Wichura do 90 km/h i wysoka temperatura przez krótki okres czasu coraz bliżej Polski. Termometry we wtorek miejscami w kraju pokażą nawet 28°C, kolejne dni mogą przynieść dodatkowo lokalne burze na północy. Temperatury dodatkowo wyraźnie spadną, ale od najbliższego weekendu znów zacznie robić się wyjątkowo ciepło jak na październik.
Pogoda zaszokuje w kolejnych dniach
Zgodnie z prognozami na przełomie miesięcy dokonała się istotna wymiana mas powietrza. Napłynęło do nas znacznie chłodniejsze polarnomorskie z zachodu, północnego – zachodu, kończąc wyjątkowo długi bardzo ciepły okres synoptyczny w ostatnich dniach września. Pierwszy miesiąc meteorologicznej jesieni okazał się najcieplejszym w historii pomiarów na ziemiach polskich. Średnia obszarowa anomalia temperatury przekroczyła 4°C, uwzględniając okres bazowy 1991-2020 r. Miesięczna średnia temperatura okazała się wyższa niż w czerwcu 2023 r.
Na początku nowego miesiąca znaleźliśmy się w zasięgu układu wyżowego, który od Wolnego Instytutu Meteorologiczna z Berlina, otrzymał imię Sonja, którego centrum lokuje się nad południową i środkową częścią kontynentu europejskiego. Pierwsza niedziela października była znacznie chłodniejsza względem końcówki września, lecz na przeważającym obszarze Polski wartości były powyżej normy. Temperatura w okolicach normy wieloletniej i nieco poniżej wystąpiła na południu. W wielu regionach występowała na niebie przewaga chmur różnego piętra, pojawiały się także zjawiska optyczne.
Temperatura maksymalna odnotowana na sieci pomiarowo obserwacyjnej IMGW, 1 października 2023, 08:00-20:00 czasu lokalnego
Będzie wichura i wysoka temperatura
Już na początku nowego tygodnia będzie obserwowany intensywny napływ strumienia bardzo ciepłej masy polarnomorskiej z kierunków południowych do naszej części Europy. Stopniowe ocieplenie odczujemy już w poniedziałek, szczególnie w pasie dzielnic zachodnich i południowo – zachodnich, gdzie napływać ma masa z południowego – zachodu. Wpływ osuszającej się masy powietrza, adwekcja coraz cieplejszej masy powietrza wpłynie na fakt, że termometry pokażą dziś na tym obszarze od 23°C do 25°C. Dodatkowo przez nasz kraj przechodzić ma front ciepły, z którym związany będzie wzrost zachmurzenia różnego piętra, objawiając się największą ilością chmur w pasie dzielnic północnych, centralnych, wschodnich. W pasie północnym możliwe są ponadto opady deszczu o natężeniu słabym, gdzieniegdzie umiarkowanym. Najniższe wartości zostaną dziś zmierzone w pasie północnym, gdzie będzie najwięcej chmur i zdarzą się opady w zasięgu strefy frontu ciepłego.
Sytuacja baryczna na 2 października 2023, 12 UTC dla Europy i obszarów przyległych według DWD
Najgorętszy dzień października przed nami. Jeśli prognozy nas nie zawiodą, to będziemy blisko dnia upalnego
Z prognoz numerycznych wynika, że najcieplejszy dzień października zdarzy się 3 dnia mijającego miesiąca. Wówczas to czeka nas kulminacyjna faza adwekcji bardzo ciepłej masy powietrza z południa i południowego – zachodu kontynentu europejskiego. W wielu regionach pojawią się rozpogodzenia, co w połączeniu z istotnym napływem strumienia bardzo ciepłej masy powietrza, doprowadzi do wystąpienia iście letnich wartości na termometrach. Na przeważającym obszarze Polski termometry wskażą od 21°C do 26°C, ale miejscami na zachodzie, południowym – zachodzie do 27-28°C. Istnieje pewne ryzyko, że zagrożony będzie rekord krajowy z 4 października 1966 r. Wynosi 28.9°C w miejscowości Trzebiechów i termometry lokalnie pokażą nawet 29°C, choć nie jest to duże ryzyko.
Z uwagi na dużą różnice ciśnienia, pojawi się silny wiatr, który w pasie południowym przyjmie charakter halnego. Ze szczególnym uwzględnieniem obszarów podgórskich i górskich. Przeważać ma wiatr z sektora południowego i południowo – zachodniego. Niewykluczone, że efekt fenowy na południowy podniesie dodatkowo temperaturę powietrza do wartości wyższych, niż prognozuje to większość modeli numerycznych.
Zobacz też: Upał w październiku. 38 stopni Celsjusza w Hiszpanii
Prognozowana temperatura powietrza na 3 października 2023, 12 UTC według modelu ICON dla Polski
Wichura, burze i ulewy
Ponadto wyparcie ciepłego powietrza polarno morskiego z południowej i południowo – zachodniej części kontynentu europejskiego będzie niezwykle szybkie i proces wymiany na znacznie chłodniejszy strumień polarnej masy, nadejdzie w nocy z 3/4 października 2023 r. W nocy z wtorku na środę przez nasz kraj przechodzić ma ostrzejsza zatoka niżowa, w której położony będzie front chłodny, który przyniesie opady deszczu o natężeniu słabym, gdzieniegdzie umiarkowanym. Ponadto nie można wykluczyć pojedynczych burz. Zmieni się kierunek wiatru na zachodni, północno – zachodni, postępować ma ochłodzenie. Nasz kraj znajdzie się pomiędzy wyżem znad Oceanu Atlantyckiego i Zatoki Biskajskiej a rozległym polem niżowym, które znajdzie się nad północną częścią Starego Kontynentu, przyczyniając się do wystąpienia porywistego wiatru, który osiągnie 50-80 km/h.
Najsilniej powieje wzdłuż gmin położonych w północnej części naszego kraju, a dodatkowo na Morzu Bałtyckim możliwy jest sztorm. Wzdłuż linii brzegowej tego słonego akwenu porywy wiatru mogą sięgać 85-90 km/h, powodując lokalne szkody i utrudniając żeglugę. Będzie to pierwszy w tym sezonie jesiennym sztorm, mając na uwadze częstą dominacje stabilnych układów wyżowych, które blokowały swobodny pochód cyklonów atlantyckich do naszej części Europy. W niektórych rejonach więc wystąpi pierwsza w tym sezonie wichura.
Prognozowane porywy wiatru do 4 października 2023 r. według modelu GFS dla Polski. Porywy prognozowane w rejonach górskich i podgórskich, gdzie pojawi się fen mogą być niedoszacowane, podobnie w zasięgu konwekcji i nad morzem oraz na wybrzeżu przez globalny model
Ochłodzenie od środy, lecz nie na długo
Istotna wymiana mas powietrza dokona się do środy, gdy to ciepłe powietrze z południa Europy zostanie odsunięte poza naszą wschodnią granice państwową. 4 października 2023 r. na termometrach zobaczymy od zaledwie 14°C do 20°C. W tym dniu coraz większy wpływ na pogodę zacznie mieć układ wyżowy, który ulokuje się nad zachodnią i północną częścią europejskiego obszaru synoptycznego. We wschodnich dzielnicach zaznaczy się jeszcze wpływ odsuwającego frontu chłodnego i zatoki niżowej. Oddziaływanie pola niżowego jest też prognozowane na północy, gdzie dodatkowo pojawią się opady i burze.
Prognozowane temperatury na 2 m, 4 października 2023, 12 UTC według modelu ICON dla Polski
Wichura, burze i ulewy
Z prognoz wynika, że w środę i czwartku na północy kraju występować będą liczne komórki konwekcyjne, a lokalnie również burze w akompaniamencie silnego wiatru, który istotnie nasilać ma się w czasie przechodzenia struktur konwekcyjnych. Konwekcja może mieć charakter masowy, przynosząc krótkotrwałe, lecz umiarkowane i intensywne opady deszczu. Nisko położona izoterma zero stopni, sprzyjać może opadom drobnego gradu i krupy lodowej. Porywy wiatru mogą przekraczać 60-75 km/h. Aktywność elektryczna nie powinna być wysoka, ale pojedyncze burze są jak najbardziej prawdopodobne w tym okresie. Dodatkowo 5 października 2023 r. wkroczy kolejny front z opadami i być może jesiennymi burzami. Warunki pogodowe będą zmienne i charakterystyczne dla cyrkulacji strefowej atmosfery.
Prognozowane ciśnienie, zachmurzenie i opady na 3 października 2023, 21 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Prognoza ciśnienia, zachmurzenia i opadów na 4 października 2023, 12 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Wichura, opady i burze. Prognoza ciśnienia, zachmurzenia i opadów na 5 października 2023, 12 UTC według modelu ECMWF dla Polski
Wkrótce podamy prognozę długoterminową na październik 2023 r., wskazując możliwy trend w pogodzie na kolejne tygodnie. Czeka nas niezwykle ciekawy przedostatni miesiąc meteorologicznej jesieni.
Fanipogody.pl