Potężne ulewy nawiedzą Polskę i kraje ościenne. Sprawdzamy, jak wyglądają nowe prognozy.
Silne ulewy poczynią szkody w Polsce i wielu krajach europejskich
Wkraczamy w stopniowy okres zwiększonej dynamiki w pogodzie. Już w czwartek pojawiły się wielogodzinne wielkoskalowe opady deszczu. Natomiast na szczytach Karkonoszy zdarzyły się pierwsze opady śniegu. Jutro na Śnieżce spaść może nawet 3-5 cm świeżego śniegu. W kolejnych dniach śnieg możliwy także wysoko w Tatrach.
Najnowsze prognozy nie pozostawiają złudzeń, że przed nami bardzo groźne i wielodniowe załamanie pogody. Dzięki temu w naszej części Europy będziemy mogli zaobserwować całe spektrum zjawisk atmosferycznych. Największe sumy opadowe w kolejnych dniach prognozują modele numeryczne na południowym zachodzie i południu Polski. Silne załamanie pogody będzie związane z przechodzeniem cyklonu genueńskiego.
Prognozowany zasięg i wysokość opadów wstępnie według modelu ECMWF dla Polski do 16 września 2024r.
Prognozy numeryczne zakładają, że w skrajnych sytuacjach wysokość opadów sięgnie nawet 200-400 mm, doprowadzając do poważnych podtopień i zalań. Dojdzie do silnego i groźnego wzrostu wielu rzek. Silne opady wielkoskalowe i konwekcyjne doprowadzić mogą do poważnych podtopień i zalań, a nawet miejscowych powodzi błyskawicznych i regionalnych. Zalane zostaną domy i samochody oraz w niektórych regionach także sprzęt rolniczy i budynki gospodarcze.
Ostrzeżenia meteorologiczne wydane przez IMGW-PIB dla Polski
Prognozowany zasięg i wysokość akumulacji opadów do 16 września 2024 r. według modelu niemieckiego ICON dla Polski
Groźne warunki atmosferyczne
Koniec tygodnia zapowiada się z niebezpieczną i dynamiczną pogodą m.in w środkowej i południowej części kontynentu europejskiego. Ośrodek niżowy z rodowodem genueńskim zacznie być blokowany przez wyż rosyjski. Niż ten szlakiem Vb przemieści się nad Polską i w rejonach naszego kraju w okolicach najbliższego weekendu. W półroczu ciepłym takie ośrodki niżowe doprowadzają do silnych ulew, natomiast w chłodnej porze roku mamy możliwość zaobserwowania silnych ataków zimy, jakie prowadzą do poważnych utrudnień komunikacyjnych. Praktycznie do samego końca nie można być pewnym trajektorii niżów wędrujących znad basenu Morza Śródziemnego. Sumy opadowe w tym przypadku będą tak duże, gdyż swobodna wędrówka niżu będzie blokowana przez wyż znad Rosji i kolejny z rejonu Kanału La Manche, dlatego największe sumy opadowe m.in skumulują się w naszej części Europy.
Sytuacja synoptyczna na 13.09.2024, 12 UTC dla Europy i obszarów przyległych według DWD
Intensywne opady i groźna pogoda
Co ciekawe od kilku dni widnieją potężne ulewy w prognozach numerycznych m.in dla Polski. Wolny Instytut Meteorologiczny nazwał ten niż genueński Anett, natomiast druga nazwa obowiązująca to Boris. Jedną i drugą nazwę można używać zamiennie. Cyklogeneza tego niżu zaszła wczoraj wieczorem i w nocy nad obszarem Morza Śródziemnego, gdzie chłodna masa powietrza z północy zderzyła się z cieplejszą obecną nad Morzem Śródziemnym. Niż ten przemieszcza się od rejonu północnych Włoch już w kierunku Polski, gdzie cały czas się pogłębia i generuje na swojej trasie szereg niebezpiecznych zjawisk pogodowych.
Co ważne w czasie tego załamania pogody będą występować opady śniegu w Europie. W Alpach, szczególnie powyżej 1,5 km n.p.m zdarzą się silne śnieżyce, natomiast w następnych dniach akcenty zimowe pojawią się także wysoko w Karkonoszach i Tatrach. Już dziś śnieg padał na Śnieżce przy ujemnej temperaturze. W Alpach mróz nocami będzie po przejściu śnieżyc nawet dwucyfrowy, co nie jest tak oczywiste o tej porze roku dla wielu osób.
