Siarczysty mróz uderzył w Polsce. Temperatura spadła do -35.6°C na stacji IMGW. Wiemy, gdzie wystąpiła najniższa temperatura tej zimy

Siarczysty mróz wystąpił w Polsce. Apogeum największego mrozu za nami w tym miesiącu. Na stacji meteorologicznej IMGW w woj. świętokrzyskim zmierzono -35.6°C na wysokości 5 cm nad pokrywą śnieżną w nocy z 8/9 stycznia 2024 r. Bardzo niskie temperatury w naszej części Europy zostały zmierzone na wielu stacjach IMGW i okazały się najniższe od 7 lat.

Tęgi mróz pojawił się zgodnie z prognozami

Koniec pierwszej dekady stycznia i początek drugiej przyniósł najniższe temperatury od wielu lat na stacjach meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego. Specjaliści z Centrum Modelowania Meteorologicznego potwierdzili, że w miejscowości Bodzentnym w woj. świętokrzyskim temperatura w nocy 8/9 stycznia 2024 r. obniżyła się do -35.6°C. Na wysokości 2 m w klatce meteorologicznej bądź osłonie radiacyjnej zmierzono -23.1°C. Różnica temperatury pomiędzy pomiarem nad samą pokrywą śnieżną a standardową wysokością pomiarową przekroczyła 12°C, co jest sytuacją niezwykle rzadką nawet w czasie zaleganie arktycznych mas powietrza i silnej radiacji podczas najdłuższych nocy w roku.

Siarczysty mróz odnotowany, 8/9 stycznia 2024 r. na stacji telemetrycznej IMGW-PIB w miejscowości Bodzentyn w woj. świętokrzyskim

siarczysty mróz w kraju
Siarczysty mróz w kraju przy gruncie i na wysokości pomiarowej 2 m. Źródło: CMM IMGW

Duże ujemne odchylenie temperatury od normy wieloletniej. Największy mróz od wielu lat w Polsce

Kilka dni temu wstępnie informowaliśmy, że w nocy z 8-9 stycznia 2024 r. mógł wystąpić największy mróz od wielu lat w Polsce. Specjaliści z IMGW przeprowadzili inspekcję czujnika temperatury przygruntowej, gdyż istniało podejrzenie, iż czujnik zmierzył niepoprawną temperaturę. Okazuje się, że wzorcowany czujnik klasy PT100 okazał się sprawny. Specjaliści z PSHM zrewidowali pomiar i zaktualizowali wynik uzyskany za pomocą sensora rezystancyjnego. Znajdował się on 5 cm nad pokrywą śnieżną w poletku meteorologicznym. Pomiędzy pomiarem na wysokości 5 cm a zalecaną wysokością pomiarową 2 m nad poziomem gruntu różnica temperatury wyniosła aż 12.5°C.

Siarczysty mróz w kraju i duże ujemne odchylenie temperatury od normy wieloletniej w minionych dniach

Temperatura minimalna przy gruncie w nocy z 8/9 stycznia 2024 r. na stacjach IMGW-PIB

siarczysty mróz
Największy mróz od 7 lat w Polsce. Źródło: CMM IMGW

Temperatura minimalna na wysokości 5 cm w nocy z 9.01.2024 r. / 10.01.2024 r. według danych z sieci pomiarowo-obserwacyjnej IMGW-PIB

tęgi mróz w wielu regionach
Tęgi mróz przy gruncie z 9/10 stycznia 2024 r. Źródło: CMM IMGW

Temperatura minimalna w klatkach meteorologicznych w nocy z 8/9 stycznia 2024 r. na stacjach IMGW-PIB

silny mróz
Silny mróz w kraju. Źródło: CMM IMGW

Temperatura minimalna w klatkach meteorologicznych na wysokości 2 m w nocy z 9.01.2024 r. / 10.01.2024 r. Według danych ze stacji synoptycznych IMGW

spore spadki na stacjach synoptycznych IMGW
Siarczysty mróz na stacji w woj. dolnośląskim z 9/10 stycznia 2024 r. Dane: CMM IMGW

