Silny mróz poniżej -15°C i śnieg pojawią się w kolejnych tygodniach na obszarze Polski. Zima przypomni się w epizodach, ale nie zmieni to faktu, że styczeń 2023 r. zapisze się jako ciepły z odchylenie temperatury o nawet 3°C/4°C powyżej normy wieloletniej. Bardzo ciepły pierwszy miesiąc nowego roku nie wyklucza akcentów z wtargnięciem chłodnego powietrza polarnego morskiego i arktycznego z wysokich szerokości geograficznych oraz opadów zimowych oraz dwucyfrowego mrozu.
Silny mróz zacznie pojawiać się częściej w drugiej połowie stycznia 2023 r.
Pierwsza połowa stycznia zapisze się w Polsce jako rekordowo ciepła. Do połowy stycznia temperatura na przeważającym obszarze naszego kraju ma być wyższa o nawet 5-6°C od normy wieloletniej. W prognozach pojawia się jednak możliwość głębszego ochłodzenia w czasie którego mróz dwucyfrowy może się zdarzyć, dodatkowo spodziewane są opady śniegu, które lokalnie mogą spowodować utrudnienia na drogach.
Prognozowana anomalia temperatury na okres od 13.01.2023 r. do 19.01.2023 r. według modelu ECMWF, uwzględniając okres bazowy 1991-2020 r. dla Polski
Bardzo ciepły styczeń 2023 r. w Polsce. Nie zmieni tego zbytnio spodziewane ochłodzenie
Warto prześledzić również anomalie temperatury za okres od 1.01.2023 r. do 19.01.2023 r. Widzimy wyraźnie, że średnia obszarowa anomalia temperatury będzie wyższa o ponad 5°C względem okresu bazowego 1991-2020 r. Jest to zasługa bardzo aktywnej cyrkulacji strefowej, która sprowadza do nas bardzo ciepłe masy powietrza. Co prawda w drugiej połowie stycznia częstsze staną się epizody ze śniegiem i mrozem, lecz trwałej i wielotygodniowej zimy raczej z tego nie będzie. Nie zmienia to faktu, że lokalne utrudnienia na drogach z powodu nagłych ataków zimy mogą mieć miejsce. Jednak na ten moment nie wynika z prognoz numerycznych, aby pokrywa śnieżna okazała się tak duża i długotrwała jak w grudniu 2022 r.
Zobacz także: Wichura uderzy w Polskę. Wiatr 80-110 km/h. Sztorm na Bałtyku. Halny w górach
Prognoza anomalii miesięcznej na okres od 1.01.2023 r. do 19.01.2023 r., uwzględniając okres referencyjny 1991-2020 r. dla Polski
Większe opady śniegu zdarzą się w najbliższych tygodniach nie tylko w górach, ale także na nizinach i wyżynach. Niże wędrujące z południa Starego Kontynentu nieść będą dużo wilgoci, co w zderzeniu z zimnymi masami powietrza okresowo napływającymi z północy, doprowadzą do obfitych opadów mokrego, ciężkiego śniegu. Wygląda na to, nocami i w godzinach porannych zdarzyć mogą się większe spadki temperatury, nawet do wartości dwucyfrowych. Szczególnie w rejonach przejaśnień i rozpogodzeń oraz słabego wiatru.
Silny mróz i opady śniegu na przełomie 2 i 3 dekady stycznia 2023 w Polsce
Cyrkulacja południkowa zaczyna pojawiać się w prognozach numerycznych
Druga połowa stycznia minie pod znakiem szybko zmieniających się warunków pogodowych. Nad Europą zaznaczy się wpływ rozległego obszaru obniżonego ciśnienia, który rozciągać ma się od Atlantyku Północnego, Skandynawii, sięgając aż po południową część Starego Kontynentu. Często znajdziemy się w zasięgu niżów wchodzących w skład cyrkulacji zachodniej atmosfery, ale coraz więcej wskazuje, że już w przyszłym tygodniu mogą zagościć w naszych szerokościach geograficznych niże z rodowodem śródziemnomorskim. Silną cyklogeneze w basenie Morza Śródziemnego doprowadzi intensywna adwekcja chłodnego powietrza z północy. Cyklony formujące się na tym obszarze zawsze niosą do Europy dużo wilgoci.
