Zgniły antycyklon objął kolejne regiony naszego kraju. Fatalna pogoda występuje na przeważającym obszarze Polski od soboty. W wielu regionach zalega nieprzyjemne, podinwersyjne zachmurzenie warstwowe, połączone z mgłami i opada mżawki, bądź słabego deszczu. Zachodzą jednak zmiany, obserwujemy spadek ciśnienia atmosferycznego na barometrach. Ubiegłej nocy ponownie w południowej części Polski wystąpiły przymrozki w obszarach przejaśnień i rozpogodzeń.
Zgniły antycyklon wpływa na pogodę
Już w czwartek dostaliśmy się w zasięgu wyżu Charly. Najwyższe ciśnienie w naszej części Europy było notowane w piątek i sobotę. W wielu regionach naszego kraju przekraczało 1030 hPa na poziomie morza. Najwyższe odnotowano na barometrach w dzielnicach południowych, gdzie osiągało aż 1034-1035 hPa. Najniższe było na północy i północnym wschodzie. Dziś najwyższe ciśnienie jest na wschodzie, natomiast najniższe na zachodzie.
Ciśnienie na poziomie morza zanotowane na 13 listopada 2022, 17:00 czasu lokalnego. Źródło obrazu: CMM IMGW-PIB
Drugi weekend listopada objawia się występowaniem wyżu, który w wielu regionach nie jest pogodny
W niedzielę zasadniczo znajdujemy się w polu podwyższonego ciśnienia rozciągającym się nad przeważającą częścią Europejskiego Obszaru Synoptycznego. Stanowi to istotny element blokady cyrkulacji strefowej, także w środkowej i górnej troposferze. Dziś nad Starym Kontynentem obecne są minimum dwa centra wyżowe. Jedno nad południową Szwecją, środkową częścią Morza Bałtyckiego oraz nad Rumunią. Ciśnienie atmosferyczne spada, co ma związek ze słabnięciem wyżu Charly z ośrodkiem nad Bałkanami, który przynosi nam nieprzyjemne warstwowe zachmurzenie w warunkach niewielkiego przepływu mas powietrza pod silną inwersją osiadania. W wyżu panuje dziś na ogół słaby wiatr zmienny. Dodatkowo wyż wypiera zatoka niżu atlantyckiego. Po 15 listopada 2022 czeka nas gwałtowne ochłodzenie, o którym szerzej piszemy na łamach naszego portalu w prognozie pogody na 16 dni.
Analiza synoptyczna DWD na 12 listopada 2022, 12 UTC dla Europy i obszarów przyległych
Morza chmur i mgieł pod silną inwersją zgniłego wyżu
Ten rozległy wyż rozdziela dwa rozległe i głębokie niże, wspomniany już niż atlantycki z centrum 975 hPa na południowy zachód od Islandii i drugi równie rozległy i głęboki z centrum 980 hPa na północy Rosji.
Analogicznie jak przy ziemi, jest w środkowej troposferze, czyli na poziomie 500 hPa nad naszymi głowami zalega górny ośrodek wysokiego ciśnienia. Wykształcił się z klina uprzedniego układu Ω. W jego obrębie – masa ciepłego powietrza na poziomie 850 hPa, tak naniesionego uprzednio z niższych szerokości geograficznych, jak będące efektem adiabatycznego osiadania w wyżu. Jak intensywny jest ten proces świadczy inwersja osiadania widoczna np. na diagramie aerologicznym z Legionowa oraz Łeby.
Pod silną inwersją wyżu obserwujemy silną akumulacje wilgoci która objawia się przepięknymi morzami chmur i mgieł, które można podziwiać pod koniec weekendu m.in w polskich górach bądź z pokładów samolotów. Zbliżona sytuacja będzie panować w pierwszych dniach nowego tygodnia. Dlatego też m.in w Bieszczadach, Tatrach, Beskidach, Pieninach, Sudetach będzie można oglądać w dalszym ciągu obszary pokryte niskimi chmurami stratus i mgłami. Rozpraszać będą się dopiero kilka godzin po wschodzie słońca. Przykład przepięknego spektaklu barw na tle chmur i mgieł w warunkach wyżowej inwersji termicznej z silnym osiadaniem powietrza można zobaczyć poniżej.
Widok na podinwersyjne morze chmur i mgieł ze szczytowych partii polskich gór w drugi weekend listopada
Spektakularne widoki z wyższych partii gór oraz z samolotów
Zaleganiu chmur piętra niskiego sprzyja niewielka różnica ciśnienia, co powoduje małą prędkość wiatru w dolnych warstwach troposfery. Co więcej operacja słoneczna w listopadzie jest znacznie słabsza niż w minionych miesiącach. Nie pozwala zlikwidować to warstw inwersyjnych w ciągu dnia i chmury stratus oraz mgły „kiszą” się pod inwersją osiadania w najniższej warstwie troposfery. W takiej sytuacji barycznej, która panuje od kilku dni. Warstwowe zachmurzenie potrafi utrzymywać się nad jednym obszarem przez wiele dni, ograniczając wyraźnie dzienne wzrosty temperatury. Tylko lokalnie pojawiają się przejaśnienia i rozpogodzenia, które są na ogół krótkotrwałe.