Siarczysty mróz na stacji IMGW potwierdzony

Jest to więc najniższa temperatura zmierzona w sezonie zimowym 2023/24 na obszarze Polski. Nałożyło się na to kilka czynników, tj. brak chmur, bezwietrzna pogoda, zaleganie mroźnego powietrza arktycznego i występowanie pokrywy śnieżnej. Specjaliści z iMGW wspomnieli, że zaszły dogodne warunki do silnej radiacji ciepła z gruntu i dlatego mocno się on wychodził. Powietrze wychłodziło się przy powierzchni gruntu za sprawą zalegania pokrywy śnieżnej i braku chmur, sprzyjając silnemu wypromieniowaniu ciepła przy adwekcji mroźnego powietrza arktycznego z północnego – wschodu. Wymiana turbulencyjna w tym czasie z uwagi na laminarny przepływ była marginalna. Na drugim miejscu znajduje się w czasie fali niskich temperatur stacja położona w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej, gdzie zmierzono przy gruncie -30.5°C.

Sytuacja baryczna na 9.01.2024 r. 00 UTC dla Europy i obszarów przyległych według BPM Poznań

siarczysty mróz w kraju
Silny mróz w kraju dzięki czynnikowi adwekcyjno-radiacyjnego w nocy z 8/9 stycznia 2024 r. Najchłodniejsza noc od 7 lat. Źródło: CMM IMGW

Sytuacja baryczna na 10 stycznia 2024, 00 UTC dla Europy i obszarów przyległych według IMGW-PIB – BPM Poznań

duże spadki temperatury w kraju dzięki wyżowej pogodzie
Siarczysty mróz wystąpił dzięki zaleganiu powietrza arktycznego, dominacji wyżowej pogody i silnej radiacji po zachodzie słońca nad pokrywą śnieżną. Źródło: IMGW-PIB

Silny mróz ustąpił. Zmiana w kierunku trwalszego ocieplenia możliwa dopiero w trzeciej dekadzie miesiąca

Z danych pomiarowych opublikowanych przez IMGW wynika, że wraz z początkiem drugiej dekady stycznia 2024 r. obserwowaliśmy postępujące ocieplenie. Głównie na północy i centrum i częściowo południu naszego kraju pojawiły się miejscami dodatnie wartości. Temperatura na przełomie 1 i 2 dekady stycznia oraz w pierwszych dniach 2 dekady mijającego miesiąca była niższa o nawet 10-20°C od normy z lat 1991-2020 r. Do końca drugiej dekady miesiąca musimy spodziewać się powszechnego mrozu na przeważającym obszarze Polski przy gruncie, jak i też na wysokości 2 metrów. W kolejnych dniach częste okażą się również śnieżyce konwekcyjne, możliwe są nawet burze śnieżne. Niewykluczone są również opady mieszane i marznące. Zwłaszcza w poniedziałek, dołączy do też silny wiatr i pojawić mogą się wyładowania atmosferyczne.

Polecamy: Potężne spadki temperatury możliwe w Europie

Prognozowana maksymalna temperatura powietrza orientacyjnie na okres od 14.01.2024 r. do 23.01.2024 r. według GFS dla Polski

silne ocieplenie w kraju dopiero w trzeciej dekadzie stycznia 2024 r.
Najpierw mróz, a potem widać silne ocieplenie w prognozach. Źródło: CMM IMGW

Prognozowana minimalna temperatura powietrza orientacyjnie na okres od 13.01.2024 r. do 22.01.2024 r. według modelu ECMWF dla Polski

ocieplenie w Polsce, ale nieprędko. Wcześniej duży mroz
Siarczysty mróz już za nami. Jednak spadki poniżej -15 stopni są możliwe w kolejnych dniach nocami. Większe ocieplenie możliwe z biegiem trzeciej dekady stycznia 2024 r. Źródło: CMM IMGW

Źródło: Fanipogody.pl, CMM IMGW