Pogoda długoterminowa na przełom listopada i grudnia. Mróz i śnieg pojawia się coraz śmielej w prognozach. Niewykluczone są nawet burze śnieżne. Atak zimy związany z niżami śródziemnomorskimi coraz bardziej prawdopodobny.
Pogoda długoterminowa. Listopad na ogół z temperaturą powyżej normy wieloletniej. Koniec miesiąca przyniesie pierwsze epizody zimowe
Tegoroczny listopad charakteryzuje się na ogół temperaturą w normie i powyżej normy wieloletniej. Ochłodzenie, które sygnalizowały modele w okolicach połowy miesiąca ma szanse sprawdzić się dopiero w ostatnich dniach trzeciej dekady listopada. Wtedy to też częstsze będą przymrozki i mróz, szczególnie w obszarach rozpogodzeń. Pojawić mogą się także pierwsze opady o charakterze zimowym na nizinach. Szerzej o możliwych scenariuszach pogodowych na przełomie miesięcy pomówimy w dalszej części tego rozległego wpisu. Pomimo spodziewanego chłodniejszego okresu synoptycznego w najbliższych tygodniach. Przedostatni miesiąc roku zapisze się z temperaturą powyżej normy wieloletniej, uwzględniając okres referencyjny 1991-2020.
Anomalia temperatury powietrza za okres od 1.11.2021 do 20.11.2021, biorąc pod uwagę najnowszy okres klimatologiczny, czyli 1991-2020. Najcieplej jest na północy i zachodzie Polski, a nieco chłodniej na południu i południowym-wschodzie. Źródło grafiki: meteomodel.pl.
Pogoda długoterminowa. Atak zimy na nizinach coraz bardziej prawdopodobny
Od wielu dni utrzymuje się trend w prognozach, który wskazuje, że w ostatnich tygodniach listopada opady zimowe możliwe są w wielu regionach Polski. Pierwsze opady śniegu i deszczu ze śniegiem, pojawią się już na początku przyszłego tygodnia. Zwłaszcza na krańcach południowych, jak i też na Podlasiu i Suwalszczyźnie, Mazowszu oraz Lubelszczyźnie, Ziemi Świętokrzyskiej. Nie powinna utworzyć się jeszcze stała pokrywa śnieżna. Następnie do okolic piątku, opady o charakterze zimowym nie powinny się zdarzyć w naszej części Starego Kontynentu.
Pogoda długoterminowa. Nad Morze Śródziemne sięgnie zimne powietrze z północy, co spowoduje rozwój niżów z rodowodem śródziemnomorskim
Zdecydowanie większa dynamika w pogodzie będzie panować pod koniec tygodnia, kiedy to z południa dotrzeć mogą do naszej części Europy niże z rodowodem śródziemnomorskim. Na skutek spływu zimnych mas powietrza na południe, dochodzić ma nad Morzem Śródziemnym do rozwoju silnie uwodnionych ośrodków niskiego ciśnienia z całymi systemami frontów atmosferycznych. W chłodniejszych masach powietrza pojawią się opady śniegu.
Intensywne opady śniegu zdarzą się nie tylko w górach i na obszarach podgórskich, ale także na nizinach, gdzie przyrost pokrywy śnieżnej może być duży, prowadząc miejscami do dużych utrudnień komunikacyjnych. Warto więc zmienić opony na zimowe, jeśli jeszcze tego nie zrobiliście. Średnia dobowa temperatura będzie poniżej 7 °C, coraz częstsze mają być także przymrozki, a nawet mróz. Należy mieć również na uwadze to, że opona letnia nie zapewnia tak dobrej przyczepności, jak i też wydłuża drogę hamowania przy niskich temperaturach. Wartości na termometrach mają być typowe dla przedzimia na przełomie miesięcy.
Ochłodzenie zacznie postępować na początku przyszłego tygodnia, kiedy to z północy dotrze do nas masa arktyczna. Wyraźne ochłodzenie w całym kraju odczujemy już 22 listopada. Kolejne noce charakteryzować będą się silnymi spadkami temperatury. Szczególnie w obszarach rozpogodzeń. Zalecamy też wymienić płyn do spryskiwaczy na zimowy, gdyż ujemne wartości na przeważającym obszarze Polski mają być coraz częstsze.
Szczytowa faza ochłodzenia przypaść może na przełom miesięcy
Główna faza ochłodzenia przypadnie na okolice ostatniego weekendu i ostatnie dni listopada. Niewykluczone, że miejscami poza obszarami górskimi, pojawi się całodobowa ujemna temperatura, a gdzieniegdzie przez wiele dni utrzyma się pokrywa śnieżna. Jeśli chodzi o zasięg pokrywy śnieżnej na obszarze Polski, to dużo zależeć będzie od trajektorii wydajnych opadowo niżów śródziemnomorskich, które dotrą wraz z układami frontów atmosferycznych do naszej części Starego Kontynentu. Niewykluczone, że pojawią się okresami burze śnieżne. Szczególnie w momencie spływu powietrza arktycznego morskiego z północy.