Polecamy: Pogoda na piątek 13 września 2024. Mnóstwo deszczu i duża różnica temperatury w Polsce
Prognozowany zasięg i wysokość potencjalna opadów do 16 września 2024 r. 15 UTC według modelu ICON południowej i środkowej części Europy
Groźna pogoda w Europie. Ulewy dadzą się we znaki
Kilka wiodących modeli numerycznych zarówno europejskich, jak i amerykańskich pokazują, że czekają nas bardzo silne ulewy w kraju. Będą one nie tylko wielkoskalowe, ale także konwekcyjne, podnoszac sumy opadowe w krótkim czasie. Największa intensywność opadów będzie występować w okresie od 13.09.2024 r. do 15.09.2024 r. Duże sumy opadowe w Polsce wystąpią głównie w województwach południowych i południowo zachodnich. Silne opady występować również na obszarze naszych południowych sąsiadów, szczególnie Czechów i w mniejszym stopniu na Słowacji. Silne ulewy nie będą omijać również północnej części Włoch, sięgając w dalszym ciągu Chorwacji, Słowenii, jak i też wielu innych krajów położonych na Bałkanach. Bardzo duże sumy opadowe wystąpią głównie w Czechach, Austrii, jak i też w południowym pasie Polski.
Niebezpieczna aura w kraju
W naszym kraju modele prognozują szczególnie dużą akumulację opadów w pasie od woj. dolnośląskiego aż po woj. małopolskie. Groźne ulewy nie ominą więc woj. opolskiego i woj. śląskiego. Dlatego może dochodzić na tym obszarze do rozległych podtopień i lokalnych, a nawet można rzecz regionalnych powodzi. Szacuje się, że sumy opadowe na wyżej wymienionych regionach przekroczą 200-400 mm. Oprócz tego odczucie chłodu będą potęgować nie tylko opady, ale także silny wiatr i grube zachmurzenie warstwowe. Natomiast w ciepłym wycinku niżu za to pojawią się burze, ze szczególnym uwzględnieniem sobotniej doby we wschodniej połowie kraju.
Prognozowany zasięg i wysokość opadów na 14 września 2024, 18 UTC według modelu ECMWF dla środkowej i południowej części Starego Kontynentu
Niż z rodowodem genueńskim będzie więc wyjątkowo groźny w wielu regionach Starego Kontynentu. Już powoduje lokalne powodzie błyskawiczne na południu Europy. Ze szczególnym uwzględnieniem północnych rejonów Włoch, miejscami terytorium Chorwacji, ale także na terytorium Słowenii. Kulminacyjna fala ulew w Polsce przypadnie od 13.09.2024 r. do 15.09.2024 r., doprowadzając do wystąpienia bardzo mokrego okresu synoptycznego. Będą regiony na południu i zachodzie, gdzie w kilka dni spadnie nawet 3-5-krotna miesięczna norma opadowa dla września. Niż ten nie przejdzie szybko, gdyż będzie blokowany przez rozległy i silny wyż ulokowany nad Federacją Rosyjską. Będzie wirował w pobliżu Polski, przynosząc deszczowe chmury i burze. Jego wpływ w postaci słabnących i zanikających opadów deszczu możemy odczuć jeszcze w poniedziałek. Zatem też 16 września 2024 r. w południowej części naszego kraju. Intensywne opady deszczu doprowadzą do szybkiego wzrostu poziomu wód w rzekach.
Duże sumy opadowe w kraju i powodzie
Szczególnie duże sumy opadowe pojawią się m.in na Odrze, ze szczególnym uwzględnieniem dorzecza dolnego i środkowego tej rzeki, znaczny wzrost poziomu wód w rzekach oraz przepływu doświadczymy również na Wiśle. Szczególnie w południowej części kraju, potem może po ulewach uformować się większa fala kulminacyjna. Optymizmem napawa niski poziom wód w rzekach, ale wiele z nich po wielodniowych opadach zamieni się w niebezpieczne rwące potoki. Z pewnością dojdzie dlatego do podtopień i zalań. Głownie wzrost zagrożenia powodziowego nastąpi w górnym i środkowym biegu Odry (do ujścia Nysy Łużyckiej), a także w górnym biegu Wisły (do ujścia Sanu). Prognozowane są liczne podtopienia, gwałtowne wezbrania rzek do stanów ostrzegawczych i alarmowych, a nawet powodzie i przerwania wałów przeciwpowodziowych. Szybkie przejście z pory suszy do zagrożenia powodziowego to cechy charakterystyczna postępującego ocieplenia klimatu. W wielu regionach dojdzie z pewnością i tak do podtopień i zalań, a nawet błyskawicznych i regionalnych powodzi, zmuszając do interwencji strażaków, a nawet i wojsko.
Źródło: Fanipogody.pl, wxcharts.com, dwd.de,
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiar wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC