Antycyklon o imieniu Charly zgnił nad Polską. Mgły, warstwowe chmury niskie i miejscowe opady mżawki. Sprawdzamy, kiedy pogoda ma szanse się poprawić.
Antycyklon Charly zgnił w naszej części Europy
W czwartek dostaliśmy się w zasięg umacniającego antycyklonu o imieniu Charly. Nazwa została nadana przez Wolny Instytutu Meteorologiczny z Berlina kilka dni temu. Podczas ubiegłej doby, zwłaszcza wieczorem w piątek oraz w nocy z piątku na sobotę rozpoczął się proces jego „gnicia”. Sobota przynosi na przeważającym obszarze Polski warstwowe zachmurzenie, które zalega pod silną inwersją wyżu. Najwięcej pogodnych chwil doświadczają mieszkańcy dzielnic południowych. Wyż zaznacza się w całym pionowym przekroju troposfery. Stanowi istotny element blokady antycyklonalnej. Na barometrach obserwujemy wysokie ciśnienie atmosferyczne przekraczające 1030-1034 hPa. Najniższe ciśnienie jest na barometrach w północnej i północno wschodniej części kraju. Natomiast najwyższe na południu i zachodzie i południowym zachodzie. W Kłodzku na stacji PSHM zanotowano dziś 1035 hPa na poziomie morza. Niektóre osoby mogą odczuwać negatywne skutki tak wysokiego ciśnienia atmosferycznego, które objawiają się bólami głowy i rozdrażnieniem.
Antycyklon wpływa na pogodę. Ciśnienie zredukowane do poziomu morza, notowane na stacjach IMGW-PIB, 12 listopada 2022, 13:00 czasu lokalnego. Źródło: CMM IMGW-PIB
Lokalne mgły występowały rano w sobotę, następnie szybko podniosły się do formy chmur stratus
W pierwszej części dnia występowały gdzieniegdzie mgły ograniczające widzialność do 100-200 metrów. Z biegiem godzin podniosły się one jednak do formy chmur stratus. Dziś centrum antycyklonu Charly znajduje się na obszarze Rumunii. Dociera do nas wilgotna masa powietrza z północy Starego Kontynentu. Różnica ciśnienia jest niewielka. Dlatego też w wielu regionach wiatr jest słaby, gdzieniegdzie tylko umiarkowany, silniejszy w północnych dzielnicach ze zmiennych kierunków. Pod silną inwersją osiadania wyżu. Obserwujemy występowanie chmur piętra niskiego stratus, które skutecznie ograniczają dopływ promieni słonecznych. W konsekwencji prowadzi do niewielkich wzrostu temperatury po wschodzie słońca. Amplituda dobowa temperatura w zasięgu zachmurzenia podinwersyjnego jest niewielka. Inaczej sytuacja wyglądała ubiegłej nocy w rejonach przejaśnień i rozpogodzeń w południowej i częściowo zachodniej części Polski, gdzie występowały liczne przymrozki przygruntowe. Gdzieniegdzie nawet spadek temperatury poniżej zera wystąpił w klatce meteorologicznej na wysokości 2 metrów. Najchłodniej było w Jeleniej Górze na stacji pierwszego rzędu.
Antycyklon Charly podzielił Polskę. Temperatura minimalna zanotowana w klatkach meteorologicznych na stacjach pomiarowych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej podczas ubiegłej nocy
Jeszcze powszechniejsze w warunkach wyżowej pogody i bezchmurnej aury okazały się przymrozki na zachodzie, południowym zachodzie i południu. Doskonale widzimy również na poniższej mapie, że w rejonach, gdzie panowało podinwersyjne zachmurzenie to temperatura była dodatnia. Najcieplej było wzdłuż gmin nadmorskich, gdzie dodatkowo po ciepłym lecie Morze Bałtyckie oddaje ciepło.
Antycyklon spowodował liczne przymrozki. Temperatura minimalna na wysokości 5 cm w nocy z 11/12 listopada 2022 na stacjach pomiarowych PSHM
Wyż Charly jest silny, lecz nie rekordowy pod względem ciśnienia w półroczu chłodnym
Wyż Charly jest silnym antycyklonem. Jednak nie jest to układ rekordowo silny. Nie ustanowimy w Europie. W tym również w Polsce żadnych nowych rekordów ciśnienia na stacjach synoptycznych. Dodatkowo z tym wyżem związane jest nieprzyjemne podinwersyjne zachmurzenie chmurami piętra niskiego, co jest charakterystyczne dla półrocza chłodnego. W najniższej warstwie troposfery obserwujemy silną akumulacje wilgoci pod inwersją wyżu. Obserwowane są zamglenia, lokalne opady mżawki i mgły i chmury warstwowe. Pogorszona może być lokalnie także jakość powietrza z uwagi na dużą koncentracje pyłów zawieszonych PM 2.5, PM 10.
Zgniły antycyklon. Jesienne, gęste mgły w warunkach wyżowej pogody są częste w półroczu chłodnym
Na zobrazowaniach satelitarnych doskonale widać, że dzisiaj najlepsze warunki pogodowe do wypoczynku panują w pasie dzielnic południowych, gdzie zaznacza się napływ znacznie suchszej masy powietrza pochodzenia polarnomorskiego. Na pozostałym obszarze naszego kraju dominuje na ogół zachmurzenie duże i całkowite chmurami stratus. Lokalnie tylko na północy doszło do „rozerwania” się podinwersyjnego stratusa.