Ciężki i mokry śnieg. Ubiegły miesiąc przyniósł miejscami rekordową pokrywę śnieżną na nizinach i wyżynach
W ciepłej porze roku potrafią doprowadzać do rozległych powodzi, zwłaszcza w sytuacji, gdy niż genueński zostanie zablokowany przez wyże lokujące się na północ i wschód od naszego kraju. W półroczu chłodnym, gdy nałoży się na to ujemna temperatura panująca w dolnej troposferze, to mamy do czynienia z opadami mokrego i ciężkiego śniegu, który prowadzi do poważnych utrudnień komunikacyjnych, a nawet przerw w dostawach prądu i śniegołomów. Jednak w minionym miesiącu dominowała cyrkulacja południowa i dlatego często z południa docierały do nas zasobne w wilgoć ośrodki niżowe, przynosząc potężne śnieżyce. Na wielu stacjach synoptycznych IMGW, zwłaszcza we wschodniej połowie kraju padały rekordy pokrywy śnieżnej. Jednak na przełomie 2 i 3 dekady grudnia ruszyła zachodnia cyrkulacja atmosfery, powodując silną odwilż.
Przeczytaj również: Silne wichury dotkną Polskę. Prędkość wiatru przekroczy 100 km/h, wystąpią opady i burze. Potem śnieg i mróz
Cyrkulacja strefowa przeplatana będzie cyrkulacja południową. Silny mróz może zdarzyć się już w przyszłym tygodniu
Prognozowane poniżej orientacyjnie ciśnienie na poziomie morza oraz położenie dwóch głębokich niżów, które wejdą w skład rozległego obszaru obniżonego ciśnienia. Dodatkowo w środkowej i górnej troposferze zaznaczy się tzw. długa fala planetarna sięgającą z dalekiej północy aż po Afrykę północno – zachodnią.
Wyliczane wstępnie wartości i położenie cyklonów na 18 stycznia 2023 r. 00Z dla Europy i obszarów przyległych według modelu ECMWF
Długa fala górna rozciągająca się z północy na południe i obecne w jej obrębie ośrodki niżowe. Prognoza orientacyjna pola geopotencjału i ciśnienia oraz temperatury na wysokości izobarycznej 500 hPa, 18 stycznia 2023, 06Z według modelu GFS
Silna cyklogeneza spowodowana spływem chłodniejszego powietrza nad ten obszar może wystąpić nad ciepłymi wodami Morza Śródziemnego
Bogate w w wilgoć ośrodki niżowe tworzące się nad Morzem Śródziemnym powinny skierować się w stronę Polski już w pierwszych dniach nowego tygodnia. Niejednokrotnie cyklony śródziemnomorskie migrują się w kierunku Europy Środkowo-Wschodniej podczas kształtowania się południkowych form cyrkulacji w środkowej i górnej troposferze. Układy powstające nad północną częścią Włoch i rozległym słonym akwenem na południu Starego Kontynentu przemieszczają się niemal wzdłuż osi prądu strumieniowego, przecinają Nizinę Węgierską i docierają do Karpat Wschodnich, gdzie nad chłodniejszym lądem często ulegają stopniowemu wypełnieniu.
Orientacyjna prognoza średniej wartości ciśnienia atmosferycznego na 10 dni według modelu GFS dla Europy i obszarów przyległych
Dużym problemem dla modeli numerycznych stanowi prognozowanie dokładnej trajektorii i głębokości tych ośrodków niżowych wędrujących z południa Europy na północ, północny wschód nawet z 2-3 dniowym wyprzedzeniem czasowym. Prognozy te potrafią się zmieniać dynamicznie i wymagają dużego doświadczenia prognostów, którzy mają za zadanie wskazać obszary zagrożone silnym załamaniem pogody.
Prognozowane wstępnie ciśnienie, zachmurzenie i opady na 18 stycznia 2023 r., 12 UTC według modelu ECMWF
Ośrodki niżowe formujące się w basenie Morza Śródziemnego przemieszczają się nad Europą po różnych torach. Często obserwowana jest wędrówka przez centralną Polskę. Dość wysoką częstotliwość cechuje się szlak biegnący na wschód od Polski, który w przybliżeniu odpowiada torowi Vb, wskazanemu przez van Bebbera.
Orientacyjna prognoza na 19 stycznia 2023 r., 12 UTC wskazująca na możliwość nadejścia opadów z południa
Silne śnieżyce, a nawet dwucyfrowy mróz w Polsce. Trwająca pora roku przypomni o sobie
Ponownie tak jak w grudniu, warunki na drogach i chodnikach mogą stać się miejscami trudne, gdyż śnieg padać ma temperaturze około 0°C, więc będzie on mokry i ciężki. W kolejnych dniach będziemy obserwować stabilizacje prognoz numerycznych pod kątem możliwego powrotu zimowych warunków pogodowych do niektórych rejonów naszego kraju. Najnowsze odsłony modeli europejskich i amerykańskich obrazują pewien trend w pogodzie i możliwość wykształcenia się w drugiej połowie stycznia na pewien okres czasu cyrkulacji południkowej, przeplatanej okresowo zachodnią cyrkulacją atmosfery.
