Orkan w postaci bardzo głębokiego niżu barycznego z rodowodem atlantyckim dotrze w pierwszych dniach listopada nad Europę Zachodnią. Sprawdzamy, jak wyglądają najnowsze rozwiązania modeli numerycznych.
Orkan rozwinie się w pobliżu Wysp Brytyjskich. Na zachodzie Europy groźna pogoda na początku listopada 2023 r.
Nieustannie od kilku dni monitorujemy najnowsze rozwiązania modeli numerycznych. Nie ulega już wątpliwości, że w Europę Zachodnią uderzy silny orkan, który otrzymał już imię m.in imię Ciaran. Spowoduje on nie tylko niszczący wiatr, ale także burze, ulewy, powodzie i silny sztorm na wodach Atlantyku i Morza Północnego. Wygląda na to, że my znajdziemy się po wschodniej stronie głębokiego cyklonu z rodowodem atlantyckim, dlatego dotrze do nas strumień bardzo ciepłej masy powietrza pomiędzy 2-3 listopada 2023 r., gdy będziemy w ciepłym sektorze niżu.
Sytuacja baryczna na 2 listopada 2023, 12 UTC dla Europy i obszarów przyległych według DWD
Nie ulega już wątpliwości, że wraz z początkiem nowego miesiąca na zachodzie Starego Kontynentu zaznaczy się silna wichura w formie orkanu. Może spowodować duże szkody i utrudnić żeglugę morską, ruch drogowy oraz lotniczy. Wiele operacji lotniczych może być odwołanych, utrudnione będą starty i lądowania. Samoloty pasażerskie mogą być przekierowane na inne lotniska komunikacyjne, gdzie pogoda okaże się bardziej łaskawa. Prognozy sugerujące uderzenie głębokiego atlantyckiego niżu sprawdzą się więc co do joty. Dojdzie do bardzo intensywnej cyklogenezy, która w meteorologii nazywana jest bombogenezą, gdy dochodzi do spadku ciśnienia poniżej 24 hPa w 24 godziny. To może być jedna z najsilniejszych wichur w tym sezonie jesiennym na terenie Europy.
Prognoza ciśnienia na 2 listopada 2023, 00Z dla Europy i obszarów przyległych według ECMWF
Groźne prognozy. Będą utrudnienia na kolei, lotniskach i przerwy w dostawach prądu oraz wiatrołomy i sztormowa pogoda na zachodzie Europy
Najnowsze wyliczenia modeli numerycznych nie pozostawiają złudzeń, że największe szkody związane z oddziaływaniem cyklonu atlantyckiego wystąpią m.in na obszarze Francji, Krajów Beneluksu, sięgając po znaczny obszar Wysp Brytyjskich. Nasunięcie się i gwałtowne pogłębieniu niżu do formy orkanu odczują także mieszkańcy Półwyspu Iberyjskiego. Intensyfikacji i szybkiemu spadkowi ciśnienia atmosferycznego w niżu sprzyjać ma m.in bliskość silnego prądu strumieniowego. Już w najbliższy wtorek i środę znajdzie się w rejonie Wielkiej Brytanii i zachodniej części Francji. Prognozy wiązkowe i operacyjne wyraźnie sygnalizują, że ciśnienie w cyklonie spadnie poniżej 955 hPa. Około 3 listopada 2023 r. niż zacznie się stopniowo wypełniać na zachodzie Europy.
Zobacz też: Silny halny na południu i przekroczenie 21°C
Prognoza ciśnienia na 3 listopada 2023 r. według ECMWF dla Europy i obszarów przyległych
Bombogeneza w kolejnych dniach nad zachodnią Europą i wschodnim Atlantykiem. Ciśnienie spadnie o ponad 24 h w 24 godziny
Pomiędzy modelami numerycznych z różnych ośrodków meteorologicznych obserwujemy w dalszym ciągu wyraźne rozbieżności, jeśli chodzi o prognozowaną głębokość ośrodka niskiego ciśnienia. Centrum niżu barycznego powinno przejść początkowo nieco bardziej na południe od Wielkiej Brytanii, natomiast ciśnienie w kulminacyjnym momencie rozwoju niżu powinno obniżyć się do 952-950 hPa. Następnie niż zacznie „kręcić” nad Wyspami Brytyjskimi, powoli się wypełniając chłodniejszym powietrzem. Co ciekawe od 1.11.2023 r. do 2.11.2023 r. ciśnienie w centrum atlantyckiego cyklonu spadnie aż o 25-30 hPa, co wypełni znamiona bombogenezy. Będzie to rzadko spotykany przykład silnej i szybkiej cyklogenezy nad wodami Atlantyku i w rejonie Europy Zachodniej.
Prognoza wstępna porywów wiatru na 1 listopada 2023, 18 UTC według modelu europejskiego ECMWF dla zachodniej części Starego Kontynentu i części Atlantyku oraz Morza Północnego i Bałtyckiego
Niż pogłębi się, korzystając z dużych kontrastów temperaturowych, ciepłych wód Atlantyku i bliskości bardzo silnego prądu strumieniowego
Co ciekawe dla tego potencjalnego orkanu obowiązują dwie nazwy – jedna nadana przez Wolny Instytut Meteorologiczny, natomiast druga przez brytyjskie biuro Met Office. Pierwsza nazwa nadana przez Niemców dla tego układu barycznego to „Emir”, kolejna podana przez Brytyjczyków „Ciaran”. Jutro, tj. 31 października 2023 r. omawiany niż około godziny 12 UTC z ciśnieniem w okolicach 1000 hPa, znajdzie się na południowy – zachód od Grenlandii i w ciągu kilkudziesięciu godzin, nasuwając się nad Europę ulegnie szybkiej i intensywnej cyklogenezie.
Prąd strumieniowy nad Europą i Atlantykiem, prędkość wyrażona w węzłach na 1 listopada 2023, 18 UTC według modelu GFS
Będzie więc to drugi orkan w tym sezonie jesiennym w Europie. Duże kontrasty temperaturowe pomiędzy wychładzającymi się obszarami arktycznymi i podzwrotnikowymi i ciepłe wody Oceanu Atlantyckiego, sprzyjają tworzeniu się licznych ośrodków niskiego ciśnienia w zasięgu frontu polarnego i silnego prądu strumieniowego. Atlantyk niejednokrotnie jest nazywany „kuchnią pogodową”.
Prognoza sytuacji barycznej na 31.10.2023, 12 UTC dla Europy i obszarów przyległych według niemieckiego DWD
Numeryczne prognozy pochodzące z modeli europejskich i amerykańskich sugerują, że po południowej i południowo – zachodniej stronie niżu wykształci się bardzo duży poziomy gradient baryczny. Dlatego też na wodach Oceanu Atlantyckiego i w rejonie Zatoki Biskajskiej porywy wiatru sięgną nawet 140-190 km/h. Sztormowa pogoda da się we znaki nie tylko w części Atlantyku, ale także na Morzu Północnym oraz na Kanale La Manche, gdzie dojść do dużych utrudnień w żegludze. Fale na Atlantyku dochodzić mają do około 10-12 m, natomiast w rejonie Wysp Brytyjskich przeważnie 6-9.5 m.
Prognoza porywów wiatru na 2 listopada 2023, 06 UTC dla Europy Zachodniej według ECMWF
Orkan uderzy w Europę i spowoduje duże szkody
Na szczęście najsilniejsze porywy wiatru nie wystąpią na lądzie, ale na otwartych wodach Atlantyku oraz na Morzu Północnym oraz w górach. Jednak i tak wartym odnotowana będzie fakt, że porywy wiatru poza akwenami wodnymi sięgną do 90-150 km/h. Porywy wiatru związane będą nie tylko z dużą różnicą ciśnienia. Istnieje także możliwość pojawienia się liniowej struktury z wyładowaniami na chłodnym froncie atmosferycznym z wbudowaną strukturą szkwałową. Wówczas nie można wykluczyć porywów do 150-170 km/h, napędzanych silnym prądem strumieniowym schodzącym z wyższej wysokości ku ziemi, powodując duże szkody.
Prognoza porywów wiatru na 2 listopada 2023, 12 UTC według modelu ECMWF
Orkan nad Europą, prognozowane zbiorcze porywy wiatru do 3 listopada 2023, 09 UTC według GFS
Szczególnie silne załamanie pogody w pierwsze dni nowego miesiąca zaznaczy się na obszarze Wielkiej Brytanii, sięgając po Kraje Beneluksu, Francję. Obejmie nawet znaczny obszar Półwyspu Iberyjskiego. Na tym obszarze nie zabraknie opadów, a nawet i burz, które mogą okazać się wyjątkowo gwałtowne jak na jesień.
Prognoza ciśnienia, zachmurzenia i opadów na 2 listopada 2023, 00 UTC według modelu ECMWF
Będziemy w ciepłym wycinku atlantyckiego cyklonu, pojawi się znów silny halny w górach
Mimo że omawiany niż, który najprawdopodobniej przyjmie formę orkanu, przyczyni się do silnego napływu bardzo ciepłej masy powietrza. Znajdzie się on dodatkowo kilka tysięcy kilometrów od Polski. Po krótkim ochłodzeniu na początku listopada, około 2-3 listopada 2023 r. będzie intensywna adwekcja powietrza polarnomorskiego po wschodniej stronie niżu, gdy to w południowej połowie kraju odnotujemy nawet 14-19°C. Prognozy wskazują, że znów po krótkiej przerwie obserwowany będzie wiatr z kierunków południowych, czyli halny, podnosząc temperaturę i osuszając powietrze. Ze szczytów górskich wiatr schodzić ma w doliny. Od zachodu, 3 listopada 2023 r. zacznie postępować wyraźne pogorszenie pogody, które objawi się wzrostem zachmurzenia, nasileniem prędkości wiatru, aż do wystąpienia opadów deszczu o natężeniu słabym i umiarkowanym, które postępować mają z zachodu na wschód, północny – wschód na froncie chłodnym z płytkim niżem nad zachodnią i północną częścią Polski.
Prognoza temperatury na wysokości 2 metrów, 2 listopada 2023, 13 UTC według modelu ICON dla naszego kraju
Prognoza temperatury na 3 listopada 2023, 12 UTC według modelu ICON dla Polski
Dynamiczna niżowa pogoda również w kolejnych tygodniach listopada. Orkan jednak nie dotrze do Polski
Aktywna cyrkulacja strefowa zapewni w kolejnych tygodniach szybko zmieniające się warunki pogodowe również w Polsce. Dodatkowo w obrębie omawianego cyklonu utworzą się niże wtórne. Intensywne opady mogą nawet prowadzić do podtopień, dodatkowo możliwe są zjawiska burzowe z możliwymi liniami szkwału na chłodnym froncie. Niewykluczone, że na terenie zachodniej, południowo – zachodniej Europy dojdzie do wystąpienia podtopień, zalań, a nawet miejscowych powodzi błyskawicznych i aktywnych elektrycznie burz. Natomiast w Alpach prognozowane są obfite opady śniegu. Na szczęście Polska nie będzie w centrum groźnych zjawisk atmosferycznych. Wszystko co szczególnie niebezpieczne znajdzie się na zachód, południowy – zachód od naszego kraju, przynosząc szczególnie groźną pogodę na Wyspach Brytyjskich, Krajach Beneluksu, sięgając po Francje i Portugalię.
Obfite opady nie ominą także rejonów południowych Starego Kontynentu, prowadząc nawet do przekroczenia w krótkim czasie miesięcznych sum opadowych. Silny atak zimy zaznaczy się nie tylko w Alpach. Jednak także na terenie Półwyspu Fennoskandzkiego, a zwłaszcza na obszarze Norwegii i Szwecji, gdzie na peryferiach wypełniającego niżu utworzy się wtórny, lecz płytszy cyklon.
Prognozy stale monitorujemy i wkrótce podamy więcej informacji.
Fanipogody.pl
Wieloletni pasjonat meteorologii, zjawisk konwekcyjnych z głównym naciskiem na burze. Interesuje go również metrologia i wiarygodne pomiary wielkości fizycznych w meteorologii. Oprócz tego jest wieloletnim operatorem drona z uprawnieniami nadanymi przez ULC