Pogoda długoterminowa na zimę 2022/23 dla Polski. Jeden z miesięcy zimowych może przynieść temperaturę w normie klimatologicznej, bądź poniżej normy wieloletniej. Cyklony umiarkowanych szerokości geograficznych będą często wpływać na pogodę. Czasem pojawią się stabilne układy wyżowe, które mogą być zgniłe, co jest cechą charakterystyczną dla półrocza chłodnego.
Pogoda długoterminowa. Wstępne prognozy modeli sezonowych
Na sam początek musimy wspomnieć, że nasza prognoza długoterminowa obejmie okres od grudnia 2022 do lutego 2023. Już 1 grudnia 2022 rozpocznie się meteorologiczna zima, natomiast zakończy się 28 lutego 2023. Artykuł będzie oparty danymi z trzech modeli. CFS, CanSIPS i ECMWF, co pozwoli nam zobrazować wstępny trend na miesiące zimowe.
Klimatyczny model CFS pokazuje nam wstępnie, że grudzień 2022 powinien być cieplejsze niż zwykle w naszej części Europy. Temperatura w tym okresie powinna być w skali miesięcznej powyżej normy wieloletniej. Średnie miesięczne odchylenie temperatury sięgnąć może około 1,5 °C do 2,5 °C.
CFS prognozuje dominacje pogody niżowej w grudniu 2022. Nasza część Starego Kontynentu może znaleźć się przeważnie pod wpływem cyrkulacji strefowej, która charakteryzować ma się dynamicznymi warunkami pogodowymi. Możliwe są wichury, częstsze opady deszczu, rzadziej śniegu z uwagi na zaleganie na ogół cieplejszych mas powietrza w naszej części Europy. Śnieg częściej może padać w górach i na obszarach podgórskich. Zdarzą się zgniłe antycyklony, dni pogodnych będzie niewiele. Przeważnie będzie pochmurnie i ponuro oraz deszczowo.
Grudzień z opadami w normie, bądź powyżej normy wieloletniej
Mając na uwadze dominacje cyrkulacji zachodniej w prognozach sezonowych, grudzień 2022 może zapisać się jako miesiąc wilgotny. Przeważać mają głównie opady deszczu i deszczu ze śniegiem, rzadziej śniegu z uwagi na zaleganie cieplejszych mas polarnych, rzadziej arktycznych. Śnieg padać ma tylko w epizodach, co nie powinno stwarzać korzystnych warunków do dłuższego zalegania pokrywy śnieżnej na nizinach. Jednak poszczególne tygodnie mogą być bardziej śnieżne, pomimo tego, że przez 40-70% czasu powinna panować temperatura powyżej normy.
Prognozowana anomalia opadów na grudzień 2022 według modelu CFSv2
Pogoda długoterminowa. CanSIPS chłodniejszy od CFS
Znacznie chłodniejszy na ostatni miesiąc 2022 roku jest model CanSIPS, pokazując nam miesięczną anomalię nieznacznie powyżej normy wieloletniej. Spodziewamy się jednak wyraźnych zmian w prognozach tego modelu amerykańskiego na 12 miesiąc roku. W naszej ocenie grudzień albo styczeń będą miesiącami, kiedy to temperatura będzie poniżej normy wieloletniej i mogą pojawić się ataki zimy oraz silniejsze mrozy. Dużo będzie jednak zależeć od kondycji wiru polarnego, który już powstaje w wysokich szerokościach geograficznych.
Jeśli wir polarny będzie silny całą zimę, to dominować będzie głównie wzór zachodni. Bardzo często wir polarny jest sprzężony z prądem strumieniowym, wpływając w znacznym stopniu na pogodę w Europie. Jednak, jeśli wir polarny zacznie się rozpadać na przełomie grudnia i stycznia, to wtedy mrozy mogą pojawić się w styczniu. Chłodne mogą być również okresami pierwsze tygodnie wiosny z wartościami poniżej normy. Na ten moment wir polarny zaczyna się formować i jest jeszcze słaby. Zacznie on jednak nasilać się w październiku i listopadzie.
Pogoda długoterminowa. Prognozowana orientacyjnie anomalia temperatury na grudzień 2022 według CanSIPS
Następnym miesiącem, który poddamy analizie na podstawie prognoz sezonowych okaże się styczeń 2023. Co należy podkreślić, to fakt, że z klimatologicznego punktu widzenia jest to najchłodniejszy miesiąc w roku, kiedy to mamy najwyższe prawdopodobieństwo niskich temperatur, które utrzymują się dłuższy czas. Zerkniemy co prognozują orientacyjnie modele na przedostatni miesiąc meteorologicznej zimy modele sezonowe.
