Mróz do około -12°C, w rejonach przejaśnień i rozpogodzeń. Arktyczny podmuch już blisko Polski. Temperatury runą w dół. Przymrozki w drugiej połowie listopada staną się znacznie częstsze, a nawet w wielu miejscach pojawi się całodobowy mróz. Pierwszy śnieg na nizinach i wyżynach w prognozach numerycznych.
Mróz wkroczy do Polski. Po 15 listopada 2022 czeka nas gwałtowne i głębokie ochłodzenie w całym kraju
Dobiega końca okres w pogodzie, gdy to termometrach obserwowaliśmy umiarkowane i wysokie temperatury jak na listopad. Druga połowa miesiąca okaże się znacznie chłodniejsza. Jednak listopad 2022 i tak powinien zapisać się jako miesiąc z temperaturą powyżej normy. Aczkolwiek z prawdopodobnym deficytem opadów na przeważającym obszarze Polski.
Po 15 listopada 2022 do Polski wkroczy zimne powietrze o cechach arktycznych. Adwekcja zimnego powietrza możliwa będzie dzięki ustanowieniu się cyrkulacji północno wschodniej. Z prognoz numerycznych wynika, że będzie to pierwsze tak duże ochłodzenie w czasie trwającego sezonu jesiennego. Temperatury dosłownie z dnia na dzień runą w dół. Jest szanse, że miejscami pojawi się mróz całodobowy. Nie można wykluczyć, że pod koniec 2 dekady listopada na nizinach i wyżynach zdarzą się pierwsze tej jesieni opady śniegu i deszczu ze śniegiem.
Prognozowana średnia anomalia temperatury na okres od 17.11.2022 do 22.11.2022 według modelu GEFS dla Europy i obszarów przyległych, wysokość 2 m nad poziomem gruntu
Termiczne przedzimie obejmie cały kraj, miejscami zapanować może na kilka dni termiczna zima
Pomiędzy modelami obserwujemy duże rozbieżności, jeśli chodzi o skale ochłodzenia. Jest one jednak przesądzone i wkroczymy nagle w termicznie przedzimie na przeważającym obszarze Polski. To ostatni dzwonek, aby dokonać zmian ogumienia w samochodach na zimowe. Średnia dobowa temperatura powietrza na obszarze całego kraju spadnie poniżej 7°C. W wielu regionach na przełomie 2 i 3 dekady mijającego miesiąca będziemy na pograniczu przedzimia i zimy termicznej. Należy podkreślić, że letnia mieszanka ogumienia nie ma dobrych właściwości jezdnych w kontakcie z wychłodzonym asfaltem. Ogumienie letnie przy niskich temperaturach ma gorszą przyczepność, wydłuża się również droga hamowania. Zdecydowanie gorzej radzi sobie również na śniegu, gdyż nie da się skutecznie zahamować. Nawet jeśli samochód jest wyposażony w najnowsze systemy bezpieczeństwa. Może być również problem z utrzymaniem właściwego kierunku jazdy.
Prognozowana temperatura na wysokości izobarycznej 850 hPa (około 1500 metrów nad poziomem gruntu) dla Lublina do 29 listopada 2022, co pozwala nam charakteryzować właściwości mas powietrza, które docierają nad dany obszar
Szczyt ochłodzenia przypadnie na drugą połowę bieżącego tygodnia
Jeśli prognozy się sprawdzą, to począwszy od 17.11.2022 do 22.11.2022 wartości na termometrach będą niższe o nawet 5°C/9°C od normy wieloletniej. Gdzieniegdzie na północnym wschodzie nawet o 10-12°C. Na obszarze całej Polski po 15 listopada 2022 r. przeżyjemy szok termiczny, bo zrobi się z dnia na dzień bardzo zimno za sprawą napływu bardzo chłodnego powietrza ze wschodu, północnego wschodu. Początek ochłodzenia od 16 listopada 2022, następnie z każdym dniem mijającego tygodnia będzie coraz chłodniej. Ochłodzenie te z każdą kolejną aktualizacją modeli z różnych ośrodków meteorologicznych pogłębia się i ulega nieco wydłużeniu. Zimno może być również w pierwszych dniach trzeciej dekady mijającego miesiąca w Polsce. Nocami w obszarach przejaśnień i rozpogodzeń, zdarzyć mogą się spadki temperatury poniżej -10°C na wysokości 2 metrów. Przy gruncie może być jeszcze chłodniej.
Prognozowana anomalia temperatury na okres od 14.11.2022 do 20.11.2022 według modelu ECMWF, uwzględniając okres bazowy 1991-2020.
Początek tygodnia jeszcze pod wpływem zgniłego wyżu, ale postępują zmiany
Na początku rozpoczynającego się tygodnia znajdujemy się w polu podwyższonego ciśnienia, które jest związane z ośrodkami wyżowymi ulokowanymi na Bałkanach oraz w rejonie państw bałtyckich. Jest to zgniły obszar wyżowy. Z najnowszych zobrazowań satelitarnych wynika, że po godzinie 12:00 w poniedziałek, zachmurzenie warstwowe stratus utrzymuje się głównie na północy, centrum i wschodzie oraz miejscami na południu kraju. Niewielkie obszarowo rozpogodzenia występują na północnym wschodzie naszego kraju. Lokalnie pogodnie jest na krańcach północnych, przejaśnienia i rozpogodzenia są obserwowane także na zachodzie, południowym zachodzie i krańcach południowych po ustąpieniu porannych mgieł i zamgleń oraz niskich chmur warstwowych stratus.
Przymrozki na południu i północnym wschodzie podczas ubiegłej nocy w Polsce
Przy okazji warto również odnieść się do zanotowanych wartości na stacjach pomiarowych PSHM podczas ubiegłej nocy. Miejscami zgodnie z prognozami, pojawiły się przymrozki w rejonach przejaśnień i rozpogodzeń. Mimo że dociera do nas ciepłe powietrze z niższych szerokości geograficznych. To i tak w regionach, gdzie po zachodzie słońca jest pogodnie. Dochodzi do silnego wypromieniowania ciepła z gruntu do wyższych warstw. Dlatego też w drugiej części nocy pojawiły się lokalnie przymrozki przygruntowe oraz na wysokości 2 metrów w klatkach meteorologicznych. Tam gdzie panowało zachmurzenie duże i całkowite, jak i też pojawiły się mgły, to dobowa amplituda temperatury była niewielka.
Najwięcej pogodnych dni w ostatnich dniach na południu. W drugiej połowie tygodnia powinno dotrzeć do nas suchsze i chłodniejsze powietrze. Mróz stanie się częsty
Inaczej sytuacja przedstawiała się w regionach, gdzie przez w ciągu dnia świeciło Słońce, skutkując dziennym nagrzewaniem się podłoża na skutek oddziaływania promieniowania krótkofalowego i nocnym silnym wypromieniowaniem ciepła. Mniejszy wpływ był promieniowego długofalowego, który ogrzewał powietrze i przemian adiabatycznych. Należy podkreślić, że w ostatnich dniach cieplej jest w szczytowych partiach gór, niż na nizinach i wyżynach oraz dolinach, co jest zasługą napływu cieplejszego powietrza wyżej z południa. Mamy do czynienia z tzw. silną inwersją termiczną. Temperatura zamiast spadać wraz z wysokością to rośnie. Przy ziemi pod silną inwersją osiadania nieprzyjemne zachmurzenie warstwowe potrafi utrzymywać się przez kilka dni z rzędu. Przejaśnienia i rozpogodzenia są jednak mocno ograniczone obszarowo oraz na ogół krótkotrwałe.
Temperatura minimalna na posterunkach pomiarowych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej na wysokości 2 metrów podczas nocy z niedzieli na poniedziałek w Polsce. Źródło obrazu: CMM IMGW-PIB
Jeszcze niższe wartości w obszarach pogodnego nieba były przy gruncie. Z danych pomiarowych wynika, że na wysokości 5 cm nad gruntem temperatura obniżyła się do -5°C w Jeleniej Górze. Zimno było również w południowej części województwa śląskiego, gdzie przy gruncie odnotowano na stacji w Bielsku Białej -3°C. W Zakopanem przy gruncie zmierzono natomiast -4°C, na 2 metrach w klatce meteorologicznej było cieplej, bo -0,6°C. Zazwyczaj to właśnie najniższe wartości notujemy nad powierzchnią czynną, w poletku na wysokości 5 cm o wschodzie słońca. Niewielki przymrozek przygruntowy wystąpił również na Podlasiu, gdzie odnotowano -1°C na stacji w Białymstoku i Suwałkach. Po 15 listopada 2022 obszar przymrozków, a nawet mrozu będzie większy, gdyż cieplejsze powietrze zostanie zastąpione znacznie chłodniejszym arktycznym, bądź polarno kontynentalnym ze wschodu, północnego wschodu.
Temperatura minimalna na wysokości 5 cm podczas nocy z niedzieli na poniedziałek na obszarze Polski na stacjach pomiarowych IMGW. Źródło obrazu: CMM IMGW-PIB
Napłynie mroźne powietrze polarno kontynentalne, bądź arktyczne do Polski znad Rosji
W ciągu najbliższych kilkudziesięciu godzin będziemy obserwować przebudowę pole ciśnienia i geopotencjału. Wyż baryczny przesunie się w najbliższym czasie znad państw bałtyckich i Białorusi. Dalej w kierunku Ukrainy i południowo zachodniej części Federacji Rosyjskiej. Dojdzie do likwidacji silnej blokady antycyklonalnej po 15 listopada 2022. Nad Skandynawią utworzy się wyż, w którym ciśnienie wzrośnie do około 1025 hPa – 1030 hPa. W tym samym czasie nad wschodnią Ukrainą i południowo zachodnią Rosją pojawi się niż. Pomiędzy wyżem z północy i niżem ulokowanym na wschód od naszego kraju. Utworzy się korytarz do napływu zimnego powietrza arktycznego, bądź wychłodzonego mocno nad Rosją polarno kontynentalnego z domieszką arktycznego wprost do Polski.
Ochłodzenie jest przesądzone i od 16 listopada 2022 niższe wartości na termometrach w całym kraju. Wygląda na to, że szczególnie zimne powietrze ze wschodu, północnego wschodu zacznie napływać w okolicach 16.11.2022/17.11.2022. Druga połowa bieżącego tygodnia zapowiada się więc z wartościami znacznie poniżej średniej wieloletniej. Już w czwartek, 17 listopada 2022 o świcie mogą zapanować przymrozki na przeważającym obszarze Polski. Nie tylko przy gruncie, ale również na 2 metrach w klatkach meteorologicznych i osłonach radiacyjnych.
Spadki temperatury będą duże. Zmusi nas to do podkręcenia ogrzewania
Temperatura na stacjach pomiarowych IMGW może obniżyć się do -6°C/-1°C. Najniższe wartości powinny zostać odnotowane na wschodzie, centrum, ale także na północnym wschodzie oraz na południowym wschodzie. Cieplej ma być na zachodzie. Kluczowa będzie skala rozpogodzeń w zasięgu wyżu, w świeżej i zimnej masie powietrza ze wschodu, północnego wschodu. Przy gruncie temperatura może obniżyć się miejscami do -10°C/-8°C. Szczególnie w drugiej części nocy i nad ranem z 16/17 listopada 2022. W drugiej połowie bieżącego tygodnia wzrośnie prawdopodobieństwo lokalnych opadów śniegu i deszczu ze śniegiem ze względu na mocne obniżenie się izotermy zero stopni. Być może zabielą się krajobrazy na nizinach i wyżynach. Natomiast na drogach zobaczymy piaskarki i solarki, ale o tym będzie jeszcze oddzielny wpis dziś wieczorem.
Orientacyjna prognoza temperatury na 2 metrach według modelu ECMWF na 18 listopada 2022, 06 UTC dla Polski
Wstępna prognoza temperatury na 18 listopada 2022, 06 UTC według kanadyjskiego modelu GEM
Szczyt ochłodzenia na przełomie 2 i 3 dekady listopada w Polsce
Kulminacyjna faza ochłodzenia przypadnie na okres od 18.11.2022 do 22.11.2022. Wiodące modele numeryczne jasno sugerują, że w tym okresie do Polski będzie docierać szczególnie mocno wychłodzony strumień powietrza polarno kontynentalnego. Najprawdopodobniej, nawet z domieszką arktycznego. Po 22 listopada 2022 wzrastają rozbieżności pomiędzy modelami z różnych ośrodków meteorologicznych. Jest jednak duże prawdopodobieństwo, że pod koniec drugiej dekady i na początku trzeciej również w wielu regionach Polski pojawi się całodobowy mróz. Wiele jednak będzie zależeć od skali przejaśnień i rozpogodzeń. Przy nałożeniu się m.in czynnika adwekcyjnego, jak i też radiacyjnego możemy spodziewać się dużych spadków temperatury w obszarach pogodnego nieba po zachodzie słońca, podczas długiej listopadowej nocy i dominacji klina wyżowego. Szacuje się, że oprócz rejonów górskich i podgórskich, na nizinach i wyżynach możliwe są spadki temperatury poniżej -10°C. Ze szczególnym uwzględnieniem wschodniej, północno wschodniej części naszego kraju.
Wstępna prognoza temperatury na 19 listopada 2022, 06 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Mróz z pewnością sięgnie naszego kraju. Wszystkie modele pokazują kilka dni z bardzo niskimi temperaturami jak na drugą połowę listopada w Polsce
Ochłodzenie jest już przesądzone. Pod pewnym znakiem zapytania pozostaje skala spadków temperatury. Jeśli modele dobrze oszacują obszary pogodnego nieba nocami. Możemy mieć pierwszy w tym sezonie jesiennym tak duży mróz na nizinach i wyżynach. Dodatkowo przy mocno obniżonej izotermie zero stopni. Możliwe są opady mieszane i stałe, tworząc pierwszą tej jesieni pokrywę śnieżną, jeśli pokryje się to z frontami atmosferycznymi, które nie będą często przechodzić przez obszar naszego kraju w najbliższych tygodniach. Tam, gdzie po zachodzie słońca zalegać będą chmury niższego piętra, to potencjał do wypromieniowania ciepła ma być ograniczony, ale przymrozki, a w wielu regionach mróz z pewnością wystąpią, lecz mogą być o mniejszej skali.
Skrajna prognoza modelu GEM, która ma szanse się sprawdzić tylko pod trzema warunkami – czyli wystąpieniu rozpogodzeń, małej prędkości wiatru w porze nocnej oraz intensywnej skali adwekcji mroźnego powietrza pod koniec 2 dekady listopada. Prognoza orientacyjna temperatury na 2 m na 19 listopada 2022, 06 UTC
Mróz w Polsce. Prognoza minimalnej temperatury na 2 m wstępnie na 19 listopada 2022, 6 UTC według modelu amerykańskiego GFS
Mróz powinien wycofać się. Ocieplenie może nadejść po 21-22 listopada do Polski
Dużą niewiadomą na ten moment pozostają prognozy na początek trzeciej dekady listopada. Być może znad Morza Śródziemnego skieruje się w naszą stronę niż z rodowodem śródziemnomorskim, który bogaty będzie w wilgoć. Przynieść może on pierwszy silny atak zimy w czasie mijającego sezonu jesiennego. Na bardziej stabilne prognozy będziemy musieli poczekać i traktujmy to jako ciekawostkę.
Duże ochłodzenie pozostanie z nami przynajmniej do 22 listopada 2022. Prognozy po tej dacie są mocno zróżnicowane pomiędzy modelami pogodowymi, co utrudnia wskazanie prawidłowego trendu w pogodzie. Według europejskiego i cenionego modelu ECMWF, możemy doświadczyć ocieplenia w okolicach 23 listopada za sprawą napływu masy z południa Starego Kontynentu. Znacznie chłodniejszy jest model GFS na okres od 21-23 listopada (+/- 2 dni). Najzimniejszy jest model GEM, który pokazuje powszechny mróz całodobowy z nocnymi spadkami do wartości dwucyfrowych.
Nie wygląda jednak, aby trwała zima zapanowała do końca listopada na nizinach i wyżynach. Z biegiem 3 dekady listopada powinno się ocieplić. Jednak co należy podkreślić średnie dobowe temperatury mają być charakterystyczne coraz częściej dla typowe przedzimia z częstymi nocnymi i porannymi przymrozkami, a nawet mrozem. W sprzyjających warunkach możliwe są opady stałe i mieszane. Najprawdopodobniej bliżej prawdy jest europejski model ECMWF, którego sprawdzalność na okres powyżej 7-10 dni jest lepsza niż innych modeli numerycznych. Zwłaszcza konkurencyjnego amerykańskiego modelu GFS i kanadyjskiego modelu GEM. Wkrótce podamy więcej informacji w oparciu o zaktualizowane modele pogodowe. Śledźcie nas na bieżąco!
Fanipogody.pl