Przykład podinwersyjnego morza chmur w zasięgu silnego wyżu
W zasięgu zachmurzenia podinwersyjnego mała amplituda temperatury. Większa w obszarze rozpogodzeń i przejaśnień nocami
Zaleganiu chmur piętra niskiego sprzyja niewielka różnica ciśnienia, co powoduje małą prędkość wiatru w dolnych warstwach troposfery. Nieco silniej powiało dziś tylko w dzielnicach północnych. Dodatkowo operacja słoneczna w listopadzie jest znacznie słabsza niż w minionych miesiącach. Nie pozwala zlikwidować to warstw inwersyjnych w ciągu dnia. W takiej sytuacji barycznej, która panuje od kilku dni, warstwowe zachmurzenie potrafi utrzymywać się nad jednym obszarem przez wiele dni, ograniczając wyraźnie dzienne wzrosty temperatury. Należy jednak dodać, że zachmurzenie najniższego piętra skuteczni broni nas jednak przed przymrozkami. Duże amplitudy dobowe temperatury występują jedynie w miejscach gdzie jest bezchmurnie i po zachodzie słońca dochodzi do silnego wypromieniowania ciepła z podłoża. Podczas nadchodzącej nocy zwłaszcza w pasie dzielnic południowych możliwe są spadki poniżej zera. Nie tylko przy gruncie, ale również na 2 metrach. Również w innych regionach, gdzie pojawiają się rozpogodzenia może dochodzić do szybkiego spadku temperatury.
Antycyklon zgnił. Zdjęcie satelitarne w spektrum widzialnym z godziny 15:20 czasu lokalnego w sobotę dla Polski
Wyż nie zawsze przynosi pogodną aurę. Dzisiaj możemy o tym się przekonać
Na lekcjach geografii niejednokrotnie mogliśmy usłyszeć, że wyż zazwyczaj przynosi dużo Słońca i stabilne warunki pogodowe. Nie jest to jednak prawdą. W półroczu chłodnym układy wysokiego ciśnienia bardzo często przybierają formę zgniłych układów wysokiego ciśnienia. Podczas obecnej pory roku, powietrze za sprawą słabej operacji słonecznej nie jest w stanie wystarczającą się ogrzać. Nie prowadzi to więc zazwyczaj do rozpadu chmur niskiego piętra. Dlatego chmury powstałe pod inwersją nie zostają osuszone i rozproszone.
Potrafią utrzymywać się nad jednym obszarem przez kilka dni. Natomiast podstawa stratusów znajduje się zazwyczaj na 50-250 m, a czasem jest i niżej. Szczególnie w rejonach występowania mgieł, które po wschodzie słońca podnoszą się zazwyczaj wyżej i przekształcają się warstwowe chmury St – skrót od chmury stratus. Zdarza się również, że pada z tych niskich chmur mżawka, bądź słaby deszcz. Dziś szczęśliwcami byli mieszkańcy południowej Polski, gdzie przez cały dzień było słonecznie. Piękne widoki mogli podziwiać turyści obecni m.in w Bieszczadach, Beskidach, Pieninach oraz Tatrach i Sudetach, nawet z lokalnymi morzami mgieł i chmur poniżej szczytów górskich.
Antycyklon zgnił pod koniec tygodnia. Zdjęcie satelitarne dla naszej części Europy z drugiej części sobotniego dnia, doskonale ukazało zasięg zachmurzenia warstwowego. Źródło obrazu: Windy.com
Zablokowany został pochód atlantyckich cyklonów na wschód przez silną blokadę antycyklonalną w troposferze
Antycyklon obecny jest w całym pionowym przekroju troposfery i stanowi element blokady cyrkulacji strefowej. W godzinach popołudniowych, w sobotę centrum wyżu znajduje się nad Rumunią z ciśnieniem około 1034 hPa na poziomie morza. Stopniowo wyż o imieniu Charly zacznie słabnąć w ostatni dzień weekendu. Ciśnienie atmosferyczne zacznie się obniżać, począwszy od drugiej części niedzielnego dnia.
Podinwersyjne morze mgieł z Trzech Koron w październiku 2022. Fot. Fani Pogody.pl
Antycyklon zacznie słabnąć pod koniec weekendu. To nie koniec jednak dominacji nieprzyjemnych chmur piętra niskiego
Należy podkreślić, że nie oznacza to od razu ustąpienia chmur niskich i mgieł. Te podczas nadchodzącej nocy obejmą jeszcze większy obszar w pasie od dzielnic północnych, przez centrum aż po wschód. Mgły z wypromieniowania mogą tworzyć się także w rejonach górskich i podgórskich. Ze szczytów górskich będzie można podziwiać rozległe „morza chmur” i mgieł, które są niezwykle fotogeniczne. Z prognoz numerycznych wynika, że niedziela i początek przyszłego tygodnia przyniesie dominacje wyżowej pogody. W wielu regionach będzie pochmurno z okresowymi i miejscowymi opadami mżawki. Najwięcej chwil ze Słońcem prognozuje model UMPL w pasie dzielnic południowych. Ze szczególnym uwzględnieniem szczytowych partii gór, z których okresami, głównie w godzinach porannych będzie można podziwiać warstwowe zachmurzenie w dolinach i kotlinach. Dynamika w pogodzie wyraźnie wzrośnie w okolicach 16-20 listopada 2022, kiedy to możliwy jest pierwszy powiew zimy. Dlatego też prognozy monitorujemy i o wszelkich zmianach będziemy informować na łamach naszego portalu.
Antycyklon obecny w całym pionowym przekroju troposfery. Prognoza anomalii pola geopotencjału wyrażona w dekametrach na 12 listopada 2022, 18Z dla Europy i obszarów przyległych według modelu ECMWF
Fanipogody.pl