Większość wiązek sugeruje chłodny przełom miesięcy, nawet z ujemnym odchyleniem temperatury przez dłuższy okres czasu.
Orientacyjna prognoza średniej anomalii temperatury na okres od 29.11.2021 do 4.12.2021 według modelu GEFS, uwzględniając ówczesny okres referencyjny 1981-2010.
Pogoda długoterminowa. Zima zawita nie tylko w góry
Według najnowszych prognoz numerycznych, szczególnie zimowy zapowiada się okres od 26.11.2021 do 2.12.2021. Opady o charakterze zimowych będą spowodowane przechodzeniem ośrodków niżowych z rodowodem śródziemnomorskim z południa na północy i północny-wschód Starego Kontynentu. Trend wskazujący na wystąpienie większych opadów śniegu jest wyraźny. Z uwagi na dość dynamiczną sytuacje synoptyczną i względnie odległy termin. Modele numeryczne wprowadzają istotne korekty, jeśli chodzi o zasięg i natężenie opadów. Na ustabilizowanie prognoz przyjdzie nam poczekać do połowy nadchodzącego tygodnia, kiedy to wyliczenia modeli z różnych ośrodków ustabilizują się w znacznym stopniu, a do wyliczeń na ten okres dołączą modele o wyższej rozdzielczości (np. SWISS-HD, UMPL 4 km oraz UMPL 1,5 km i ICON).
Wstępne porównanie z prognozami GFS i ECMWF
Orientacyjna prognoza grubości pokrywy śnieżnej na okres od 21.11.2021 do 28.11.2021 według modelu GFS. Z uwagi na niepewną trajektorie niżów znad południowej Europy, wyliczenia mogą ulec korekcie i zmienić może się obszar oraz intensywność opadów zimowych.
Zwróćmy również uwagę na prognozy ECMWF na ten sam przedział czasowy jak powyżej. Europejski model widzi na przeważającym obszarze Polski duży przyrost pokrywy śnieżnej. Jednak poniższe obszary na mapie z największym zasięgiem pokrywy śnieżnej traktujmy na ten moment jako ciekawostkę. Prognozowanie opadów, które są związane z niżami z południa nie jest łatwe dla modeli pogodowych, zatem nie zdziwimy się jak w kolejnych wyliczeniach model ten wprowadzi korekty w grubości i zasięgu pokrywy śnieżnej na ten okres. Wynikać to będzie z innej trajektorii niżów znad Morza Śródziemnego, jak i też aktywności stref frontowych.
Pogoda długoterminowa. Blokada wyżowa na Atlantyku, górna zatoka w polu geopotencjału sięgnie Morza Śródziemnego, a nawet północnej Afryki
Pod koniec listopada nie tylko w polu przyziemnym, ale także w środkowej i górnej troposferze dominować ma rozległa zatoka chłodu w polu geopotencjału, która sięgnie Morza Śródziemnego, a nawet Afryki Północnej, wypełniona będzie ona mocno wychłodzoną masą powietrza z północy. Zwróćmy również uwagę na ulokowanie silnego wyżu nad Atlantykiem Północnym oraz Wyspami Brytyjskimi. Będzie to typowa blokada wyżowa, która po swojej wschodniej stronie ściągać ma do Europy, jak i też do Polski zimne masy powietrza z północy. Na styku zróżnicowanych mas powietrza, pojawią się opady atmosferyczne. Wiele wskazuje również, że liczne i wydajne opadowo niże powstaną nad Morzem Śródziemnym w ostatnich dniach listopada. W półroczu ciepłym prowadzą one do wystąpienia podtopień, a nawet powodzi, natomiast w porze chłodnej niosą intensywne opady mokrego śniegu i deszczu ze śniegiem.
Rozbieżne prognozy ECMWF i GFS, jeśli chodzi o zasięg i wysokość pokrywy śnieżnej
Koniec listopada charakteryzować ma się coraz częstszą dominacji pogody niżowej, dlatego warunki pogodowe nie będą stabilne. W cieplejszych masach powietrza ma być to deszcz, natomiast w chłodniejszych na nizinach zdarzą się pierwsze opady śniegu i deszczu ze śniegiem.
Orientacyjna prognoza opadów na okres od 21.11.2021 do 28.11.2021 według ECMWF
Nieco inaczej widzi to model GFS, który prognozuje największe opady na południu, częściowo centrum i wschodzie. Z uwagi jednak na przemieszczanie się niżów z południa i ich niepewną trajektorie, wyliczenia modeli amerykańskich oraz europejskich mogą ulec jeszcze korekcie niejednokrotnie.
Pogoda długoterminowa. ECMWF może przeszacowywać grubość i zasięg pokrywy śnieżnej
Zwróćmy również uwagę na mapę wstępnej grubości pokrywy śnieżnej w okresie od 21.11.2021 do 30.11.2021, która pochodzi z modelu ECMWF. Nie traktujmy jej w żaden sposób wiążąco. W poprzednich sezonach zimowych model ECMWF niejednokrotnie przeszacowywał zasięg i grubość pokrywy śnieżnej. Ponadto w prognozach powyżej 7-10 dni najczęściej chodzi o ukazanie trendu, który w tym przypadku sygnalizuje nam nadejście pierwszych większych opadów zimowych do Polski.
Pogoda długoterminowa. Mróz pojawi się nie tylko w Polsce, ale i na przeważającym obszarze Starego Kontynentu
Spójrzmy również na prognozowaną minimalną temperaturę powietrza na okres od 21.11.2021 do 1.12.2021 według modelu GFS. Dostrzegamy, że na przeważającym obszarze Polski pojawią się przymrozki. Poniższa mapa ma bardziej charakter poglądowy, ale chłodny okres w pogodzie na koniec listopada jest bardzo prawdopodobny. Spadki temperatury w wielu regionach będą nawet większe, niż sugeruje nam to amerykański model GFS. Niejednokrotnie ma on tendencje do zawyżania temperatury minimalnej, zatem dwucyfrowy mróz w górach i na obszarach podgórskich jest bardzo prawdopodobny na przełomie miesięcy. W ciągu dnia temperatura ma być najczęściej na jednocyfrowym plusie, noce przynosić mają jednak spadki temperatury do wartości ujemnych.
Wiązki modelu GFS sygnalizują chłodny przełom miesięcy. Jednak przejściowo powietrze arktyczne spłynie z północy na początku najbliższego tygodnia, przynosząc pierwsze opady śniegu
Na sam koniec jeszcze prześledźmy orientacyjne prognozy wiązek modelu GFS na 16 dni. Dla wysokości izobarycznej 850 hPa (1500 m.n.p.g), która pozwala nam charakteryzować właściwości mas powietrza, które docierają nad dany obszar. Przedstawiają one nam ogólny trend w pogodzie i nie służą do wyznaczania dokładnych wartości na termometrach. Szczególnie na okres powyżej 7-10 dni. Początek ochłodzenia czeka nas już w poniedziałek, kiedy to przez kilka dni temperatura będzie poniżej normy wieloletniej.
Zimne powietrze dotrze daleko na południe, co spowoduje rozwój niżów śródziemnomorskich
Spowodowane ma być to spływem zimnego powietrza arktycznego z północy. Przyniesie pierwsze przymrozki w trzeciej dekadzie listopada, jak i też miejscami opady śniegu i mieszane. Następnie możliwe jest ocieplenie w związku z nasunięciem się niżu śródziemnomorskiego. W jego ciepłym wycinku zostanie zaciągnięta cieplejsza masa powietrza. Niewykluczone, że pod koniec najbliższego tygodnia Polska zostanie podzielona w pogodzie.
Na regiony, gdzie spadnie dużo deszczu w cieplejszym sektorze. Ponadto na styku dwóch zróżnicowanych fizycznie mas powietrza, pojawić mogą się intensywniejsze opady mokrego śniegu, który może spowodować utrudnienia w ruchu drogowym. Na przełom miesięcy większość wiązek sygnalizuje temperaturę poniżej normy. Dlatego też prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnych opadów zimowych i silnych spadków temperatury będzie podwyższone w wielu regionach Polski. Niewykluczone, że w wielu regionach pojawi się pod koniec meteorologicznej jesieni i na początku meteorologicznej zimy pojawi się całodobowy mróz.
Trend w kierunku zimowych epizodów jest wyraźny dla Polski
Reasumując, przed nami koniec listopada charakteryzujący się dużą dynamiką w pogodzie. Z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć już dziś, że miejscami na nizinach spadnie dużo śniegu. Niewykluczone, że utworzy się w wielu regionach kilkudniowa pokrywa śnieżna. Mokry, ciężki śnieg będzie powodował nie tylko utrudnienia w ruchu drogowym. Może spowodować przerwy w dostawach prądu, łamać gałęzie i konary, powalać drzewa. Na szczęście większość drzew zdążyło już zrzucić liście. Jednak i tak szkody spowodowane przez opady śniegu związane z niżami śródziemnomorskimi są możliwe. My w kolejnych dniach specjalnie dla Was będziemy monitorować kolejne rozwiązania modeli europejskich oraz amerykańskich. Abyście mogli przygotować się odpowiednio wcześnie na zmianę warunków pogodowych.
Trend w kierunku chłodniejszego, zimowego wzorca jest dobrze widoczny na prognozach wiązek modelu GFS. Szczególnie niskie temperatury są prawdopodobne na przełomie miesięcy. Aczkolwiek z uwagi na odległy termin i dynamiczną sytuacje synoptyczną, możliwe są istotne korekty w prognozach numerycznych.