Prognoza wstępna temperatury na 2 m, 19 stycznia 2023, 06 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Zazwyczaj, gdy pojawiają się niże z rodowodem śródziemnomorskim, to niosą duże zasoby wilgoci znad tego rozległego akwenu na południu Europy. Natężenie opadów o charakterze wielkoskalowym jest przeważnie umiarkowane, okresowo i miejscami silne, prowadząc do dużej akumulacji opadów w krótkim czasie. W zależności od temperatury panującej w dolnej troposfery, są to opady ciekłe bądź stałe, a nawet marznące i powodujące groźną gołoledź. Wygląda na to, że w kolejnych dniach bacznie będziemy musieli obserwować następne rozwiązania modeli numerycznych, które pokażą nam, gdzie jest największe prawdopodobieństwo nagłego i silnego ataku zimy.
Większy mróz w prognozach dla Polski według ECMWF i innych modeli. Są to jednak na ten moment prognozy wstępne oraz obrazują pewne trendy w pogodzie
Orientacyjny obszar silnego mrozu, 20 stycznia 2023 r. 06 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Przyszły tydzień może przynieść częstą wędrówkę cyklonów z południa
Utworzenie się pokrywy śnieżnej na nizinach i wyżynach jest bardzo prawdopodobne już na przełomie 2 i 3 dekady stycznia 2023 r., kiedy to podejść mają do nas cyklony z południa Europy. Zarówno europejski model ECMWF, jak i też amerykański GFS pokazują nam przejście do chłodniejszego okresu synoptycznego w przyszłym tygodniu. Wynika to nie tylko z pojedynczych prognoz operacyjnych, ale również prognoz ensemble z GFS, ECMWF i GEM.
Prognoza temperatury na 21 stycznia 2023 r., 00 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Najwięcej śniegu na początku ferii w górach i na obszarach podgórskich. Białe krajobrazy okresami i miejscami na nizinach
Niewykluczone, że to właśnie w pasie dzielnic południowych zanotujemy największy przyrost pokrywy śnieżnej. Szczególnie dużo śniegu spaść może w przyszłym tygodniu w górach i rejonach podgórskich. Kilka województw zaczyna ferie wraz z początkiem przyszłego tygodnia. Wygląda na to, że przynajmniej w miejscowości górskich oraz w samych górach aura nie rozczaruje wypoczywających oraz zjeżdżających na nartach.
Wstępny zasięg i grubość pokrywy śnieżnej na okres od 13.01.2023 r., 00Z do 21.01.2023 r., 18 UTC według modelu ECMWF
Niżowy wzór pogody w prognozach numerycznych
Opady śniegu zdarzyć mogą się również poza południową częścią kraju. Zimowe opady modele pokazują także poza górami i obszarami podgórskimi. Dlatego na stosunkowo krótki okres czasu krajobrazy mogą ulec zabieleniu – krótko mówiąc poczujemy ponowny oddech zimy. Jednak najprawdopodobnie nie tak długotrwałej i srogiej, która wystąpiła w ostatnich tygodniach 2022 roku. Zdarzyć mogą się również spore wahania temperatury, co powodować będzie wyraźne topnienie pokrywy śnieżnej po silnych śnieżycach.
Wstępny obszar pokrywy śnieżnej sugerowany przez model GFS na okres od 13.01.2023 r. 06Z do 23.01.2023 r. Podkreślamy, że prognozy numeryczne ulegną jeszcze zmianom, a mapy pokrywy śnieżnej przedstawiają nam możliwy powrót zimowych warunków na kilka dni
Reasumując, kolejne tygodnie stycznia charakteryzować mają się głównie niżową pogodą. Dlatego też warunki pogodowe nie okażą się stabilne i często ulegać mogą dużym zmianom. Po 15 stycznia 2023 r. wzrośnie prawdopodobieństwo opadów śniegu, które szczególnie często zdarzyć mogą się na przełomie 2 i 3 dekady mijającego miesiąca. Ciężko jednak z tak dużym wyprzedzeniem czasowym wskazać obszary zagrożone silnymi śnieżycami na nizinach i wyżynach. Nie można wykluczyć, że kilka dni przyniesie powrót zimy termicznej na tereny niżej położone poza górami. Już jutro będziemy pokazywać Wam kolejne realizacje modeli numerycznych, które przybliżą nam możliwy przebieg warunków pogodowych.
Fanipogody.pl
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiar wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC