Dzień 15 sierpnia 2008 r. na zawsze pozostanie w pamięci meteorologów, łowców burz oraz osób, które zostały bezpośrednio dotknięte przez niszczące burze. Szczególnie groźna pogoda występowała na południu i częściowo w centrum Polski.
Już na kilka dni przed było wiadomo, że 15 i 16 sierpnia 2008 r. przez nasz kraj przejdą gwałtowne burze, które lokalnie będą mieć siłę destrukcyjną. Szczególnie groźna pogoda wystąpiła w pasie od woj. opolskiego, śląskiego oraz łódzkiego.
Zdjęcie satelitarne ukazujące rozwój gwałtownej superkomórki burzowej na południu Polski 15 sierpnia 2008 r.
Niebezpieczna superkomórka burzowa już o poranku przeszła przez Górny Śląsk, przynosząc opady bardzo dużego gradu, jaki miejscami przekraczał 7 cm. Szczególnie niebezpieczna sytuacja pogodowa miała jednak miejsce w godzinach popołudniowych.
Wiele wskazywało, że czeka nas najpoważniejszy od kilkunastu lat „tornado outbreak”. Przez Polskę przebiegała wtedy strefa aktywnego, falującego frontu atmosferycznego, jaki zbudowany był na bardzo dużym kontraście termicznym. Zwłaszcza po wschodniej strefy frontowej nastąpiło silne nagromadzenie wilgoci. Co więcej występował nasilony przepływ mas powietrza, który jest częsty przy aktywnych frontach atmosferycznych. Pionowe oraz kierunkowe uskoki wiatru były wyraźnie podwyższone, co wskazywało na duże prawdopodobieństwo uformowania się burz superkomórkowych z trwałymi i silnymi mezocyklonami.
Największe zniszczenia pojawiły w Zimnej Wódce, Nogowczycach, Sieroniowicach, Balcarzowicach oraz Błotnicy Strzeleckiej, gdzie po rozmiarze szkód oszacowaliśmy, iż osiągnęło siłę na pograniczu F3/T7 z F4/T8. Gwałtowne burze oraz tornada przyczyniły się do śmierci trzech osób, natomiast kilkanaście osób zostało rannych.
Od tamtego czasu minęło już 11 lat. Przez nasz kraj przeszło wiele tornad, które miejscami były o zbliżonej sile, jak te, które przeszły 15 sierpnia 2008 roku. W 2012 roku, 14 lipca odnotowano kilka silnych trąb powietrznych, jakie spowodowały duże szkody.
Średnio raz na kilka lat w Polsce występuje „wysyp tornad”. Są lata, gdy dominują niszczące szkwały, opady dużego gradu oraz zalania, ale bywają okresy, gdy pojawia się bardzo dużo trąb powietrznych.
W tym roku mieliśmy wysyp trąb powietrznych, szczególnie w maju. Przykładem niech będzie tornado niczym z amerykańskich równin, jakie przeszło przez gminę Wojciechów (woj. lubelskie) 21 maja. Było to klasyczne tornado klinowe, które jest bardzo rzadko obserwowane w naszych szerokościach geograficznych.
Grafika opracowana przez Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska
Co warto dodać po kilku latach ponownie wystąpiły sprzyjające warunki do wystąpienia tornad związanych z mezocyklonami, o których można przeczytać więcej poniżej.
Trąby powietrzne oraz wodne raportowane w 2019 roku na obszarze Polski, ale także na Morzu Bałtyckim w ESWD
(fot. tytułowe youtube tornados110 )