperatura we wrześniu będzie w normie wieloletniej. Jedynie na zachodzie i północy może być lekko powyżej normy klimatologicznej.
Następnie analizujemy miesięczną prognozę opadów na wrzesień 2021. Dostrzegamy, że po chłodnym i bardzo mokrym sierpniu, początek jesieni meteorologicznej, która rozpoczęła się 1 września 2021 przynosi odmienne warunki pogodowe. W skali miesięcznej wrzesień powinien zapisać się jako miesiąc suchy. Sugeruje nam to prawdopodobną dominacje pogody wyżowej z nieczęstymi opadami i burzami. Jedynie na południowym-zachodzie widzimy opady w normie klimatologicznej. Więcej powinno być również chwil ze słoncem niż w sierpniu, ale okresami pod inwersją wyżową mogą tworzyć mgły, jak i też podinwersyjne chmury Stratus oraz Stratocumulus.
Prognozowana anomalia miesięczna opadów w oparciu o model klimatyczny CFS dla Polski. Wyliczenia zainicjowane warunkami brzegowymi z okresu od 27.08.2021 do 5.09.2021.
Odmienną prognozę przedstawia nam model ECMWF na miesiąc wrzesień 2021. Według tego modelu we wschodniej i centralnej oraz częściowo południowej części kraju temperatura będzie poniżej normy wieloletniej. Natomiast na północy i zachodzie cieplej. Z temperaturą w normie, a nawet lekko powyżej normy wieloletniej. Najprawdopodobniej bliżej prawdy będzie model amerykański CFS, jakiego wyliczenia pokazaliśmy powyżej, czyli z temperaturą miesięczną w normie, a miejscami nieznacznie powyżej normy.
Pod kątem prognozy anomalii opadów na wrzesień 2021 mamy zgodność między modelami numerycznymi. Zarówno CFS, jak i też ECMWF prognozują ilość opadów poniżej normy wieloletniej. To sugeruje możliwą dominacje antycyklonów w naszej części Europy.
Pogoda. Przed nami ciepły okres synoptyczny
Prognozy numeryczne wskazują, że szczególnie ciepły, a miejscami również gorący okres synoptyczny rozpocznie się od czwartku. Wysokie wartości na termometrach utrzymają się przynajmniej do końca weekendu, a nawet do początku przyszłego tygodnia. Końcowa sierpnia i początek września przynosił przeważnie temperaturę poniżej normy wieloletniej. Jednak od czwartku spodziewany jest ciepły okres synoptyczny.
Szczególnie wysokie temperatury będzie obserwować od czwartku do koncówki weekendu, a nawet dłużej. Ochłodzenie do Polski zacznie prawdopodobnie wkraczać na początku przyszłego tygodnia. Uwzględniając różne okresy referencyjne temperatura ma oscylować w przedziale od 6 °C do 9 °C powyżej średniej normy wieloletniej dla tego konkretnego okresu przełomu pierwszej i drugiej dekady września.
Co więcej zaleganie suchego powietrza w początkowej fazie ma sprzyjać dominacji bardzo pogodnej i słonecznej, suchej aury. Przynajmniej do weekendu nie będzie opadów za sprawą dominacji wyżu barycznego. Zmiana warunków pogodowych jest prognozowana na zachodzie kraju w okolicach weekendu. W sobotę i niedzielę burze możliwe są w dzielnicach zachodnich oraz następnie północnych. Na początku przyszłego tygodnia przez Polskę powinien przejść front chłodny niosący opady, a być może nawet burze i napływ chłodnej masy powietrza. Nawet o cechach arktycznych w połowie miesiąca, przynosząc kolejne przymrozki na nizinach.
Ciepły okres w pogodzie
Ocieplenie w Polsce jest bardzo dobrze widoczne na mapach dziennej anomalii temperatury na okres od 7.09.2021 do 13.09.2021 w oparciu o model ICON, uwzględniając okres referencyjny 1991-2020. We wtorek występuje podział w pogodzie na chłodniejszy wschód i cieplejszy zachód. W środę na przeważającym obszarze Polski temperatura jest powyżej normy. Jedyne na wschodzie i północnym-wschodzie w normie wieloletniej. Czwartek to duże ocieplenie w całym kraju i dni gorące na sporym obszarze. Najcieplej powinno być w zachodniej i północnej połowie kraju. Weekend również zapowiada się ciepło, ale na zachodzie i północy mogą pojawić się lokalne burze. Wyraźne ochłodzenie może zacząć postępować od poniedziałku. Ostatnia grafika bardzo dobrze obrazuje średnią temperaturę za 7 dni. Dostrzegamy, że wystąpi wyraźny podział w pogodzie na chłodniejszy zachód i północy oraz nieco chłodniejszy wschód kraju.
GEFS widzi ciepło, a potem spadek temperatury
Następnie dokonamy analizy średnich anomalii temperatury na okres od 7.09.2021 do 22.09.2021 w oparciu o model GEFS. Przyjmiemy założenie 5 dniowe, co pozwoli nam określić mniej więcej trend w kolejnych tygodniach września.
Najbardziej optymistycznie wyglądają na ten moment prognozy dla mieszkańców Polski na okres od 7.09.2021 do 12.09.2021. Wtedy to amerykański model zakłada, że dodatnią anomalię temperatury w całej Polsce. Na zachodzie prawdopodobnie zbliżymy się do upału, ale raczej go nie osiągniemy. Utrzyma się podział podobny jak na mapie powyżej, czyli na cieplejszy zachód i chłodniejszy wschód.
Chłodniej może zrobić się wraz z początkiem przyszłego tygodnia. Wtedy GEFS sygnalizuje napływ chłodniejszych mas powietrza. Pomimo prognozowanej anomalii 5 dniowej powyżej normy. Nie można wykluczyć, pojawią się dni z ujemnym odchyleniem temperatury. Zwłaszcza w połowie kolejnego tygodnia. Miejscami znów na nizinach wystąpią prawdopodobnie przygruntowe przymrozki.
Prognozy na przełom 2 i 3 dekady września są obarczone znacznym błędem prognostycznym i mogą ulec zmianie. We wschodniej połowie kraju temperatura w okresie od 17.09.2021 do 22.09.2021 powinna być w normie wieloletniej. Poszczególne dni mogą jednak przynieść temperaturę poniżej normy wieloletniej. Na zachodzie mają być to wartości lekko powyżej normy klimatologicznej.
CFS prezentuje odmienne wyliczenia niż ECMWF
Kolejnym modelem, którego użyjemy do wskazania trendu w pogodzie na najbliższe tygodnie będzie model amerykański CFS. W tej sytuacji przyjmiemy założenie tygodnie. Podobnie jak na mapach powyżej obserwować powinniśmy odchylenia temperatury w poszczególnym okresie.
Najcieplejszy okres w pogodzie jest prognozowany w okresie od 6.09.2021 do 13.09.2021. Wtedy to CFS zakłada na przeważającym obszarze Polski temperaturę powyżej normy wieloletniej. Najcieplej ma być wtedy na zachodzie i południu kraju, natomiast chłodniej we wschodniej połowie kraju.
Zdecydowanie chłodniej wyglądają wstępne prognozy anomalii na okres od 13.09.2021 do 20.09.2021. CFS sygnalizuje we wschodniej połowie kraju temperaturę w normie, a nawet miejscami poniżej normy. Z uwagi na dynamiczną sytuacje pogodową w przyszłym tygodniu. Trend i odchylenie może ulec zmianie. Na zachodzie kraju możliwe są za to najczęściej wartości powyżej normy dla przełomu 2 i 3 dekady września.
Podział w pogodzie na chłodniejszy wschód i cieplejszy zachód oraz północ Polski jest prognozowany na okres od 20.09.2021 do 27.09.2021. Nie można jednak wykluczyć, że chłodniejsze masy powietrza ze wschodu obejmą również w Polsce, przynosząc chłodny okres synoptyczny także w naszej części Europy.
Wyliczenia na przełom września i października są już obarczone bardzo dużym błędem prognostycznym i mogą ulec korekcie. CFS prognozuje temperaturę w całym kraju powyżej normy wieloletniej. Traktujmy jednak tak odległą prognozę anomalii tygodniowej jako ciekawostkę.
Inny scenariusz ECMWF
Nieco odmienne prognozy na kolejne tygodnie przedstawia europejski model ECMWF. Według europejskiego modelu najcieplej powinno być w zachodniej połowie kraju, natomiast ujemna anomalia temperatury jest prawdopodobna we wschodniej połowie kraju. Wiele jednak wskazuje, że to właśnie amerykańskie modele będą bliżej prawdy. Prognoza dotyczy okresu od 6.09.2021 do 13.09.2021.
ECMWF prognozuje w okresie od 13.09.2021 do 20.09.2021 temperaturę w 20-letniej normie klimatologicznej. Wiele jednak wskazuje, że okresami temperatura może być niższa, niż jest zwykle w połowie września.
Od 20.09.2021 do 27.09.2021 ECMWF sygnalizuje w Polsce temperaturę w normie, a nawet lekko poniżej normy. Jest to odmienna prognoza od tej amerykańskiej z modelu CFS, która wskazuje na temperaturę poniżej normy wieloletniej. W kolejnych aktualizacjach modeli przyjrzymy się nowym trendom na kolejne tygodnie września.
Prognozy na przełom września i października możemy traktować tylko jako ciekawostkę, gdyż sprawdzalność wyliczeń na tak odległy okres nie jest wysoka. ECMWF sygnalizuje temperaturę w normie wieloletniej, natomiast we wschodniej połowie kraju poniżej 20-letniej normy klimatologicznej.
Wiązki GFS prognozuje możliwe ochłodzenie w połowie miesiąca
Już na sam koniec sprawdzamy wiązki modelu GFS na 16 dni. Pozwolą nam one lepiej określić prawdopodobny trend w pogodzie. Najcieplejszy zapowiada się przełom 1 i 2 dekady września. Następnie wraz z początkiem przyszłego tygodnia temperatura spadnie. W okolicach połowy miesiąca temperatura ma oscylować w pobliżu normy, a okresami i miejscami nawet poniżej normy wieloletniej.
Poniższa rycina obrazuje nam prognozę wiązek dla wysokości izobarycznej 850 hPa (1500 m.n.p.g). Wraz z wydłużaniem się prognozy wzrastają rozbieżności w prognozach. Dlatego do określania trendu w pogodzie najlepiej posiłkować się białą linią, która jest średnią wszystkich wiązek. Czerwona linia wyznacza nam okres referencyjny 1981-2010. Przez większość czasu temperatura w najbliższych 16 dniach ma być powyżej normy. Czasem tylko spłyną dużo chłodniejsze masy powietrza.
Znaczne ochłodzenie we wschodniej oraz być może centralnej części kraju jest prawdopodobne w okolicach połowy września. Wtedy to może napłynąć powietrze arktyczne, skutkując przygruntowymi przymrozkami i niskimi temperaturami na wysokości 2 m.n.p.g. Chłód w połowie miesiąca może być najbardziej odczuwalny we wschodniej części kraju. Cieplej powinno być na zachodzie. Prawdopodobnie wyższe temperatury wystąpią okresami na przełomie 2 i 3 dekady września, ale fal gorąca, a tym bardziej upałów nie widać.
Długoterminowa prognoza pogody ma charakter orientacyjny i może ulec zmianie. Pomimo coraz większej ilości danych i wydajnych superkomputerów, nie jest możliwy precyzyjny opis pogody z tak dużym wyprzedzeniem czasowym. Atmosfera jest bardzo złożonym i chaotycznym systemem, co utrudnia prognozowanie pogody z większym wyprzedzeniem czasowym. Nie można wykluczyć krótkotrwałych zjawisk ekstremalnych do końca września. Wkrótce przedstawimy kolejne prognozy.