Zgniły wyż Charly. Tak w ostatnich dniach prezentują się ze szczytowych partii polskich gór podinwersyjne morza chmur i mgieł o złotej godzinie
Rozpraszające się morze mgieł w szczytowych partiach gór kilka godzin po wschodzie słońca
Kolejny przykład „podinwersyjnego morza chmur” obserwowanego ze szczytowych partii gór o niebieskiej godzinie przed wschodem słońca. Poniżej znalazły się doliny, które były pod chmurami piętra niskiego i mgłami w zasięgu zgniłego wyżu Charly
Zgniły wyż nad Polską. Prognoza anomalii w polu geopotencjału, wyrażona w dekametrach na 13 listopada 2022, 00Z dla Europy i obszarów przyległych z silnym wyżem w formie w środkowej i górnej troposferze
Dziś początkowo mgły i chmury niskie zalegały na krańcach południowych, ale z biegiem godzin uległy rozproszeniu wraz ze wzrostem promieniowania słonecznego i temperatury powietrza oraz prędkości wiatru
Na zobrazowaniach satelitarnych doskonale widzieliśmy, że dzisiaj najlepsze warunki pogodowe do wypoczynku panowały w pasie dzielnic południowych. Zaznaczał się tam napływ znacznie suchszej masy powietrza pochodzenia polarnomorskiego. Początkowo w pierwszej części dnia występowały mgły i chmury niskie. Na pozostałym obszarze naszego kraju w dalszym ciągu występuje na ogół zachmurzenie duże i całkowite chmurami stratus z lokalnymi opadami mżawki, jak i też słabego deszczu. Nieliczne przejaśnienia i krótkotrwale lokalne rozpogodzenia pojawiły się również na północy i północnym wschodzie i wschodzie. Należy podkreślić, że względem ubiegłej doby strefa niskiego zachmurzenia niskiego rozbudowała się nieco bardziej na południe.
Zgniły wyż w wielu regionach. Zobrazowanie satelitarne pochodzące z EUMETSAT, wykonane po godzinie 13:30 w niedzielę, ukazujące zasięg zachmurzenia nad Polską
Podczas ubiegłej nocy przymrozki na 2 metrach wystąpiły głównie w dzielnicach południowych, gdzie występowało pogodne niebo. Po zachodzie słońca dochodziło tam do silnego wypromieniowania ciepła w przestrzeń kosmiczną, co prowadziło do wystąpienia przymrozków. Także na wysokości pomiarowej 2 metrów. Jeszcze powszechniejsze przymrozki występowały przy gruncie, co dobrze widać na poniższych mapach z IMGW.
Zgniły wyż chronił wiele regionów przed przymrozkami. Temperatura minimalna w nocy z soboty na niedzielę dla Polski na stacjach pomiarowych, w klatkach meteorologicznych. Źródło obrazu: CMM IMGW-PIB
W obszarach zachmurzenia dużego i całkowitego przymrozków nie było. Amplituda dobowa temperatury była niewielka. Zgniły wyż chronił przeważający obszar Polski przed przymrozkami
Tam gdzie utrzymywało się zachmurzenie warstwowe z chmurami stratus, mgłami i opadami mżawki to przymrozki nie występowały. Po zachodzie słońca tylko nieznacznie w zasięgu podinwersyjnego zachmurzenia spadała temperatura, ale utrzymywała się na dodatnim poziomie. Jednak w pasie krańców południowych, gdzie powietrze było znacznie suchsze i chmury niskie typu stratus były rzadsze, to dochodziło lokalnie do silnego wypromieniowania ciepła do wyższych warstw. Sprzyjała temu niewielka prędkość wiatru oraz długa listopadowa noc i brak chmur. Najniższe wartości w poletkach meteorologicznych były notowane o wschodzie słońca.
Zgniły wyż spowodował podział termiczny. Temperatura minimalna na wysokości pomiarowej 5 cm w nocy z 12/13 listopada 2022. Źródło obrazu: CMM IMGW-PIB
Noc z 13/14 listopada 2022 z chmurami niskimi, mgłami i opadami mżawki. Pogodnie jedynie na krańcach południowych
Noc z niedzieli na poniedziałek przyniesie na na przeważającym obszarze kraju zachmurzenie całkowite lub duże chmurami stratus. Jedynie na krańcach południowych i południowym zachodzie małe i umiarkowane. Natomiast północy, w centrum i na wschodzie lokalnie opady mżawki. Miejscami silne zamglenia i mgły ograniczające widzialność do 200 m. W najchłodniejszej części nocy temperatura minimalna od około 0°C na południowym zachodzie, około 4°C, 6°C na przeważającym obszarze do 10°C nad morzem; chłodniej w rejonach podgórskich od -5°C do 0°C. Wiatr przeważnie słaby, jedynie wysoko w Sudetach umiarkowany i dość silny, w porywach do 70 km/h, południowo-wschodni.
Zachęcamy do zapoznania się również z najnowszym wpisem dotyczącym silnego mrozu, który możliwy jest w drugiej połowie przyszłego tygodnia. W kolejnych dniach będziemy podawać na bieżąco nowe informacje o skali ochłodzenia. Dlatego śledźcie nas na bieżąco.
Fanipogody.pl
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiar wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC