Pogoda. Modele numeryczne wskazują na możliwe nadejście odwilży. Sprawdźmy zatem, kiedy i gdzie może być najcieplej. Prognoza oparta będzie danymi z modeli GFS, ECMWF i ICON.
Tegoroczny luty jest najchłodniejszy od wielu lat. Wiele wskazuje, że ochłodzenie jest największe od lutego 2012, ale na bardziej szczegółowe dane przyjdzie nam poczekać do początku marca, gdy dostępne będą wstępne informacje pomiarowe ze wszystkich stacji IMGW-PIB za cały miesiąc.
Zimny luty w Polsce
Anomalia miesięczna za okres od 1.02.2021 do 12.02.2021 dla Polski względem starego okresu referencyjnego 1981-2010 dostępna poniżej. Należy podkreślić, że od marca udostępniane będą już mapy uwzględniające odchylenie temperatury względem nowego okresu referencyjnego 1991-2020, co jest istotne w kontekście postępujących zmian klimatycznych. Najchłodniej jest w północnej części kraju, natomiast najcieplej w południowej. Dane: meteomodel.pl
Zgodnie z prognozami najchłodniej jest w północno-wschodniej części kraju, gdzie średnia temperatura za okres od 1.02.2021 do 12.02.2021 wynosi poniżej -10°C, najwyższe wartości obserwowali na termometrach mieszkańcy południowej części Polski. Dane: meteomodel.pl
Prześledźmy jeszcze przebieg temperatury w okresie od 1.02.2021 do 12.02.2021 dla Polski względem starego okresu referencyjnego 1981-2010. Widać wyraźnie, że pierwszy dzień lutego przyniósł w kraju dużą ujemną anomalię temperatury, następnie dotarła krótkotrwała odwilż, jaka trwała kilka dni, a potem nadeszło silne ochłodzenie, które trwa do teraz. Znajdujemy się przeważnie w masie arktycznej, która przynosi niskie temperatury w naszej części Europy, co ma odzwierciedlenie w dużej ujemnej anomalii temperatury. Dane: meteomodel.pl
Teraz przyjrzymy się anomalii temperatury na okres od 13.02.2021 do 19.02.2021 dla Polski wraz ze średnią za ten okres. Prawdopodobnie ocieplenie zacznie wkraczać w okolicach 16-17 lutego do zachodniej części Polski, przynosząc wzrost temperatury kilka stopni powyżej normy. Prognozowane jest utrzymanie się wyraźnego podziału w pogodzie na chłodniejszy wschód i dużo cieplejszy zachód, gdzie może wystąpić kilkudniowa odwilż.
Pomimo prognozowanego ocieplenia, wyliczana anomalia temperatury powietrza za okres od 1.02.2021 do 19.02.2021 będzie ujemna, a średnia dla Polski wyniesie -4°C poniżej normy wieloletniej.
Pogoda. Szansa na wyraźne ocieplenie w naszej części Europy
Odwilż jest coraz bardziej prawdopodobna w naszej części Europy. Już w sobotę, 13 lutego 2021 na północy kraju temperatura może wzrosnąć do 1°C/2°C. Odwilż utrzyma się również w niedzielę w północnej części kraju.
Prognozowana maksymalna temperatura powietrza w sobotę na obszarze Polski.
Prognozowana maksymalna temperatura powietrza w niedzielę na obszarze Polski. Odwilż obejmie jedynie północną i częściowo północno-wschodnią część kraju.
Większa odwilż może nadejść na początku przyszłego tygodnia
Modele numeryczne prognozują, że już we wtorek nad zachodnią część Polski dotrze strumień cieplejszej masy polarnomorskiej. Temperatura na Ziemi Lubuskiej, częściowo Pomorzu Zachodnim i Dolnym Śląsku oraz Wielkopolsce wzrosnąć może 1-2°C powyżej zera. Na pozostałym obszarze utrzymają się ujemne wartości na termometrach.
Jeszcze cieplej może zrobić się w środę, ale modele wahają się, jeśli chodzi o zasięg ciepłego powietrza polarnomorskiego. Najmniejszy obszar odwilży prognozuje amerykański model GFS, a większy ICON i ECMWF.
Prognoza temperatury na drugą część dnia w środę według amerykańskiego modelu GFS.
Większy obszar odwilży sugeruje model ICON, sugerując wzrost temperatury do wartości dodatnich na całym zachodzie, częściowo południu i centrum.
Nieco bardziej zachowawczy na omawiany okres jest model ECMWF, sugerując mniejszy obszar dodatnich temperatur w Polsce, niż niemiecki model ICON.
Według modeli numerycznych w czwartek odwilż utrzyma się na zachodzie, a na wschodzie wystąpi mróz. Pomiędzy modelami obserwujemy wyraźne rozbieżności pod kątem skali ocieplenia i natężenia mrozów na wschodzie. Bezpiecznie można przyjąć, że pomiędzy zachodem a wschodem kraju utrzyma się duży kontrast termiczny, jaki wynikać będzie z zalegania zróżnicowanych fizycznie mas powietrza.
Największy obszar odwilży w czwartek prognozuje model ECMWF, natomiast mniejszy ICON i GFS.
Piątek może przynieść odwilż w całym kraju
Pomiędzy modelami na przełom 2 i 3 dekady lutego obserwujemy wyraźne rozbieżności. Model ECMWF i GFS prognozuje odwilż w całym kraju, natomiast bardziej zachowawczy jest niemiecki ICON, wskazując na utrzymanie chłodnej, przetransformowanej masy arktycznej w centrum i na wschodzie. Wszystkie jednak zgodnie sygnalizują największą odwilż na zachodzie Polski.
Prognoza temperatury, 19 lutego 2021 według niemieckiego modelu ICON.
Wyliczana temperatura na piątek, 19 lutego 2021 według europejskiego modelu ECMWF, który sugeruje największy obszar odwilży.
Prognoza temperatury na piątek według GFS na piątek, 19 lutego 2021 dla Polski. Mróz według amerykańskiego modelu mógłby utrzymać się tylko na północnym-wschodzie.
Prognozy na początek trzeciej dekady lutego cechują się duża rozbieżnością.
Niestety powyżej 5 dni obserwujemy bardzo duże rozbieżności w prognozach wybranych modeli numerycznych. Prognozy powyżej 120 godzin charakteryzują się wyraźnie mniejszą wiarygodnością i na ich podstawie powinno określać się tylko możliwy trend w pogodzie. Odwilż według ECMWF i GFS opanuje całą Polskę, nieco bardziej zachowawczy jest w tym przypadku model ICON, sugerując utrzymanie się mrozu w centrum, wschodzie i południu.
Najbardziej skrajny wariant prezentuje nam model GFS, wskazując na wzrost temperatury do 10°C powyżej zera w jednej ze swoich prognoz operacyjnych.
Model ECMWF prognozuje również odwilż w Polsce, lecz skala ocieplenia według niego nie powinna być tak duża.
Najchłodniejszy z ukazanych powyżej modeli jest niemiecki ICON, wskazując na zaleganie zimnej masy arktycznej w wielu miejscach Polski. Według niego odwilż mogłaby wystąpić tylko na zachodzie.
Silna odwilż może objąć przeważający obszar Polski w trzeciej dekadzie lutego
Według prognoz numerycznych ECMWF i GFS, pierwsze dni trzeciej dekady lutego mogą przynieść silną odwilż na przeważającym obszarze Polski. Wtedy też temperatura mogłaby wzrosnąć powyżej 10°C w wielu regionach naszego kraju. Niewykluczone, że odbuduje się w tym okresie cyrkulacja strefowa, przynosząc wzrost dynamiki w pogodzie i silniejszy wiatr. Dlatego mogą wystąpić silne roztopy, a nawet miejscowe podtopienia, mając na uwadze zaleganie dużej pokrywy śnieżnej w wielu regionach Polski. Prognozy jednak na tak odległy okres są obarczone dużym błędem, a mroźne masy powietrza mogą dać się we znaki pod koniec lutego.
Na sam koniec sprawdźmy wiązki modelu GFS, które ukażą nam prawdopodobny trend w pogodzie do początku marca. Kwestia wyraźnego ocieplenia na przełomie 2 i 3 dekady lutego jest już przesądzona, a odwilż może utrzymać się przez wiele dni. Nie można jednak całkowicie wykluczyć przejściowego silnego ochłodzenia pod koniec miesiąca.
Prognoza wiązek modelu GFS dla miasta Poznań, wysokości izobaryczna 850 hPa (1500 m.n.p.g). Szczególnie silna odwilż może wystąpić na początku trzeciej dekady lutego.
Napływ cieplejszych mas powietrza z zachodu i południowego-zachodu nie pozostanie bez wpływu na wzrost temperatury powietrza na wysokości 2 m.n.p.g. Poszczególne realizacje modelu prognozują nawet dwucyfrowe, dodatnie wartości w Polsce, ale mroźne masy będą znajdować się blisko Polski, dlatego nie wykluczamy zimowych ochłodzeń w ostatniej dekadzie lutego.
Przegląd prognoz wybranych modeli numerycznych można wykonać tutaj