Pogoda długoterminowa. Prognoza klimatyczna modelu CFSv2 na styczeń 2023 odnosząca się anomalii miesięcznej
Silna blokada wyżowa okresami możliwa. Pogoda może zaskakiwać okresami zimą w Polsce
Orientacyjnie model klimatu CFSv2 prognozuje styczeń 2023 jako miesiąc ciepły w skali miesięcznej. Nie wyklucza to jednak okresowych ochłodzeń i spadków temperatury poniżej średniej wieloletniej. Z prognoz modelu klimatycznego CFS wynika, że na początku przyszłego roku temperatura może być wyższa o nawet 2°C od normy wieloletniej. Pomimo takiej prognozy zimowych ochłodzeń i większych opadów zimowych nie da się całkowicie wykluczyć, lecz prawdopodobnie będą one tylko w epizodach i nie potrwają dłużej niż 1-2 tygodnie. Chyba, że dojdzie do utworzenia się silnej blokady wyżowej, która zablokuje pochód atlantyckich cyklonów z frontami z zachodu na wschód. Ustanowienie się cyrkulacji południkowej może sprowadzić do Polski na dłużej zimowe warunki pogodowe. Mogą pojawić się wydajne opadowo niże śródziemnomorskie.
Grafika poniżej ukazuje nam wstępny rozkład pola ciśnienia na Starym Kontynencie w ujęciu miesięcznym. Widzimy, że powinna dominować w Polsce pogoda niżowa, która związana będzie z aktywnym Oceanem Atlantyckim. Wichury, burze i groźne załamania pogody możliwe są w tym okresie, przerywane czasem spływem chłodnych mas powietrza z wysokich szerokości geograficznych.
Wstępny rozkład pola ciśnienia na styczeń 2023 według modelu CFSv2 dla Europy i obszarów przyległych
Następnym modelem, który nam przedstawi wstępny trend na styczeń 2023 jest model CanSIPS. Sygnalizuje on temperaturę powyżej normy wieloletniej. Najwyższe odchylenie jest możliwe zwłaszcza we wschodniej połowie kraju.
Pogoda długoterminowa. Wstępna miesięczna anomalia temperatury na styczeń 2023 według CanSIPS, biorąc pod uwagę okres bazowy 1981-2010
W zbliżony sposób jak model CFS, nasz drugi analizowany model ukazuje nam dominacje niżowej pogody. Z częstszym napływem cieplejszych mas powietrza o cechach polarnych. Jednak, jeśli taki trend się sprawdzi, to wzrośnie zagrożenie zimowymi wichurami i orkanami w Europie, jak i też w Polsce. Przy dynamicznej cyrkulacji strefowej zimy są ogół ciepłe, lecz ze zmiennymi warunkami pogodowymi. Ma to przeważnie związek z silnym prądem strumieniowym, który połączony jest z prądem strumieniowym. W półroczu chłodnym prąd strumieniowy jest przeważnie najsilniejszy, co ma bezpośredni związek z dużymi kontrastami termicznymi pomiędzy obszarami Arktycznymi a umiarkowanymi szerokościami geograficznymi.
Prognozowana wstępnie anomalia ciśnienia na styczeń 2023 według modelu CanSIPS, uwzględniając okres bazowy 1981-2010
Pogoda długoterminowa. Niżowy wzór pogody w prognozach na luty 2023
Dotarliśmy w prognozach sezonowych do lutego 2023. Będzie to więc ostatni miesiąc meteorologicznej zimy, która trwać będzie do 28 lutego 2023. Astronomiczna zima potrwa do początku 3 dekady marca 2023. Dużych zmian nie widzimy w prognozach miesięcznych anomaliach temperatury co sugeruje nam na dominacje cyrkulacji strefowej w miesiącach zimowych. Ochłodzenia zimowe, jeśli się pojawią, to nie będą prawdopodobnie długotrwale. Na nizinach także nie przewiduje się długich okresów z zaleganiem pokrywy śnieżnej z uwagi na adwekcje ciepłych mas powietrza. Tak widzą to na ten moment modele sezonowe.
Pogoda długoterminowa. Prognozowana wstępna miesięczna anomalia temperatury na luty 2023 według modelu CFSv2
Obserwujemy znów niżowy wzór pogody co sugeruje nam możliwość groźnych warunków pogodowych w ostatnim miesiącu meteorologicznej zimy. Niże znad Atlantyku mogą często docierać do naszej części Europy, przynosząc niebezpieczne warunki mieszkańcom Polski.
Jak zawsze Severe Weather Europe przygotował specjalną prognozę opadów śniegu na podstawie danych ECMWF dostarczonych przez projekt Copernicus-EU. Niestety w Europie obserwujemy przede wszystkim opady śniegu poniżej średniej. Wydaje się to jednak mało prawdopodobne i większe zimowe opady są oczekiwane w miesiącach zimowych, mimo że modele sezonowe pokazują nam ciepłą zimę.
Kolejny obrazek poniżej pokazuje surową średnią grubość pokrywy śnieżnej w lutym, który jest ostatnim miesiącem zimowym. Widać, że pomimo negatywnych anomalii w większości Europy, nadal jest trochę pokrywy śnieżnej na kontynencie. Więc nawet jeśli prognoza przewiduje mniej śniegu, nie oznacza to, że nie będzie śniegu i okresów mrozu również w Polsce. Te zdarzą się i czasem mogą być wyjątkowo dotkliwe.
Fanipogody.pl